Detecting...
Please whitelist dirzon to continue.
እድ ዋበ ዚ መመ ስ ማም ያን ነ እ ። ዋና አከፋፋይ ተስፋዬ የመጽሐፍት መደብር አድራሻ ካዛንቺስ ከዘነብ ወርቅ ሆቴል ትንሻ ከፍ ብሎ ስልክ ቁ ፄ ዐ ወይም ሊትማን ጀኔራል ትሬዲንግ አድራሻ አራት ኪሎ ቅድስት ስላሴ አዲሱ ሕንጻ ወይም መብቱ በሕግ የተጠበቀ ነው። ኔሃ ዩሃ ል በሕዝብ ስስተዳደር የማስተር ዲግሪያቸውን ተቀብለዋል ኤለን ጆንሰን በቀድሞው የላይቤሪያ ኘሬዜዳንት በዊሊያም ቶልበርት ዘመን የፋይናንስ ምሚኒሰትር በሣሙኤል ዶ መንግሥት ውስጥ ደግሞ የላይቤሪያ ዴቨሎፕመንትና ኢንቨስትመንት ባንክ ኘሬዜዳንት በመሆን ሰርተዋል » የሲዎስ ስቀራጭ መገኀገጾች ሯ ዓለም ባንክ በናይሮቢ ኬንያ ሲቲ ባንክ የሪጅን ት። ያፃፅም ሟመፖሦው ፅውሃ ሌሐፇሪ ያማመጋጩታ ቀምም ኃይጳ ለሮያ ያመፆዶ ሳፍሪካ ዖሟኝ ፅው ሐሀቻሪድ ልይ ይነቋማሃናኖ ሮሟያም ሃቋታ ትሂታፈፅዕቋ ፅም ሳኃሪው ያጾራኒያም ሃቋምቅ ፅፅጎ መፇ ፃግኃም ሃምሳ መዶ ያማሟሀሃኃው ያወረቅ ምቻፉ ሰፍቋም ይሖባዓሰሦ ይምቻቃኦ ጠና ያመፇያ ፎዕፌምሦ ሃምሳ መዖ ጀቭያም ለረሃና መዶ ሳዕሰ ሪያ ታሳ መፇ ዐኦቆድ ሂይሦሥ ዖም ሰምኦ መዶ ምቻታኃ ያፖፈረሮ ጎዕራ ቋሦ መፆ ብረሦሁ ማሪድጋ ሖጎኦ መፇና ሟፈምፆ ጋያ ዖሟዶጋሮ ድፇፇሳ ያላኋሮረሻ መሪ ያሚሃንው ጎፍሪነ ቶው ዳዲሀሠ ኣ መጅ ው ውመን መ ርሩዴ። ታሪክ እንዳሳየን አምባገነን ሥርዓቶች አነ መሪዎቻቸው አገሮቻቸውን አወደሙ እንጂ አላለሙም ወደ ባሰ የእርስ በእርስ ጦርነትና አልቂት ውስጥ ከተቱ እንጂ ሠላም አላመጡም አፍሪካዊያን በድህነት በመከራ በረሃብ በጦርነት በበሽታና በስደት ተቆራምደው ኖረው በመጨረሻም እንዲሞቱ አደረጓቸው እንጂ።ሀነመ ሆኑም አፍሪካና አፍሪካዊያን ከአምባገነን መሪዎችና ድ ው የሠላምና የዲሞክራሲ አየር እስኪተነፍሱና ሥርዓቶች የሲቦስ ስዋራጭ መገገጾች ርባቸዋል። መ ሁገ። አስጀምሮ ላስጨረሰኝ ኃያሉ እግዚአብሔር ክብርና ምሥጋና ይ አሜንገ። ኗኗሯኗ ን።
በላይቤሪያ በወታደሮች ተይዘው ይታሰራሉ ሚያቢያ ቀን ዓ ባካሄደው ስብሰባ በአዲሱ የአገሪቱ ወታ መሠረት መፈንቅለ መንግስቱን ከመሩት የበታች መካከል በወታደራዊው ደንብ ቀደምት ሲኒየር የነበሩት ኛ ሻምበል ባሻ ማስተር ሰርጀንት ሣሙኤል ኬንዮን ዶ የላይቤሪያ ርዕሰ ብሔርና የሕዝባዊው ተሐድሶ ምክር ቤት ሊቀመንበር ኛ የአለቃ ሰርጀንት ቶማስ ዊህ ሲን ደግሞ የሳይቤሪያ ምርዕሰ ብሔርና የሕዝባዊ ተሐድሶ ምክር ቤት ምሊቀ መንበር ኛ የአለቃ ሰርጀንት ኒኮላስ ፓዲየር ሶስተኛው የአገሪቱ ከፍተኛ ባለስልጣንና የሕገ ዋና ፀሐፊ የአለቃ ሰርጀንት ቶማስ የአገሪቱ ጦር ኃይል አዛዥ በመሆን ተመራርጠው በማግስቱ አዲሱ የላይቤሪያ ርዕ ወታደራዊ ዩኒፎርምና ጥቁር መነጽር አድርገው የምክር ቤቱ አባላት ታጅበው በላይቤሪያ ስለተደረገው የመንግሥት ለውጥና የአዲሱ መንግስታቸውን ኣላማ በማስመልከት በቴሌቪዥን ተርበው ንግግር በማድረግ ለመጀመሪያ ጊዜ ለሕዝቡ ታዩ። በመፈንቅለ መንግስት አመጽ የተገደሉት ኘሬዜዳንት ዊሊያም ቶርበርት የላይቤሪያ ሪኾብሊክ ምክትል ኘሬዜዳንት ሆነው በተመረጡበት ዓመት ማለትም በ ዓም የአንድ ዓመት ጨቅላ ሕጻን የነበሩትና ዛሬ በ ዓመት ዕድሜያቸው የላይቤሪያ ርዕሰ ብሔር በመሆን ሥልጣን የጨበጡት በአጭር ጊዜ ውስጥ በአገሪቱ ሕዝብና በበታች የጦሩ አባላት ዘንድ ከፍተኛ ተቀባይነትና ተወዳድነትን ያተረፉት ማስተር ሰርጀንት ሣሙኤል ኬንዮን ዶ እኤአ በ ዓም ከአስራ ስድስቱ የላይቤሪያ ዋንኛ ጎሣዎች መካከል አንዱ ከሆነው ከክራን ጎሣ በግራንድ ጌዴህ ግዛት ቱርዞን በተባለ መንደር ውስጥ ተወለዱ ማሰተር ሰር። የጦር ሠፈሩ ባሻ በመሆን በመሩት ወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት የላይቤሪያ ርዕለ ብሔር እስከሆኑበት ሚያዚያ ቀን ዓም ድረስ በአገሪቱ ጦር ኃይል ውስጥ አገልግለዋል መቀመቅ የሴሶስ ስቀራጭ መገገፆች የላይቤሪያ ሪፐብሊክ በአፍሪካ ከኢትዮጵያውያን የረዥም ዓመታት የነጻነት ታሪክ ጋር አብራ የምትነሳውና የአትላንቲክ ውቅያኖስ ሰፊ ዳርቻ የሚያዋስናት ምዕራባዊቷ አፍሪካዊት አገር ሳይቤሪያ በአንድ ወቅት በአፍሪካ የተረጋጋ የፖለቲካ ሥርዓት የነበራት አገር ሆና በምሳሌነት ትጠቀስ ነበር በኛውና በኛው ክፍለ ዘመን በዓለም ላይ ተንሰራፍቶ በነበረው የተጧጧፈ የባሪያ ንግድ ከአፍሪካ በተለይም ከምዕራብ አፍሪካ በርካታ ቁጥር ያላቸው ጥቁር አፍሪካውያን በኃይልና ግፍ በተመላበት ሁኔታ ለከፍተኛ የጉልበት ሥራ በጎሬ ሴኔጋል በኩል ወደ አሜሪካ ተግዘው እየተሸጡ የአሜሪካን ክፍለ ዓለማትን ኢኮኖሚ አሳድገዋል ከአሜሪካ የነጻነት ጦርነት በኋላሳ በኘሬዜዳንት ጀምስ ሞንሮ ዘመን ነጻነታቸውን የተጎናጸፉ አፍሪካውያን ጥቁሮች ዛሬ ላይቤሪያ በሚባለው አገር ግዛት ውስጥ ፄደው እንዲሰፍሩና ወደ እናት ምድራቸው እንዲመለሱ በአሜሪካ ምክር ቤት አሳሳቢነት ከፍተኛ የፖለቲካ ሥራና ቅስቀሳ ተጀመረ በዚሁ መሠረት በ ከላይ በተጠቀሰው የምዕራብ አፍሪካ ክልል ከሚገኙ የአካባቢው ተወላጆች የጎሣ መሪዎችና አስተዳዳሪዎች ጋር በተደረገ ስምምነት የመጀመሪያዎቹ የአሜሪካ ላይቤሪያውያን ሠፋሪዎች በጂሁዲ አሽሙን እየተመሩ በኬፕ ሜሱራዶ ወደብ አካበቢ ይሰፍራሉ ት የአካባቢው የአፍሪካ ቸው የነቦሩ ብቆ አማ የባሪያ ንግድ አቻ ው አፍሪካውያን ወደ እነሱ መመለስ መሪዎች የ ተቀበሉ ስ ቷቸው ሠፋሪዎቹን በእልፅታ ፍሪክ የደረሱት እነኸህ ሠፋሪዎት እናትና በተመዛግይ ኦካ መለሳቸው ወይዩሮ የሌለው ነጻነትና ደስታ ትውልድ አህ። ርርዚቲ ፒፒ ጋግ መቀመቅ የሲሶስ አጥራጭ መገገፆዶች በ ዓም ዊሊያም ቪቨኤስተብማን የላይቤሪያ ኘሬዜዳንት ሆነው ተመረጡ የተብማን መንግስት ለአገሪቱ በርካታና ዘመናዊ የተባሉ መሻሳጓሎች እንዲፈጥሩ ያደረገ ይሁን እንጂ በተቃዋሚ ፓርቲዎች ላይ ያሳድር የነበረው ጫና ቀላል አልነበረም ኘሬዜዳንት ተብማን ሰባት ጊዜ ምርጫ አካዛደው ሰባቱንም ጊዜ አሸነፉ ይሁን እንጂ የሰባተኛውን የምርጫ ዘመናቸውን ከደመሩ ሁለት ወራት ማለትም ከ ዓመታት የሥልጣን ቆይታቸው በኋቷላ በ ዓም በሕመም ምክንያት ከዚህ ዓለም በሞት ይለያሉ እርሳቸውን በመተካትም ለሃያ ዓመታት የሟቹ ምክትል ኘሬዜዳንት ሆነው ያገለገሉት ዊሊያም ሪቻርድ ተልበርት የአገሪቱ ኘሬዜዳንት በመሆን ቃለ መፃላ ፈጸሙ አዲሱ አስተዳደር ከአሜሪካ ጋር የነበረውን ጠንካራ ቁርኝት አያላላ ከቀድሞዋ ሶቪዬት ኅብረትና ከአውሮፓ እንዲሁም ከሶስተኛው ዓለም አገሮች ጋር ኢኮኖሚያዊ ትሥሥሩንና ዲፕሎማቲካዊ ግንኙነቱን አጠናአከረ የቶልበርት አስተዳደር ከበፊቱ በላቀ ሁኔታ ለነባር አፍሪካውያን የተሻለ መብትና የኑሮ ሁኔታ አመቻቸ ይሁን እንጂ የኘሬዜዳንቱ ባለሥልጣኖችና የሥጋ ዘመዶች የያዙትን ሥልጣን መሠረት አድርገው የግል ሀብት በማጋበስና ይህንኑ ጥቅማጥውን ለማስከበር ሲሉ በደሀው ሕዝባቸው ላይ ያደረሱት የሰብዓዊ መብት ረገጣ አይሎ ገደቡን በማለፉ ድህነት በአገሪቱ ዜጎች ላይ ነገሠ ኮ ህጋ መቀመቅ የሲሶስ ስዋራጭ መንገጾች በ ዓም አንድ መቶ ሰባ ስምንት ሚሊዮን ዶላር የነበረኳ የአገሪቱ የውጭ እዳ በ ዓም ስድስት መጥ ሚሊዮን ዶላር ደረሰ የአገሪቱ መሪ በሰኔ ወር ዓም ላስተናገዱት አመታዊ የአፍሪካ አንድነት ድርጅት የመሪዎች ጉባኤ አዳዲስ ሆቴሎችን ለመገንባት የጉባኤ አዳራሹን ለማስዋብና ለማዘጋጀት ሁለት መቶ ሚሊዮን ዶላር በማፍሰሳቸው ከፍተኛ ተቃውሞ ገጥሟቸው የነበረው በኘሬዜዳትነት ወንበር ላይ ዓመታት ከቀዩ በኋላ ቶልበርት በአገሪቱ ውስጥ በላይቤሪያ ኢኮኖሚ ሳይ በደረሰው ቀውስ የተነሳ ከፍተኛ የኑሮ ውድነትና የከስቀጦች ዋጋ መናር ተከሰተ በላይቤሪያ የመገበያያ ገንዘብ ፃያ ሁለት ዶላር ዋጋ የነበረው የ ፓውንድ ሩዝ ዋጋ ወደ ሰላሳ ዶላር ከፍ በማለቱ የነሮ ውድነቱን መቋቋም ያልቻሉ በርካታ የሞንሮቪያ ከተማ ነዋሪዎች የተቃዋሚው የሳይቤሪያ ፕሮግሬሲቭ አላያንስ ፓርቲ ዞል በጠራው ሕዝባዊ ሠልፍ ወደ አደባባይ በመውጣት በኘሬዜዳንት ዊሊያም ቶልበርት መንግስት ላይ ተቃውሟቸውን በከፍተኛ ቁጣ ገለጹ በዚሁ ገዜም አንዳንድ የንግድ ሱቆችና የመንግስት መጋዘኖች ተዘረፉ በላይቤሪያ ውስጥ በተንሰራፋው ሙስና የተነሣ የአገሪቱ አኦና ሚ መንኮታኮቱን ይገልጹ ለነበሩት ለአነዚህ የሞንሮቪያ ትፅይንተ ጠዝብ አድራጊገዎች የኘሬዜዳንት ቶልበርት መንግስት አጸፋውን የመለሰው ሠልፈኞች ላይ የታጠቁ ቁ ወታደሮችን አዝምቶ ት በማዝነብ ነበር ጥይ እ እ እ መቀመቅ የሰኦስ ስቀዋራጭ መገገጾች በወቅቱ በመንግስት በኩል በተወሰደው በዚህ ርምጃ ከአርባ በላይ ሰዎች ሲሞቱ አምስት መቶ የሚሆኑት ቆስለዋል። ና በመቶዎች የሚቆጠሩት ደግሞ በቁጥጥር ሥር ውለዋል በኘሬዜዳንቱ ትዕዛዝ የአገሪቱ መሪ ታማኝ የዐጥታ ኃይሎች በሞንሮቪያ ሠላማዊ ሠልፈኞች ሳይ የወሰዱት ርምጃ በሕዝቡ ዘንድ ከፍተኛ ተቃውሞ ከመቀስቀሱም አልፎ አንዳንድ የጦሩ አባላት በተለይም የበታች ሹሞችና ወታደሮች ሳይቀሩ ያደረባቸውን ቅሬታ በግልጽ መናገር ጀመሩ አመጽን ለመግታት ጦራቸውን ያሰማሩት ቶልበርት በአመዑ ማግሥት የተቃዋሚ ፓርቲ መሪዎችን በቁጥጥር ሥር በማዋል በመንግስት ላይ ለፍርድ በማቅረባቸው ችግሩ ተባባሰ እንደ ቀላል ነገር የተጫረው የሞንሮቪያ ሕዝባዊ ቁጣ እየተፋፋመ ለሀገሪቱ መረጋጋት አደገኛ እየሆነ በመምጣቱ አመጽን በቁጥጥር ሥር እንዲያውሉ ግዳጅ ተሰጥቷቸው ከተሰማሩት የመንግስት ወታደሮች መካከል አብዛኛዎቹ ፅወምቻቻፇሃ ይ ምይ ሥታዕፖ በማሰት ከአለቆቻቸው ትዕዛዝ አፈንግጠው ተቃዋሚዎቹን የሚደግፍና የሚያጠናክር ርምጃ ይወስዳሉ በዚህ የተነሣ በተቀሰቀሰው ሕዝባዊ ዓመጽ ውስጥ የአብዛኛው የአገሪቱ ጦር አባላት አቋም ያጠራጠራቸው ኘሬዜዳንት ቶልበርት ሁኔታው ከቁጥጥራቸው ውጭ ክመሆኑ በፊት የአጎራባቻቸው አገር ማለትም የጊኒ ጦር ወደ ላይቤሪያ ገብቶ የተፈጠረውን ሕዝባዊ አመጽ እንዲያኮላሽ ለአገሪቱ መንግስት ጥሪ ያቀርባሉ መቀመቅ የሲሶስ ስዋሪጥ መንገዶች ጥሪው የቀረበለት የጌኒ መንግስትም የተወሰኑ ወታደሮቹን ወደ ሳይቤሪያ ላከ በተቀጣጠለው እሳት ላይ ቤንዚን ተርከፈከፈ ይህ የጊኒን ጦር የጋበዘው የኘሬዜዳንቱ ጥሪ የአገሪቱን ሕዝብና ሠራዊት በተለይም የበታች አካላቱን የበለጠ ስሰከፋ ተቃዋሚ ፓርቲዎችን ጨምሮ የራሳቸው የኘሬዜዳንቱ ትሩ ዊግ ፓርቲ ሳይቀር የቶልበርትን ርምጃ ተቃወመ በአንድ ሣምንት ዕድሜ ውስጥ የአገሪቱ መሪ በሕዝቡ በሠራዊታቸውና በፓርቲያቸው ውስጥ የነበራቸው ተቀባይነት ወደታች ወረደ በመጨረሻም የላይቤሪያ መንግስት በጠመንጃ በወሰደው ርምጃ። የሚለው ጉዳይ ነበር እንደተለመደው ብዙ የአፍሪካ መንግስታትና የአፍሪካ አንድነት ድርጅት በቶልበርትና በባለሥልጣኖቻቸው ላይ የተወሰደው አሰቃቂ ርምጃ ያሳዘናቸው ቢሆንም ድርጊቱን አፍ አውጥቶ ለመቃወም ግን ድፍረቱ አልነበራቸውም ለዚህ ምክንያቱ ደግሞ በተለይ አአድ ይህንን ርምጃ መቃወም ማለት በአባል አገሮች የውስጥ ጉዳይ ጣልቃ መግባት ማለት ነው ብሎ በማመኑ የተነሳ ሲሆን በሌላ በኩል ደግሞ በርካታ የአፍሪካ መሪዎች ወደ ሥልጣን የመጡት በወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት በመሆኑ መንግስታቱ ይህንን ርምጃ ለመቃወም የሚያስችል የሞራል ብቃት ስለሌላቸው ነበር ይሁን እንጂ የላይቤሪያ ሕገ ወጥ ድርጊት በአንዳንድ የአፍሪካ መሪዎች ከመወገዝ አላመለጠም ከነዚህም መካከል የኮትዲኗሩ የአይቬሪኮስቱ ኘሬዜዳንት ፊሊክስ ሁፌት ቡዋ የሴራሊዮን መሪ ሲያካ ስቲሸንስ የአፐር ኮልታው በኋላ ቡርኪ ናፋሶ ሥሪ ሣንጎል ላሚዛናና በዲሞክራሲያዊ መንገድ የተመረ ት የናይጄሪያው ኘሬዜዳንት ሼሁ ሻጋሪ ይገኙበታል እ መቀመቅ የለኮሰ ክፃራቸ ንገ ች ቡዋቼኝ ከሌሎች መሪዎች የሚለዩበትና የሳላይቤሪያን ወታደራዊ መንግስትን ርምጃ ሊቃወሙ የቻሉበት ዋና ምክንያት የዊሊያም ቶልበርት የልብ ወዳጅ በመሆናቸውና በሣሙኤል ዶ አስተዳደር የተገደሉት የኘሬዜዳንቱ ወንድ ልጅ ኤቢ ቶልበርት የእርሳቸውን ሴት ልጅ በማግባታቸው ነበር የላይቤሪያ ጉዳይ የቆረቆራቸው የኮትዲጂኗር የሴራሊዮን የአፐር ኮልታና የናይዴሪያ መሪዎች አዲሱ የላይቤሪያ መንግስት ዕውቅና እንዳይኖረው ለማድረግ በወሰዱት የመጀመሪያ ርምጃ ሚያዚያ ዓም ሌጎሥ በምታስተናግደው የአአድ የኢኮኖሚ ትብብር መማክርት ጉባኤ ላይ የላይቤሪያ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ባካስ ማቲዎስ እንዳይገኙ ናይጄሪያ ቪዛ ከለከለች ግንቦት ቀን ዓም በተደረገው የምዕራብ አፍሪካ መንግስታት የኢኮኖሚ ማሕበረሰብ አባል አገሮች ኢኮዋስ የመከላከያ ሜኒስትሮች ስብሰባ ላይ እና ከአስራ አምስት ቀን በኋላ ሎሜ ቶጎ ላይ በተካፄደው የኢኮዋስ መሪዎች ጉባኤ ላይ የላይቤሪያ ልዑካን ቡድን እንዳይገኝ አደረጉ የአፍሪካ ልማት ባንክ በበኩሉ በሚያዚያ ወር ዓም መጨረሻ ሞንሮቪያ ላይ ሊያደርግ የነበረውን ስብሰባ ሠረከ በዚህ ሁኔታ የተበሳጩት የላይቤሪያው ወታደራዊ መሪዎች የኢኮዋስ አባልነታቸውን በማቋረጥ በኮትዲጂር በናይጀሪያና በሴራሊዮን የሚገኙ አምባሳደሮቻቸውን ወደ ሞንሮቪያ ይጠራሉ ከዚህ በተጨማሪ የላይቤሪያ ወታደሮች ደም ባፋሰስ የመፈንቅለ መንግስት አመጽ ፃያኛውን የላይቤሪያ ኘሬዜዳንትና የዓመቱን የአዛሪካ አንድነት ድርጅት ሊቀመንበር በአሰቃቂ ሁኔታ በመግደላቸውና ሚሜ ስትሮቻቸውን ያለፍርድ በመረሸናቸው የተነሣ መቀመቅ የሲሶዕ ስዋሪጥ መንገጾች በበርካታ የምዕራቡ እና የምስራቁ ዓለዬ አሜሪካንን ጨምሮ እውቅና ተነፍጓቸው ቆይቷል መንግስታት ዘንድ በተመሳሳይ አዚህ በተቃራኒ በወቅቱ የአሜሪካ ባላንጣ ከነበሩ አገሮት መካክል የቀድሞዋ ሶቪዬት ሕብረት ኩባ ሊቢያና ኢትዮጵዕ በላይቤሪያ የተካሔደው መፈንቅለ መንግስት ነው ከማለት ይልቅ ነሪና ሐል ፉሰቅ ድሳ ያናዳፈ ዶኦ ጎው ብለጤጡ በማመናቸው አዲሱን የላይቤሪያ ወታደራዊ መንግስት በይፋ ማወቃቸውን አስታውቀዋል በዚሁ መሠረት ሶቪዬት ኅብረት በሳይቤሪያ የነበሯትን የዲፕሎማቶች ቁጥር ስትጨምር ሊቢያ ደግሞ ኤምባሲዋን ሕዝባዊ ቢሮዎዋን በሞንሮቪያ ወድያውኑ ከፈተች የኩባው ካስትሮ የላይቤሪያን ሕዝብ ከአሜሪካ ላይቤሪያውያን ዘመናት ባርነት ካላቀቀው አዲሱ የአገሪቱ መንግስት ጎን ቆመው ጸረ ኢምፔሪያሊስት ትግላቸውን በጋራ እንደሚያካሂዱ ያላቸውን ጽኑ እምነት በመግለጽ አንድ ልዑክ ወደ ሞንሮቪያ አንደሚልኩ አስታወቁ ኢትዮጵያ በበኩሏ በነሐሴ ወር ዓም ማስተር ን ሣሙኤል ዶን ወደ አዲሰ አበባ ለጉብኝት ጋበዘች በዚሁ መሠረተ የላይቤሪያ ርዕሰ ብሔር ነሐሴ ቀ አ መ ን ዓም አዲስ ያልበርት ሲል እንደተጠቀሰው ሟቹ ኘሬዜዳንት ዊሊያም መ አገራቸው ከአሜሪካ ጋር የነበራትን የቆየ ታሪካዊ ግንኙነት ሃን ድረግ ወደ ሶቪዩት ኅብረት ቀረብ ብለው የነበረ ሲሆን ነሁኑ የሳይቤሪያ መሪም የኢትዮጵያ ጉብኝት ዋና ዓላማ ኢዲ ኙም መቀመቅ የሰሶስ ስቀራጭ መገገጾች ሆን የሣሙኤል ዶ አብዮት የአለም ሶሺያሊስት ሥርዓት አካል አንዲ ሞስኮ በኢትዮጵያ አጋሯ በሊቀመንበር መንግስቱ በኩል አዲሱን የላይቤሪያ መሪ እንድታግባባ ታስቦ የተዘጋጀ ጉብኝት ሳይሆን እንዳልቀረ በወቅቱ የፖለቲካ ተንታኞች ግምታቸውን ገልጸዋል ሣሙኤል ዶ የላይቤሪያ መሪ ክሆኑ በኋላ ለጉብኝት ከአገራቸው ውጪ ሲጓዙ የመጀመሪያቸው በሆነው በዚህ የኢትዮጵያ በአገራቸው ውስጥ የተካሄደው ከሁለቱ አገሮች የቆየ ያደረጉትን ንግግር ቆይታቸው የኢትዮጵያው መሪ አብዮት ለሕዝቡ ስላጎናጸፋቸው ድሎች የረዥም ጊዜ የነጻነት ታሪክ ጋር በማያያዝ በማስመልከት በነሐሴ ወር ዓም ታትሞ የወጣው የካቲት መጽሔት ኛ ዓመት ቁጥር እንደሚከተለው ዘግቦታል «ኋናቭፖና እኛ በቅድመ ለቋዶታቻጋፇ ያያፍሃያምው ናናዎቻ ጋ ሥኔታዎሥቻ ሦመጎፀኑታኦ እንደጎነያራቻው ጋቃዳጓቋሥ። የላይቤሪያ ጦር ኃይል አዛዥ የሆኑት የአለቃ ቶማስ ኪዎንክፓ ደግሞ የብርጋዲዩር ጀኔራል ማዕረግ ያገኛሉ መቀመቅ የሲቦስ ስዋራጥ ፀዐገገጾ እንደዚሁ እያለ ቀሪዎቹ የወታደራዊ ምክር ቤት አባሎች እስከ ሻምበል ድረስ ማዕረግ ተሰጥቷአቸው ሥር የሰደደ ሙሉ ወታደራዊ አገዛዛቸውን አሰፈኑ በተመሳሳይ በርካታ የአገሪቱ የበታች ሹማምንት ያለምንም የመኮንንነት ሥልጠና ከፍተኛ የመኮንንነት ማዕረግ እየተሰጣቸው በላይቤሪያ ጦር ኃይሎች ውስጥ በአዛዥነትና በመሪነት ተመደቡ ከቀድሞው መንግስት የጦር መኮንኖች መካከል በአንጻሩ ደግሞ በጡረታና ያለጡረታ ጥቂቶቹ ሲታሰሩ አብዛኛዎቹ ከሠራዊቱ ተሰናበቱ ቀደም ሲል በበታች ወታደሮች ዘንድ ተቀባይነትና ተወዳድነት የነበራቸው በጣት የሚቆጠሩ መኮንኖች በውጭ አገር አምባሳደር ሆነው ሲሾመ ጥቲቶቹ ደግሞ በወታደራዊው መንግስት በተሾሙት አዳዲስ አዛገናች ሥር ተመድበው አንዲሰሩ ተደረገ ይህ ፈጣን ወታደራዊ የማዕረግ ዕድገት የትምህርት ደረጃንና የረዥም ጊዜ ወታደራዊ አገልግሉት የሚያስገኘውን የአመራር ልምድ ፈጽሞ ግምት ውስጥ ያላስገባ አዲሱ የላይቤሪያ አብዮት ለአገሪቱ የበታች ሹሞች ያስገኘው ወይም ያጎናዐፈው ታላቅ ድል ነበር ገዶች መቀመቅ ለታመ ሜቻስም ላይ ቸግር ፈጣ። ስደስቷት ነበር ተጠበቀው ለውጥ ኦ የመጣውና አ እጂ ይህ ለውጥ አሜሪካንን ያስደስታት ብቻ ሳ ይሆን ይ ር የዚህ ድንጋጤዋ ዋና ምንጨ ትም ነበ በሌላ አቅጣጫ ያስደነገጣትም ደግሞ ለ ዓመታት በዩናይትድ ስቴትስ ከፍተኛ ድጋፍ እየተደረገላቸው ሥልጣን ላይ እየተለዋወጡ የቆዩትን የአሜሪካ ላይቤሪያውያንን መንግስት ከሥልጣን አስወግደው ወደ ሥልጣን የመጡት ኃይሎች በሙሉ ከነባሩ የአፍሪካ ሳይቤሪያውያን ጎሣ አብራክ የተገኙ የአገሪቱ ጦር ኃይል የበታች ሹሞች በመሆናቸው ለአሜሪካ ጥሩ አመሰካክትና አስተሳሰብ አንደማይኖራቸው በመታመኑና ዘግይቶም በመረጋገጡ ነበር በዚህ የተነሣ ምንም እንኳን አሜሪካ ሣሙኤል ዶ ወደ ሊቢያ ለጉብኝት እስከተጠሩበት ጊዜ ድረስ እርሣቸውንና ጓደኞቻቸውን እንደተራ ነፍሰ ገዳዮች አድርጋ ትቁጠራቸው እንጂ አዲሱን መንግስት ወደ እቅፏ ለማስገባት የሳይቤሪያን ወቅታዊ ሁኔታ በእርጋታ እየተከታተለች ትገኝ ነበር ስለሆነም የቀድሞ ወዳጅዋ ላይቤሪያ ከሶቪየት ሕብረትና ከኩባ በተለይም ከሊቢያ ጋር የመሠረተችው ግንኙነት አንድ ደረጃ ላይ መገታት እንዳለበት አምናለች ሙ ሙዉ መቀመቅ የሲሰኦስ ስተራጥ መኀገጾች ምክንያቱም በወቅቱ ጋዳፊ ፀረአሜሪካና ፀረእስራኤል ለሆኑ የመካከለኛው ምስራቅ ቡድኖች ማለትም በተለይ አሜሪካኖችና እስራኤሎች አሸባሪ ብለው ለሚጠሩት ለአቡኒዳል ቡድንና ለአየርላንድ ሪፓብለካን አርሚ ቨል እንዲሁም በመካከለኛው አሜሪካና በካሪቢያን አካባቢ ለማርክሲስት ኃይሎች የሚያደርጉት የገንዘብ ድጋፍ የልዕለ ኃያልዋን አገር ፍላጎት የሚጻረር በመሆኑ ከዚህ አልፎ የጋዳፊን በምዕራብ አፍሪካ መንቀሳቀስ የምትቀበለው አልሆነም ከሁሉም በላይ ደግሞ ላይቤሪያ በአሜሪካ የውጭ ፖሊሲ ውስጥ በተለያዩ ምክንያቶች ከፍተኛ ጠቀሜታ የነበራትና ያላት አገር በመሆኗ በሚከተሉት ምክንያቶች የተነሳ የላይቤሪያ ይዞታዋን ማጣት አትፈልግም ነበር አገሪቱ የተመሠረተችው በ ዓም ከአሜሪካ ነጻ ሆነው በመጡ ጥቁሮች ስለሆነ « በወቅቱ ቁጥራቸው አምስት ሺህ የሚደርስ የአሜሪካ ዲፕሎማቶች የንግድ ሰዎች ሚሽነሪዎችና የጦር አማካሪዎች ላይቤሪያ ውስጥ ስለሚገኙ ከሠፃራ በታች ለሚገኙ የአፍሪካ አገሮች የአሜሪካ ድምጽ ሬድዮ ዕል ለሚያስተላልፈው ዝግጅት ዋናው ማሰራጫ ጣቢያ የሚገኘው ላይቤሪያ ውስጥ በመሆኑ ይህም ጣቢያ ርጠፀ አጺበ ከከ በዎቹ አሜሪካ በአለም ላይ ከነበሯት አምስት ግቡኩፍ ጣቢያዎች መካከል አንዱና በወቅቱ በአፍሪካ ትልቁ ማለትም ሜትር ከፍታ ያለው አንቴና ስለነበረው። ሪ ከተለ ፎቶ ለ የላይቤሪያው መ ያዩ አቅ ከዚያ ሁሉ በመፈንቅለ መንግስት ሊጠ የሚደርሳቸው ያነት ስለነበር በጥንቃቄ መንቀሳቀስ ጀጩቲ አ ዘቤሪያን ጦር ሙሉ ለሙሉ ስላልተቆጣጠ በሠራዊቱ ውስጥ ስላልሰገሰጉ ከሚሰነዘርባትቤ ጥቀት ለጦጳች በአማካሪዎቻቸው እገዛ አንድ ፕሮፖኒ ድንገተኛ ኑስ መንግስት ያቀርባሉ ለዩናይትድ ስቴትስመሙ ቸው ይሀም ወታደራዊ መንግስታቸው ወደ ሥልጣን የመጣበትን አንደኛ ዓመት ከሚያከብርበት ሚያ ዚያ ቀን ዓም በፌኑ የተወሰነ አባላትን የያዘ የአሜሪካ ልዩ ኃይል ወደ ሳይቤሪያ በመምጣት ከአገሪቱ ጦር ጋር የሕብረት ልምምድና የአየር ላይ ሾው እንዲያሳይ ይህም ጦር ሳይቤሪያ ደርሶ በአስተማማኝ ይዞታውን እንዳረጋገጠ ሣሙኤል ዶ ሞንሮቪያ የሚገኘውን የሊቢያ ኤምባሲን ሕዝባዊ ቢሮ ዘግተው ዲፕሎማቶቿንም እንደሚያስወጤ ዒ ገዱ የሚገልጽ ነበር አሜሪካም ይሀንን ፕሮፖዛል በከፍተኛ ደስታ ተቀበለች በዚሁ መሠረት ቁጥራቸው አንድ መቶ የሆነ የዩናይትድ ስቴትስ ስፔሻል ፎርስ አባሎች ሚያዚያ ቀን ሞንሮቪያ ይገባሉ እንደ አውነቱ ከሆነ ግን ከአሜሪካ ተነስቶ ሞንሮቪያ የደረሰው ልዩ ኃይል ዋንኛ ግዳጁ የሣሙኤል ዶን የበላይ መሪነት ሙሉ ሰሙሱ ያልተገነዘቡ የግራ ክንፍ አክራሪ የተሐድሶው ምቤት አባላት የቀረውን የአገሪቱን ጦር አነሳስተው ከሥልጣን እንዳያስወግዳቸው ለመከላከል ወይም ሕይወታቸው አደጋ ላይ አንዳይወድቅ ጥበቃ ለማድረግ ነበር የየየ ሐዮ መቀመቅ የሲቦስ ስቀራሬጭ መገገጾች ሞንሮቪያ የገባው ዩናይትድ ስቴትስ ልዩ ኃይል ይዞታውን ከቤተመንግስቱ አቅራቢያ በሚገኘው የበርክሌይ ወታደራዊ ማሰልጠኛና። ቀደም ሲል በአገሪቱ በነበረው የአሜሪካ ጦር ሠፈር እንዲሁም በሞንሮቪያ የባህር ዳርቻ አካባቢ በማድረግ ርዕሰ ብሔሩን በቅርብ ርቀት ካልታሰበ ጥቃት መጠበቅ ያዘ የአሜሪካ ጦር ወደ ላይቤሪያ በመግባቱ አሁንም በተሐድሶ ምቤት ውስጥ ከፍተኛ ውዝግብ የተነሣ ቢሆንም የዩናይትድ ስቴትስን ልዩ ኃይል የተማመኑት ዶ የግራ ክንፍ አክራሪ ቡድኑን የሚያኮማትር መልስ በመስጠት ፊርጠም ማለት ጀመሩ ክክብ ሚያዚያ ቀን ዓም የላይቤሪያ ወታደራዊ መንግስት አንደኛ ዓመት በዓሉን ባከበረበት ወቅት ዶ የሕገመንግስት አርቃቂ ኮሚሽን እንደሚቋቋምና ሥልጣናቸውንም በሕዝብ ለሚመረጥ መንግስት አስረክበው ወደ ጦር ሠፈራቸው እንደሚመለሱ አስታወቁ ከዚህ በተጨማሪም ለአገር ውስጥና ለውጭ አገር ጋዜጠኞች በዓሉን በማስመልከት ምሽት ላይ በሠጡት ጋዜጣዊ መግለጫ ኋኛ ፇሦ ወደ ሖጂሳም ዉይም ወደ ሶዖሚኒም ለይደኃም በማለት አረጋገጡ ይህ አቀራረባቸው በላይቤሪያውያን በተለይም በምሀሁራን እንዲሁም በአሜሪካኖችና በተቀረው የምዕራቡ ዓለም ዘንድ ተወደደላቸው መቀመቅ የሲሶስ ስቀራፕ መንገዶች ከዚያም ከኛው ዓመት ክብረ በዓል ጥቂት ጊዜ በኋላ የሣሙኤል ዶ መንግስትን በመፈንቅለ መንግስት ዓመጽ ከሥልጧ ለማስወገድ ሲያሴሩ እጅ ከፍንጅ ተገኝተዋል» ተብሎ በተለ ምክንያት የአገሪቱ ምርዕሰ ብሔርና የተሐድሶው ምሴን ምሊቀመንበር ሜጄ ቶማስ ዊን ሲን እና ሌሎች አራት የምሕቴ አባሎች ማለትም ሌኮ ሐሪስ ጆንሰን ሌኮ ኔልሰን ቶ ሌጦ ሮበርት ሰም እና ሻለቃ ሄንሪይ ዙ በቁጥጥር ሥር ውለው በሞት የተቀጡ መሆኑን ይገለጻል ከነዚህ ከተረሸኑት አራት ሰዎች መካከል በተለይ ሁለቴ። ማለትም ዊህ ሲንና ኔልሰን ቶ በቶልበርት ላይ መፈንቅሰ መንግስት በተደረገበት ፅለት በኘሬዜዳንቱ ግድያ ላይ የተካፈሉ ሲሆኑ በዚህም ከሣሙኤል ዶ ጋር በመሆን ያቀጣጠሉት የራሳቸው አብዮት ከአንድ ዓመት ሥር ነቀል ፈጣን ጉዞው በኋላ መልሶ ጭዳ ያደረጋቸው ናቸው በተገደሉት ቶማስ ሲን ምትክም ሜ ኒኮላስ ፖዲዬር የአገሪቱ ርዕሰ ብሔርና የተሐድሶ ምቤት ምሊቀመንበር ሆነው ይሾማሉ ፈየ ሣሙኤል ዶ በዚህ ርምጃቸው አንደ ውጋት ቀስፈው ው ፈሩ ክንፍ አባላትን ከምቤታቸው አስወገዱ ወ የግራ ክንፍ አባላትን ይደግፉ የነበሩ ሌሎች ች ወደ እስር ቤት የተወረወሩ ሲሆን ስኃላፊነታቸው ዝቅ ብለው ጥቂቶቹ ደግሞ በስ ወደ ሌላ ቦታ እንዲመደቡ ተደረገ ጠል የሳይቤሪያው መሪ ለአሜ መሠረቶ ሞሸ ሪካ በገቡት ቃል ሞንሮቪያ የሚገኘው የሊቢያ ኤምባሲ ኣንዲዘጋና ዲፕሎማቶቹም ወደ አገራቸ ውት በይ ው አንዲመለሱ ተወሰነ ር መቀመቅ የሲሶስ ስቀራጥ መንገጾች በላይቤሪያ ከሚገኙ የሶቪየት ሕብረት ካከል ብቻ ቀርተው ከዚህ በተጨማሪ ፕሎማቶች መ ደ አገራቸው እንዲመለሱ ተደረገ መንግስት የተሰጠው ምክንያት ሴረው የዊህ ሲን ቡድን ጋር በመረጋገጡ እንደሆነ ሌሎቹ በተመሳሳይ ሁኔታ ወ ለዚህም ርምጃ ከላይቤሪያ የአገሪቱን መንግሥት ለመገልበጥ ካ ሊቢያና ሶቪየት ኅብረት እጃቸው እንዳለበት ተገልዷል ሶቪየቶች በላይቤሪያ በደረሰባቸው ክ ኪሣራ በሐፍረት ተሸማቀቁ የሊቢያው መሪ በዚህ ርምጃ ክፉኛ ከመበሳጨታቸው የተነሣ የዶን መንግስት ለመጣል ለሚንቀሳቀስ ማንኛውም ቡድን ድጋፍ ለመስጠት ይወስናሉ ከዚህ በኋላ ዕቅዷ የሠመረላት አሜሪካ ለቶልበርት አስተዳደር ዓመቱ ትሠጠው የነበረውን ከ ሚሊዮን የሚደርስ የአሜሪካ ለላይቤሪያ ፍተኛ ዲፕሎማሲያዊ በየ ዶላር የርዳታ መጠን በማሳደግ በ ዓም ብቻ ወታደራዊ መንግስት ሚሊዮን ዶላር ለግሣለች መቀመቅ የሳሶፅ ለጥሪጥ መገገፆችኝ የጎሰኝነት ቡቃያ ማቆጥይጥ ሣሙኤል ዶ የላይቤሪያ መሪ ከሆኑ አንድ ዓመት በኋላ ቁለፍ ቀለና የሆኑ የሚነስትርነት የየክፍለ ግዛቱ አስተዳዳር ሱመትን የዩሕንነት መሥሪያ ቤት ኃላፊነትንና የጦር አዛዥነት ሥፍራን። ነሐሴ ቀን ዓም የላይቤሪያ መሪ የአፍሪካ አገሮች በዮም ኪኾር ጦርነት የተነሣ ግብጽን በመደገፍ በ ዓም ከእስራኤል ጋር አቋርጠውት የነበረውን የዲፕሎማቲክ ግንኙነት ወደ ጎን በመተው ከዛየሩ ሞቡቱ ቀጥሎ ከአስራኤል ጋር ግንኙነት በመመሥረት ሁለተኛው የአፍሪካ አገር መሪ ይሆናሉ ከሣምንት በኋላም ዶ እስራኤልን በመጎብኘት ከሀገሪቱ መንግስት ጋር ልዩ ልዩ የትብብር ሥምምነት ተፈራረሙ በዚሁ መሠረት እስራኤል የላይቤሪያን የደህንነት ተቋም በማጠናከርና ለአባላቱም ከፍተኛ ትምህርትና ሥልጠና በመስጠት ከምዕራባዊቷ የአፍሪካ አገር ጋር ያላትን አጋርነት አረጋገጠች በጉብኝቱ ወቅት የእስራኤሉ ኘሬዜዳንት ቻይም ሄርዞግ ሊቢያ ነጻ የአፍሪካ መንግስታትን ለማስፈራራት የምታደርገውን ጥረትና ጣልቃ ገብነት አውግዘዋል በዚያው ሰሞን ሣሙኤል ዶ ከአገራቸው ጋዜጠኞች ጋር «ጋዳፊ ከአገራቸው አልፈው ጠቅላላ ባደረጉት ቃለ ምልልስ ላይ በቻድ የውስጥ ጉዳይ አፍሪካን ለመምራት የሜፈልጉ ሰው ናቸው ጣልቃ በመግባት የፈጠሩት አይነት ሻጥራቸው እኛ ላይ አይሰራም በማለት አሜሪካና አስራኤልን በማስደሰት የሊቢያውን መሪ ያበሳጫሉ መቀመቅ ሲሰ ቀራቸ መንገጾች በምላሹም በጥር ወር ዓም የአስራኤሉ ኘ ሬዜዳን ላይቤሪያን በይፋ በመጎበኘት ግንኙነታቸውን ያጠናከሩ ሲሁን በዚሁ ጉብኝት ወትትም የላይቤሪያ ዩኒቨርሲቲ ለኘራዜዳንት ቻሁ ሄርዞግ በሕግ የክብር ዶክትሬት ዲግሪ ሰጥቷቸዋል ቻይም ሄርዞግ የአሥራኤል ኘሬዜዳንት ዐ መቀመቅ የሲሶስ አዋራጥ ወገገጾት በላይቤሪያ የጎሣ ግጭት መሠረቶች በ ዓም በላይቤሪያ መሪና በአገሪቱ ጦር ኃይል አዛ በብዊኔራል ቶማስ ኪዎንክፓ መካከል የነበረው አለመግባባ የመጨረሻው ጫፍ ላይ ደረሰ ለሁለቱ ወዳጆች አለመግባባት ዋንኛው መንስኤው ደግኖ በሣሙኤል ዶ ላይ እየታየ የመጣው አምባገነንነት በጎሣ የመሰባሶብ ሁኔታና ሥልጣንን ለሲቪል መንግስት ሳለማስረከብ በሚያደር። ርዕሰ ብፄሩ ሞንሮቪያ የነበሩት ሴራን ደግፈዋል በሚል ምክንያት የሶቪየት ኅብረት አምሳደርን ከአገራቸው ያባርራሉ መቀመቅ የሲኦፅ ስቀራጥ መንገጾች የጄኔራል ኪዎንክፓ ልዩ ረዳት የመቶ አለቃ ፕሪንስ ጆንለንን ጨምሮ በርካታ ለጄኒራሱ ቅርብ ናቸው የተባሉ የጦር አባሎች በሙሉ ከኃላፊነታቸው ሳይ ተነስተው በምትካቸው የሣሙኤል ጸ ታማኞች በጦር ኃይሉ አመራር ውስጥ ይመደባሉ የሳይቤሪያ መሪ በወሰዱት በዚህ ርምጃ ያኮረፉት ኪዎንክፓ በቤተመንግስት ውስጥ ይኖሩበት የነበረውን መኖሪያቸውን ለቀው ባልተለመደና በሚያስገርም ሁኔታ ከላይቤሪያ አብዮት በፊት ፃዋአሰቃ ሆነው ወደ አገለገሉበት የጦር ክፍል ማለትም ወደ በርክሌይ ጦር ሠፈር ይገባሉ እዚያም ከወታደሮች ጋር ኳስ እየተጫወቱና የአካል ብቃት አንቅስቃሴ እያደረጉ ብዙ ካሳለፉ በኋላ ሣሙኤል ዶ ወደ ጀኔራሉ አማላድ በመላክ በአዲሱ የሥራ ምድባቸው ላይ እንዲገኙ ይጠይቃሉ የዴኔራሉ በጦር ሠፈር ውስጥ መዋልና ማደር እጅግ ያሰጋቸው ዶ ከጦር ሠፈር እንዲወጡም አጥብቀው በማዘዛቸው ኪዎንክፓ ተበሳጭተው ሞንሮቪያ ክተማ ውስጥ ወደሚገኙት ስጎታቸው ቤት ፄደው መኖር ይጀምራሉ የፀጥታ ሠራተኞች ክትትል የበዛባቸው እፔሁ ሰው ሞንሮቪያን ለቀው ወደ ትውልድ ግዛታቸው ኒምባ በመሄድ በዘመዶቻቸውና የ አ ከ ተ ም ያዩ የሏላ የመንገዘት መሳሪያ የታገዘ ጥቃት ው ጤነ ን መውረር በጦር የአገሪቱ መሪ ደጋፊ የነበሩ አምስት የየየ መቀመቅ የሊኦፅ አዋራ ፀዓገቻች ግለሰቦችን በመግደል ጥቂት የመንግስት ተቋማትን አውድመው ወደ ኮትዲጂር በመጨረሻም ወደ አሜሪካ ይሰደዳሉ ከተገደሉት ሰዎች መካክል አግባብተውም ሆነ አስገድደው የኪዎንክፓን አጅ ይዘው እንዲያመጡ በሣሙኤል ዶ ትዕዛዝ የተሠጣቸው ብዴ ሮበርት ሣዬ ይገኙበታል በዚያን ጊዜ የክራን ጎሣ ተወላጁ የኒምባ ግዛትና የአሜሪካ ላይቤሪያ የጋራ ማዕድን ኩባንያ ሴኩሪቲ ኃላፊ የነበሩት የቻርለስ ጁሉ መኖሪያ ቤት። » በማለት የተወዳደሩት ተቃዋሚ ፓርቲዎች ስሞታቸውን ለአለምአቀፉ ማሕበረሰብ ቢያሰሙም በአመዛኙ ዲምክራሲ በአንድ ጀንበር የሚገኝ አይደለም የሚል ምላሽ ከምፅራቡ ዓለም ተሰጥቷቸው ጫጫታቸውን አቁመው ሰአዲሱ ሕገመንግስትና ለተመራጩ ኘሬዜዳንት አመራር መገዛት እንዳለባቸው ይገለጽላቸዋል ፀዚህ የተነሣም ብዙዎቹ የላይቤሪያ ተቃዋሚ ፓርቲ ተመራጮች ተበሳጭተው ሣሙኤል ዶ በመሠረቱት የይስሙሳ ሲቪል መንግስት ምክር ቤት ውስጥ ላለመግባት ይወስናሉ መቀመቅ የሲኦስ ስጥራጥ መገገጾኙኝ የንጋት መብረቅ ሣሙኤል ዶ በታፈነ ዲሞክራሲ በተካሄደ ምርጫ የአገሪቱ ኘሬዜዳንት መሆናቸው ተነግሮ በዓለሲመታቸው ለክናወን አንድ ወር ሲቀረው ፈጽሞ ያላሰቡትና ያልጠበቁት አስደንጋጭ የመፈንቅለ መንግስት ሙአራ ተካሄደ የቀድሞው የላይቤሪያ ጦር ኃይል አዛዥ የነበሩት ብርጋድዬር ጄኔራል ቶማስ ኪዎንክፓ በከፍተኛ ደረጃ የኮማንዶ ስልጠና የወሰዱና አጅግ ዘመናዊ የነፍስ ይከና መሣሪያዎችንና ቦምቦችን የታጠቁ ወታደሮችን ይህው በአጎራባች አገር ሴራሲዮን በኩል ወደ ሳይቤሪያ በመግባት ሕዳር ተን ዓም ጥዋት ላይ የሞንሮቪያን ሬድዮና ቴሌቪዥን ጣቢያ ተቆጣጥረው የግሙኤል ኬንዮን ዶ አምባገነን መንግስት ከሥልጣኑ ተዐነግዶ በምትኩ በሟ ቶማስ ኪዎንከክፓ የሚመራው የሳይቤሪያ ብኤኤራዊ አርበኞት ሥልጣኑን በመያዝ አዲስ መንግስት ተቋቱሟል ሣሙኤል ዶ ለጊዜው የተሠወረ ቢሆንም ወደየትም ማምለጥ አይችልም የቤተመንግስቱ ጥበቃ ጦርም የተማረክ ሲሆን የሞንሮቪያ ከተማ ዙሪያዋን በአርበኛች ግንባር ኃይል ሙሉ ለሙሉ ተከባለች በማለት የንጋት መብረቅ ሆነጦ ያስታውታሉ ቦጻሁ ጊዜ ጥቂት የሣሙኤል ዶ ባለሥልጣናኝ በአማጺያኑ ውስጥ ይታሠሪሉ የሬድዮነን መግለጫ ተይዘው ሬዲዮ ጣቢያ የሰጮ በተለይም የኪዎንክፓ ገኦ ጎሣ ተዐላጆች በሞንሮቪየ ከተሣ ከሣመኤል ዶ የክራን ጎሣ አባላት ጋር ግጭት በመፍጠር ጉዳት መዋመቅ የለኮስ አዋዕጥ ጦዓገጾን ሙዱ ኑ የህ የማኖ ጎሣ ተወሳጆችም ጥቃታቸውን በመጀዉር በግዛታት ይገድላሉ የሬዲዮው መግለጫ ያስደነገጣቸው ሣሙኤል ዶ ወደ የጦር ክፍሎቻቸው ሥልክ በመደወል በሕይወት እንደሚገኙ ከገለፁ በኃላ። ለመጠየቅ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትራቸውን ወደ ሊቢያው መሪ ኮሎኔል ሞአምር ኤል ጋዳፊ ይልካሉ ከጋዳፊ በጎ ምላሽ ያጡት የላይቤሪያው ኘሬዜዳንት መጨረሻ ላይ አማራጭ ሜዳው ጠቧቸው እስረኞቹን ይለቃሉ ከዚያ በቷላ አሜሪካ የያሸችባቸውን ገንዘብ የለቀቀች ቢሆንም ወደ ሊቢያ ያደረጉት ጉዚቸው ግን በራስ ላይ የመግደል ሙከራ አድርጎ የመትረፍ ያህል እንደሆነ ተገንዝባ እጂን ማሣጠር ጀመረች ሣሙኤል ዶ በስሜታዊነት ተቆናጥረው ከፍተኛ ርዳታ የምታደርግላቸውን አሜሪካንን ረግጠውና አስቀተይመው ወደ ጋዳፊ የሄዱባት ያቺ የመጀመሪያ ቀን በዩናይትድ ስቴትስ በኩል የነበራቸው ዋጋ አና ተቀባይነት ጥያቄ ምልክት ውስጥ እንዲገባ ያደረገበት ወቅት ነበር ከኣስር የተለቀቁት ሜስስ ሰርሲፍ ጆንሰንም ከሣሙኤል ዶ አምልጠው ወደ አሜሪካ በመሄድ ዋንኛ የላይቤሪያ መንግስት ተቃዋሚ ይሆናሉ ፈኢ ከከከየየ ዔ ያ ሇተ ሣሙኤል ዶ ዛያ አንደኛው የላይቤሪያ ኘሬዜዳንት ከሆኑ በኋሳ የጦር ኃይሳቸውንና የፀጥታ ተቋሞቻቸውን እንደገና ከበፊቱ በተሻለ ሁኔታ በአዲስ መልክ ከደራጅተው በተቃዋሚዎቻቸው ላይ ሁሉ ጠንካራ ክርናቸውን በማሳረፍ በተለይ የሥጋቶቻቸው ሁሉ መሠረትና ምንጮች በሆኑት የገኦና የማኖ ጎሣ ተወላጆች ላይ ተከታታይ ጥታት በመፈጸም በመላዋ ላይቤሪያ ፍርፃት አነገሠ የሕገመንግስቱን የምርጫ መመዘኛ ለማሟላት ሲሉ አንድ ዓመት ወደኋላ የገፉት የትውልድ ከመናቸውም በአጫፋሪዎቻቸው አሣሣቢሃነት የሳይቤሪያ ብሔራዊ የበዓል ቀን ሆኖ እንዲከበር በሕግ ተወስነ አንደቀድሞዎቹ ኘሬዜዳንቶች ሁሉ እርሳቸውም በአገሪቱ ሆገክዘበ ኖቶች ላይ ፎቶዋቸውን አሣተሙ ከፍርዛትና ከሥጋት የተነሣ ጠቅላላ ሕዝባቸውና ባለስልጣኖቻቸው ሁሉ ለእርሳቸው በማጎብደድና እርሳቸው ያዘዙትን ሁሉ እንዳለ በመፈጸም በአምባገነኑ መሪ መዳፍና ሥርዓታቸው ሥር ወደቁ ከዚህ በኋላ አዲስ ኃይልና ጉልበት ያገኙት ኘሬዜዳንት ለባለስልጣኖቻቸው አዳዲስ ማርቼዲስ አውቶሞቢሉችንና ስቴሽን ዋግን ተሸክርካሪዎችን ከውጭ አገር በውድ ዋጋ ገዝቶ በማደል የተቀማጠለ ነሮ በመምራት ደሀውን ሕዝባቸውን ረሱት በዚያን ወቅት ጋናን ላሽነፈው የላይቤሪያ እግር ኳስ ብሔራዊ ቡድን ተጫዋቾች አንድ ሚሊዮን ዶላር ሸለሙ። የቀዝቃዛው ጦርነት ዘመን አክትሞ አሜሪካ በዓለም ላይ ብቸኛዋ ልዕለ ኃያል አገር ለመሆን በሚያስችላት አቋም ላይ እንድትገኝ አደረጋት በዚህ የተነሣ ለዛየሩ መሪ ለሞቡቱ ሴሴኮና ለላይቤሪያው ሣሙኤል ዶና ለመሳሰሉ ሌሎች በዩናይትድ ስቴትስ ከፍተኛ ርዳታ ለሚደገፉ አምባገነን መሪዎች ዋሽንግቶን የምትሰጠውን ድጋፍ ቀስ በቀስ በመቀነስ በመጨረሻ አቀመችው ስለሆነም ይህንን የቀዝቃዛው ጦርነት ፍጻሜ ተክትሎ አሜሪካ በሰብዓዊ መብት አያያዝ በፖለቲካ ሥርዓት ሪፎርምና ዲሞክራሲን ሰመገንባት ለሚታገሉ መንግስታት ብቻ ድጋፍ እንደምታደርግ በማስታወቋ የላይቤሪያው ኘሬዜዳንት ከፍተኛ የኢኮኖሚ ቀውስና ምሥቅልቅል ውሰጥ ይገባሉ ከዚህ በኋላ ዶ ለመንግስት ሠራተኞች ወቅቱን ጠብቆ ደመወዝ መክፈል ተሣናቸው አጠቃላይ የአገር ውስጥ ምርት ገቢ አሸቀለቀለ በ ዓም ሚሊዮን ዶላር የነበረው የአገሪቱ የውጭ ዕዳ በ ዓም ቢሊዮን ዶላር ደረሰ ሣሙኤል ዶ በጠባብ ጎሠኝነት ላይ የተመሰረተው የተሳሳተ ተሰ አመራራቸው አገሪቱን ወደ ከፍተኛ የአርስ በእርስ ጦርነት አንድትገባ በር ከመክፈት አልፎ አየደቀቀ ያለውን ው ብ ቀመቅ የሰቦኮስ ስተራጭ ጠኀገዖነ ልትወጣው የማትችልበት ጣጥ ውስጥ የክተታት ሁኔታ እንዳለ ሆና የአሜሪካ ዕርዳ ፈር ፈግሞ የባስወነ በዕንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ ሆነ ዙ ማይም ሙሮ አኮናሚዋን በክፋ ሁኔታ አሽመድምዶ የላይቤሪያው ኘሬዜዳንት በአለም አቀፍ መድረኮች ከሌሎች የአፍሪካ መሪዎች በላቀ ሁኔታ ዩናይትድ ስቴትስን እየደገፉና እሷ በመራቻቸው መንገዶች ሁሉ እየተጓዙ መጨረሻ ላይ ቂጠትባቸው አኮኖሚያዊና ወታደራዊ ድጋፍ የተነሳ በእጅጉ ተበሳጭተው። ሴላው የቀድሞ ቅኝ ገዢዋን ፈረንሳይን ጨምሮ ሌሎች ምዕራባውያንን እያወገዙ ኩባ ኒካራጓ አንጎላና ኢትዮጵያን ከመሣሠሉ የማርክሲስት ሌኒኒስት ርሪፅዮተ ዓለም ተከታይ አገሮች እንዲሁም ከሊቢያው መሪ ኮሎኔል ጋዳፊ ጋር የመሠረቱት የጠበቀ ግንኙነት በአገራቸው አመራር ውስጥ ባሰክተለው ተቃውሞ የተነሳ ነበር ክነዚህ የአገሪቱ የውስጥ ችግሮች በተጨማሪ ያላግባባቸው ሴላው ጉዳይ ደግም የቴይለር ጦር ቡርኪናፋሶ ውስጥ ጦር ሠፈርና ማሠልጠኛ አንዲሰጠው ያቀረበውን ጥያቂ ኘሬዜዳንፋ በመታወማቸውና ካምፖሠዎሬ በመደገፋቸው ነበር መቀመቅ የሲቦስ ስዋራፕ ጠገገፆች ጊዜ እያለፈ ሲሄድ በሁለቱ ስዎች መካከል የነበረው አለመግባባት ወደ ከፍተኛ ቅራኔ አምርቶ አብረው መስራት የማይችሉበት ደረጃ ሳይ ይደርሳሉ በመጨረሻም ጥቅምት ቀን ም ቤሌዝ ካምፓዎፊ በአንድ የአገሪቱ የአየር ወለድ ሬጀሜንትና ለቢያ ሰልጥነው በመጡ የቴይለር ጦር አባላት እገዛ በመሩት መፈንቅለ መንግስት ወጣቱ የቡርኪናፋሶ ርዕሰ ብሔር ሻምበል ቶማስ ሣንካራ ከሌሎች አስራ ሁለት ተከታዮቻቸው ጋር በኣገሪቱ ምቤት አጠገብ በሚገኝ ሥፍራ ላይ በጥይት ተደብድበው ይገደላሉ ወዲያው ብዙ ሸብ ረብ ሣያስፈልግ ካምፖዎሬ ቃለመሃላ በመፈጸም የቡርኪናፋሶ መሪ ይሆናሉ ይህ ከሆነ በኋላ ቻርለስ ቴይለር ከጦራቸው ጋር በተሳተፉበት ወታደራዊ ኦፕሬሽን ቡርኪናፋሶ ውስጥ የተደረገው የተሳካ መፈንቅለ መንግስትና ያስከተለው ለውጥ ለእርሳቸው አመቺ ሁኔታ በመፍጠሩ በዚችው አገር ውስጥ በርካታ ጦራቸውን አሰለጠኑ ኣሮን ፍ ፊሊክስ ሁፌት ቡዋፒ ኮል ሞአምር ኤል ጋዳፊ የአይሾሪኮስት ኘሬዜዳንት የሊቢያ መሪ ጫ ሠ ምዓሜቕ ሻሸ ሃማ ከ ምበል ቶማስ ሣንካራ ሻምበል ቤሌዝ ካምፓዎሬ ቹ የቡርኪናፋሶ ኘሬዜዳንነ የቡርኪናፋሶ ኘሬዜዳንት መቀመቅ የሲቦስ ስተራሪጭ ጠንገጾች ዴጮጫመሙሙሎሙንጵንዐ የመመሪያው የላይቤሪያ የአርስ በእርስ ጦርነት ፖርለስ ቱይለር ውጊያ ከመጀመራቸው በፊት ሣሙኤል ዶ ሥልጣን እንዲለቁ ይህ ካልሆነ ግን በሚመሩት ውጊያ እንደሚገደሉ በሕዳር ጦር ዓም ከአንድ የሲኤንኤን ጋዜጠኛ ጋር ባደረጉት ታለ ምልልስ ላይ ይገልጻሉ ኘሬቬዳንት ሣሙኤል ዶ በበኩላቸው ለቴይለር ማስጠንቀቀያ ምላሽ ሲሰጡ «ቻርለስ ቴይለር እኔ ሥልጣን አንድለቅ የመጠየቅ መብት የለውም የእኔ መንግስት በሕዝብ የተመረጠ መንግስት ነው ሥልጣን መልቀቅ ካለብኝ ጥያቄው መምጣት ያለበት ከሕዝቡ እንጂ ከቴይሰር አይደለም ስለዚህ ቻርለስ ቴይለር ስለተናገረ ብቻ በፍርሃት ተርበትብቼ ሥልጣኔን የምለቅ ሰው አይደለሁም» በማሰት ያረጋግጣሉ በ ዓም በፈረንጆች የገና በዓል ዋዜማ በቻርለስ ቴይለር የሚመራው የሳይቤሪያ ብሔራዊ አርበኞች ግንባር ክጅዩ። አዞ በሚርመሰመስበት ወንዝ ውስጥ በመወርወር ተወዳዳሪ ያልተገኘለትን አኩይ ተግባር በዚህ የብሔራዊ አርበኞች ግንባር ሠፊ ጥታት በ ዓሦ በላይቤሪያ በተደረገ ምርጫ ሣሙኤል ዶን አሸንፈጡ የነበሩትና በኋላም ውጤቱ የተገለበጠባፐው ጃዘሰን ዶን ጨምር ሌሉችም ኒምባ ውስጥ ተገድለዋል አሜሪካ አገር የሜገኘውና ሜስስ ኤለን ጆነንስንን ኪምሮ ሁለት ሺህ አባላት ያሉት በላይቤሪያ ውስቸ ሳ ገመንግሥታዊ ዲሞክራሲ እንዲመጣ ሰላማዌ ትግል የሣሚያካጊሂጡ ልበ ርየ ኃስህከዐበ ጠዕርየርሃ በ ቪከ የተባለውና ቻርለስ ቴይለርን መደመሪያ ላይ ይደግና የነበረ ማህበር ይህንን ሰብዓዊነት የጎደለውን የአርበኞች ግንባር ርምጃን በመሥኮነን ዓለም አቀፍ ማህብረሰብ ቴይለርን እንዲያስቀም ጥሪ አስተላለፈ የዚህን ገጠበር ጥሪ ተከትሉ የላይቤሪያ ብኬኤራዊ አርክ የዓለሥ ሕብረተሰበ ግንባር በፈጸመ በቪኪዞሁ አረሠኒኔሆዊ ጄ በርካታ ምሰረባህዊያንና የአፍሪካ አገሮች እንዲሁም የሰብአዊ መሥብበት ተቆርፀሪሥፕ ድርጊቱን አጥበዮ በሣውገዘ ሳይዜሪያ ውስጥ ዘሰብአዋ ዛኪጮኪር ላዕ እየተፈጸመ ያለው አከባድ ሀንዩል በአስተኳይ ይቆም ዘንህ ከይታሉ ቻርለስ ቴይለር የላይቤሪያ ብሔራዌ አርበኞች ሃንባርአኢኮፎ መሥራችና መሪ ው ዐፀቅ በወቅ ስኮስ ከተፊሣ ዘፀነገዖገ መ የየ የሃመኤል ዶ መንግስት በበክሉ በቁጥጥሩ ሥር የሚገኙትን ጊኦዛና የማሣዣ ሰምትን በተመሳሳ ሁኔታ አያሰቃዬ በመግያል አርበኞት ሣማንባጽሮር ሰፈጸመጋ ጥሠት አጸፋውን ደ መይዳል ለላ በተጨጤማሪም የገሪዜዳጉዬ የጥበቃ ጦር አዛ ዩ ሰ ጁለ ሞንርቪየና አካባቢው ላይ በሚገኙ የጊኦና የማኖ ተወላጆች ላይ በምተው በሺዎች የሚቆጠሩ ላይቤሪያውያንን ጨሞጭፈዋል ዐሳዉ ው የሞቱባቸውን ሕጻናትንም ሰብስበው ርህራፄ በጎደለው ጭነዛኔ አንድ በአንድ ውፃ በተሞላ ጉድጓድ ውስጥ ወርውሮ በመግደል ለሰብአዊ ሕሊና የሚዘገንን አረመኔያዊ ድርጊት ይፈጽማሉ በአንኗ በኩል በመንግስት ጦር የሚሜታገዙት የክራንና የማንዲንገ በሴሳ በኩል ደግሞ በቻርለስ ቴይለር የሚመሩት የጊኦና የማኖ ጎሣ ተወላጆች አርስ በአርስ በመዋጋት በፈጸሙት በቪህ ጥቃት መቶ በመቶ የጥቃቱ ሰለባ የሆኑት መሣሪያ ያልያኩ ሰላማዊ ዜጎች ነበሩ ሰሄ ቀን ዓም ሣሙኤል ዶ በሠጡት ትዕዛዝ መሠረት በላይቤሪያ ሕዝብና ጦር ኃይል ውስጥ አለቱ እና ሌጣነ» ፐከሬ ጸዕር« ልባዐ ፐከፀ ወፀ በሚል ቅጽል ስም በሚታወቁት ሌጆኔራል ቻርለስ ጁሉ የሚመራውና ሁለት መቶ ወታደሮችን የያዘው የቤተመንግስት ጦር ሞንሮቪያ የሚገኘውን የቅዱስ ጳውሎስ ሉትራን ቤተክርስቲያንን በመውረር የመንግስትን ጥቃት ፈርተው በቤተክርስቲያኗ ውስጥ ተጠልለው በነበሩ የጊኦና የማኖ ጎሣ ተወላጆች ላይ ከፍተኛ ጥቃት ይሥነዝራል ደ ሜሜሌ። በሠላማዊውጡ የሆከተሣፃዋ ነዋሪ ሳይ የደረሰው ጉዳት በጣም ከባድ ነበር ፐሪነስ ጀጎሰን ከነጀሌው ቁጥሩ ሲ የሚገመተወን የቴይለርን ጦር መቋም በመገንዘባቸው ከኢኮዋስና ሞንርቪያ ከሜገኘው የአሜሪካ ኤምባሲ ጋር ግንኙነት በማኗረዓ የኢኮምግን ጥረት የሚያግዝ እንቅስቃሴ ሰማድረሃ አንደማፈልጉ ያስታውታለ አንደሜደርስ አንደማይችሉ ዘሌላ አትጣጫ ቀመ ጥጣጫ ደግሞ ብልጥነቱን ከጭካኔ ጋር የታደሉት በነሐሴ ወር መጨረሻ ላይ ሁለት ወራት ሙሉ ወስጥ ከ ወታደሮቻቸው ጋር ተከበው ሃመቁል ዶ መልዕክተኛ ይልዛሉ ኦሂሁ ሰው ዖንሰን ፀቤተመሠንፃንስታ የኩ መናለት ንሬዜዳንጉ ሀ መቀመቅ የሴቦስ ስጥሪጥ መኀዝዩ ጆንሰን ወደ ቤተመንግስት የ ላከት መልፅነነ ዘ ጣ ር ተባብረው ቻቓርለስ ቴይለርን ለመዑኃጎና ነ ከግመል ዶ ሁ አፋጣኝ ዝዘሮዘር ጉዳይ ላይ ክአገሪቱ ኘሬዚዳንት በጥሞና ተነጋግሮ አንድ ሥምምነት ላይ አንገብጋቢና ጋር በሠላምና ለመድረስ እንደ የሚገልጽ ነበር ነዕደሚፈልጉ ሣሙኤል ዶም በሁኔታው የተደሰቱ መሆኑን በመግለጽ ነሐሴ ቀን ቺም የላይቤሪያ መንግስትና የአርበኞች ነጻ ግምባር ዚሮ ተወካዮች በመጀመሪያ ደረጃ ግንኙነት የሁኩስ አቁም ስምምነተ ይፈራረማሉ መስከረም ቀን በተደረገው ተክታይ ስብሰባ ኘሬዜዳንቱና ፐሪንስ ጆንሰን በበርክሌይ ጦር ሠፈር ከነአጃሻቢዎቻቸው ተገናኝተው በመነጋገር የነሐሴ ሥምምነቱን በማጠናከርና በማሻሻል የላይቤሪያ ብሔራዊ አርበኞች ግንባርን በጋራ ለመውጋት ሁለቱ ተዋዋይ ወገኖች አንዱ ወደ አንዱ ይዞታ ለመግባት ሲፈልግ አስጎድሞ ማስታወቅ እንዳለበት የሜደነግግና ሌሎችንም ነጥቦች ያካተተ ስምምነት ያደርጋሉ ከዚህ በተጨማሪ ፕሪንስ ጆንሰን በላይቤሪያ መንግስት ጦር ይዞታ ሥር ለሜገኘው ሕዝብ ከሞንሮቪያ ወደብ ከወረሱት መጋዘናቸው የአርዳታ እህል ለመሥጠት ይስማማሉ ቀደም ሲል በፕሪንስ ጆንስን የትውልድ ግዛት በኒምባ በጊኦና በማኖ ጎሣ ተወላጆች ላይ የሣሙኤል ዶ ጦር ኃይል በወሰደው እርምጃ አንጀታቸው ያረረውን የላይቤሪያ አርበኞች ነጻ ግንባር መሪን ማሣመን እንደማይቻል የተገነዘቡት ያለፈ ሥራቸውን የሚውቁትና ፌር ኤቲ ረያራጮጨፉ ፌ ረፌ ሔፌ ች ስ ስዋራፕ መገንገቦ መቀመቅ የዕነ ያርሙ ረዚን የሣሬመአል ዶ ጄኔራሎች ኘሬዜዳንቱና ጆሳ ያልረሱት ት ጀንሰንን ለመያዝ ወይም ለመማረክ እቅ በጣገናኙበት ፅስት ኤ ያወጣሉ ይሁን እንጂ ከድርደሩ ቀጠሮ አንድ ቀን አስቀድሞ ሣሙኤል ዶ ይህ የጀኔራሎቻቸው ምስጢር በመረጃ ክፍላቸው በኩል ደርሷቸው ናሮ ፕሪንስ ጆንሰንን ለመያዝ የሚደረገውን ዝግጅኑ በሚመራ ማንኛውም የሣቸው ሰው ላይ የሞት ቅጣት እንደሚፈጽጨጩ በአጽንዖት በማስጠንቀቃቸው የሁለቱ ወገኖች ንግግር በሠላማዊ መንገድ ተካሂዶ በሠላም ይጠናቀታል ሣሙኤል ዶ ከዚያ በኋላ በተከታታይ አስፈላጊና አስቸኳይ በሆነ ወቅትና ዝርዝር ቴክኒካዊ ሁኔታዎች ላይ ከኢኮዋስ ከፕሪንስ ጆንሰንና ሞንሮቪያ ከሜገኘው የአሜሪካ ኤምባሲ ጋር ሰሜደረገው የሠላም ንግግርና ግንኙነት የፕሬስ ኃላፊያችውን ወክለው በእፔሁ ሰው አማካኝነት ከፍተኛ ጉዳዮችን ሲያስፈጽሙ ይቆያሉ በሌላ በኩል ደግሞ ከላይ የተጠቀሰውን ግንኙነትና ስምምነት የሰሙት ቻርለስ ቴይለር ሁኔታው ሣሙኤል ዶን ከአገር ለማስወጣት የተቀነባበረ ዘዴ ስለመሰላቸው ከውጭ አገር ጋዜጠኞች ጋር በሞንሮቪያ ይዞታቸው ውስጥ ሆነጡ ቦኣረጉት ቃለ ምልልስ «ማንኛውም ወንጀለኛ በማንም እርዲ እገዛ ከላይቤሪያ አንዲወጣ አንፈቅድም እነዚህ ወንደለኞች በእኛ ይያዛሉ ካልሆነም ደግሞ በአኛ ይገደላሉ አንዲ በፍፁም ከዚህ አገር አይወጡም» በማለት ጽታቸውን አጨፍግገው ፈርጠም በማለት ተናግረዋል ታሱ ተፒ መቅ የሲቦስ ስቀራጭ መንገገጾችኙ ቀ ሣሙኤል ዶ በበኩላቸው ለጋዜጠኞች በሰጡት መግለጫ ላይ ጠቀሶት አፄ እስከመጨረሻው ድረስ ቻርለስ ቴይለርንና እ ዎቹን አዋጋለሁ ወደ የትም አልቄድም ኣጫሐ እኔን «ራፉ ላይቤሪያን ወደ እድገት ጎዳና እንድታጩራ ባደረኩትና ትወጋኝ ተ ሪግ ለይ ባለሁት ጥረት የተነሣ ነው በማለት ገልኣዋል በማ የኢኮዋስ ጦር ኢኮሞግ በላይቤሪያ ንሬዜዳንቱ ለደጋፊዎቻቸው ይህን ይበሉ እንጂ በጎን በኩል ቦጦርርቪያ ከሚገኘው የዩናይትድ ስቴትስ ኤምባሲ ጋር በፕሬስ ኃፊያቸው አማካኝነት ቴይለርን በመውጋት በሚቻልበት የተቀነባበረ ዘመቻ ላይ ንግግር ይዘው ይገኙ ነበር ብ መ እዋሪፐ ቀወቅ ሰሰ ጸሙ ኢፌ ሩ ከፉዎችም በአሻቸው ሥራ ሸመት ። ዶጋፅ ወደ ሥልጣን ማምጣቶ ለጋቆሰቃዕ ዳይደረ ነው በሚል እምነት ተነሳስተው በኢኮሞግ ላይ ጦርነት አወጁ ከዚህ በኋላ የላይቤሪያ የፍዳ የአሣርና የመከራ ኑሮ ካላፈው በባሠ ሁኔታ የአገሪቱን መሪ የሕይወት ፍጻሜ ተከትሎ ተጀመረ ሠላም ለማስከበር ሞንሮቪያ የገባው የምዕራብ አፍሪካ መንግስታት ጦር ኢኮሞግ ከተልዕኮው ውጭ ጦርነት ውስጥ በመግባት ሠላም የሚያመጣ ጥረትን የሚያግዝ ኃይል በመሆን ፋንታ የአገሪቱ ግጭት አንድ አዲስ አካል ሆኖ ችግሮቹን በማወሳሰብና በማባባስ ከላይቤሪያ ጦር ኃይል ከቻርለስ ቴይለርና ከጆንለሰን ቀጥሎ በሞንሮቪያ ኛው ተፋላሚ ኃይል ለመሆን በቃ። በላይቤሪያ ዋና ከተማ የተቀሰቀሰው ግጭት አንዱ ዝጽራ ነሐሴ ቀን ዓም ናይጄሪያና ሌሎች የምዕራብ አፍሪካ መንግስታት እንደገና እንደ አዲስ ባለመታከት ባደረጉት አስቸጋሪ ጥረት የአቡጃውን ሥምምነት የሚያጠናክር ተጨማሪ ስምምነት ሁሉም የላይቤሪያ አማጺያን ቡድኖች በድጋሜ የተባበሩት መንግስታት የአፍሪካ አንድነት ድርጅት የናይጄሪያና የጋና ተወካዮች በታዛቢነት በተገኙበት መድረክ ይፈራረማሉ የላይቤሪያ ሠላም በጦርነት ከተዳከሙት አቅም ካነሣቸውና ከተሠላቹት ዋና ዋና ተፋላሚ ወገኖች ሥምምነት ቀና መልክ እያየክ በመጣበት በሐምሌ ወር ዓም የአሜሪካ ሳይቤሪያውያንን በአባልነት ያቀፈ ኮንጎ ዲፌንድ ፎርስ» የተባለ የመጨረሻው የላይቤሪያ አማጺ ቡድን ይቋቋማል ሥመጨሆኔሕጮችሥፎሙ ድን በአሰቀ ቁ ይ ርግም የአቡጃው ሥምምነት አካል እንትስቃሴ በትቷል ና የአፍሪካ አንድነ ኢኮዋስ የተባበሩት መንግስታት ድነት ድር ቸው ሳይቤሪያን ወደ ሠላም ጎዳና ሊይ ሻ ጥሪታ በዚህ የመጨ ጤት ለማስገኘት ችለዋል የፇለ አመርቂና አስመስጋኝ ው መሰከረም ቀን ዓም ሜስስ ሩት ሣንዶ ፔሬ ለተር ዴቪድ ዶናልን በመተካት የላይቤሪያ ብሔራዊ የሽንጊ መንግስት ምቤት ሊቀመንበር በመሆን ተመረጡ በአቡጃው ስምምነት መሠረት ሁሉም የአገሪቱ ተፋላጧ ሀገናች ተዋጊዎቻቸውን በካምፕ በመሰብስብና ትጥቃቸቤን ሰኢኮሞግ በማሰረከብ ሰሳይቤሪያ ሠላም መረጋገጥ ዋስትና ሊሰጥ የሚችል ተስፋ ፈነጠቁ ኢኮሞግ መንገዶችን ከፈንጂ በማጽዳት የተዘጉ መስመሮች ሁሉ እንዲከፈቱ አደረገ በጥር ወር ዓም ሁሉም የላይቤሪያ ተፋላሚ ኃይሎች መቶ በመቶ ባይሆንም በሚያመረቃና መልካም ተስፋ በሚሠጥ ሁኔታ ትጥቃታቸውን እንደፈቱ ተገለጸ የሲቦስ ስዋራጭ መገገጾኙ ብሔራዊ ምርጫ በመጨረሻም። ም መ በውጤቱም ከ ዓመት በፊት የላይቤ ጦርነት ችቦን የለኮሱት ቻርለስ ቴይለር ተፎካካሪያቸውን በመቶ በሆነ ውጤት በመብለጥ በኘሬዜዳንትነት ከሰዬክ ርቲያቸው ብሔራዊው የአርበኞች ፓርቲ ኮኮ ደግሞ በአገሪቴ የመንግስት ምቤት ውስጥ አብላጫ ወንበር በማግኘት አሸናፊ ሆነ ሪያን የእርስ በእርስ ላይቤሪያውያን ለብዙ ዜጎቻቸው መሞት አካል መጉሂል መስደድና የደረሱበት መጥፋት ምክገያት የሆነውን የእርስ ዉርስ ጦርነት የጫሩትን ሰው መሪያቸው አድርገው መረጡ ቂደቱን የተከታተሉት የቀድሞው የአሜሪካ ኘሬዜዳንት ጂሚ ካርተና የውጭ አለም ዓቀፍ ታዛቢዎች እንደገለፁት ምርጫው ነጻና ትክክለኛ እንደነበር በስጡት ምስክርነት አረጋግጠዋል ቻርለስ ቴይለርም በጎሣ ልዩነት ላይ ባተኮረ ግጭት ከሁለት መቶ ሺህ በላይ ዜጎቿ የሞቱባትን አገር በእርስ በእርስ ጦርነቱ ላቢያ ደም ተቃብቶ የተረፈ ሕዝብ የሚኖርባትን አገር በተሳሳተ ጠባብ የጎሣ ፖለቲካ በፈጠረው ጥላቻና ግጭት የተነሣ በርካታ የመሠረተ ልማት አውታሮቿ የወደሙባትንና በተቃራኒዎች አንድነት የተመሠረተችን አገር ለመምራት ነያ ሁለተኛው የላይቤሪያ ሪኾብሊክ ኘሬዜዳንት በመሆን ቃሰ መሐላ ፈጸሙ ቲቲ አያልጋሕመሒሒገሙ ቻርለስ ማካርተር ጋንካ ሃያ ሁለተኛው የላይቤሪያ ሪኾብነ የሲቦስ ስዋራጭ መገገጾች ፃ አመፀኛው ልቤ አሁንም እዚያው ነጤ በአገር ሠላም የጳይቤሪያ ኘሬዜዳንታዊው ምርጫ ወራት በክ ርት ውለ ጆንሰን ብረት ያላስረ ዘደናቸውን ት ከራ የክ ውስጥ ቻርለስ ቴይለርን ፅጦንፆዶ ያዶ። መሸሸጊያ ጎሬ ልትሆ ግልጽ አይደለም ሌሎችም በላይቤሪያ አማጺ ቡድኖች ውስጥ የነበሩ ዋና የጦር ወንጀለኞች በአሜሪካ በአውሮፓና በምዕራብ አፍሪካ አነ ውስጥ የዘረፉትን የላይቤሪያ ሃብት በተለይ አልማዝና ወርክ እየመነዘሩ አሁን ድረስ በሠላም ይኖራሉ በመጀመሪያው የሳይቤሪያ የእርስ በእርስ ጦርነት ወቅት በር ማጥፋት ወንጀልና ሰብዓቺ ፍጡርን በሚጻረር መንገድ ጭፍዉጧኒ ያካሄዱት በሙሉ አንዳቸውም ሰፍርድ አልቀረቡም በአጠቃላይ ከላይ በተገለፁት ምክንያቶችና በሌሉኾኙ የቻርለለ ቴይለር የአመራር ጉድለቶች የተነሣ የግጭት ተመራማሪ ምሁራኑ እንዳስቀመጡት ከመጀመሪያው ጦርነት በኋላ የተገኘውን ሠላም የሚያጠናክሩና የሚያስከብሩ ርምጃዎች ባለመወሰዳቸው ላይቤሪያዊያን በአጭር ጊዜ ውስጥ ዳግም ወደ እርስ በእርስ ጦርነትና ትርምስ ውስጥ ሊሸጋገሩ ቸለዋል ጽጉድቋድድንጽ በ ዓም በኘሬዜዳንት ቻርለስ ቴይሰር የሚደገፉት የሴራሊዮኑና የጊኒ አማጺያን ደቡባዊውን የኒ ክልል በመውረር በከፈቱት ጥቃት የአገሪቱን ዜጎችን ጨምሮ አዚያ የሚገኙ የላይቤሪያና የሴራሊዮን ስደተኞችን በአጠቃላይ የሚሆኑ ሠላማዊ ሰዎችን ሕይወት ያጠፋሉ ር ዴይ ጨመ ሻፕ ወቅ የሷቦስ ስዋሩራጭ መገገጾኙ ቀ ደቡባዊው የኔ ክፍለ ግዛት በዚህ ግጭ የጦር ሜዳ ሆኖ ከመቶ ሺህ በላ ቢያ ወዳያፁኑ ከሥራ ገበታቸው ይፈናቀላሌ ኙ ሳ ይ የአገረ ታወ ሜጫ ዜነ መኖሪያ ይህ አዲስ ግጭት በጥቴቂኑ ሣምንታኑ ወዜ ሀደፃት ያግሠበው የተባበሩት መንግስታት ይር ተለው የቦር መሣሪያ ማዕቀብ በከፍተኛ ባለስልጣናቻቸዬ ዜ ላይ አገዳና ለጦር መሣሪያ ግዢ የሚሸጠውን አልማዝና ሊትቾ የጉዞ ጥም አባል አገር ከላይቤሪያ መንግሥና ከሰራለዮን ሦዚዕ እንዳይቫ ይወስናል ጺያን የጊኒው ኘሬዜዳንት ዴኒራል ላንሳና ኮንቴ ወዲያው ጸፉ ርምጃ ጦራቸው በላይቤሪያ መንፃስኑ የአገራቸውንና የሴራሊዮንን አማጺያን በመደምለስ ዐደ ሳይቤሪያና ሴራሊዮን ግዛት ይመልሳቸዋል ኑ በወሰዱኑ የሚታገዙትን የቀሩትን እ ያሳደደ ይሁን እንጂ እነዚህ የሴራሊሲዮንና የጊኒ አማጺያን ኃይላቸውን አጠናክረው በድጋሜ በመስከረም ወር ዓም ማጥቃት ሰንዝረው ሰጊዜው ተሣክተቶላቸው የነበረ ቢሆንም ከወራኑ በቷላ የላይቤሪያ አማጺ ቡድን ሉርድ ቢህክሀ ከኒ መደበኛ ጦር ጋር በመተባበር ባደረገው መልሶ ማጥቃት አማጺያኑን ዳግም ወደ ላይቤሪያና ሴራሊዮን ያባርራቸዋል ቻርለስ ቴይለር በየካቲት ዓም በመላ አገሪቱ የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ በማወጅ ሉርድ የከፈተባቸውን ጥቃት ሰለመቋቋም በርካታ ወጣቶችን በግድ እያፈሱ የአጭር ጊዜ ወታደራዊ ሥልጠና በመስጠት በጦርነት መማገድ ጀመሩ ህህኤጮሠኡሙኢሙኢኡ ሉርድ ቦቦ ወጣቶችን በግድ እየመለመሰና እያሰለጠነ ሰቤ ኩሉም በተመሳሳይ ሁኔታ ከተቆጣጠራጉ ው ጊያ አካባቢዎች አሰለፈ።