የጥፋት ዘመን.pdf

• word cloud

• Extraction Summary

በምንም ልንክደው ብቓ ነው። ይኹውም ከ ዓም ድረስ በዚሁ ሁኔታ ቀየ በ ዓም ዘዛጢ ገበያ ላይ ። ለ። ተከፋፍለውታል መጠጊያ ሲያጡ እንደገና ለኹለተኛ ጊዜ ወደ ጉሪ ዜሔ ፈረዳ ተመለሠ እንደሔዱ ደግሞ መገደላቸው ተሰማ የዐማር ሕይወት ይህን የመሰለ ነው ። ር የገለ ማንም ጠያቂ እንደሌለው የአቶ አባተ አሟግ ደ ርው አቶ አባተ ወፍጮ ፈጭ ነበሩ ከዜጢ ገበያ ቦ ና የሚጴ መልስ ለ ከተና ይህ የእኛን ወረዳ አይመሰከ። በወያኔዎች ተከብቦ አደረ ጳጉሜ ቀን ዓም ሰኞ ከሰዓት በላ የአደባባይ ኢየሱስ ቤተ ክርስቲያን ደወል ያልተለመደ ድምጽ ተሰማ ደጋግሞ ጮኸ ደወሉ ስለቀሰ የጎንደር ከተማ ነዋሪ ወደ ቤተ ክርስቲያኑ ውስጥ የአሬሳ ክምር ነበር። የሕወሓት መሥራቾች ወላጆቻቸጤ ለቅኝ ገዢው የጣሊያን ጦር ያደሩ ሹምባሾችና ቤተሰቦቻቸውገዎ ከእነርሱ በሚያገኙት ፍርፋሪ ያሳድጉ ነበር በስደት የሚገኘቡ የቀድሞው የሕወሓት አባል ገብረ መድን አርያ በተደጋጋሚ ሲገልጸው የነበረው ነው የሕወሓት ጽሕፈት ቤት ኃላፊ የነበረው ቴዎድሮስ ሐጎስ በራሱ አንደበት እንዲህ ይላል አባቴ የጣሊያን ተማሪ ነበር። ጣሊያን በዚያን ጊዜ ለተወሰኑ ተማሪዎች ብቻ ለጣሊያን ሙሉ ማንነታቸውን ለሰጡ ባንዶች ነበር ከፍ ያለ የትምህርት ደረጃ ድረስ እንዲማሩ የሚፈቅድላቸው አባቴ ይህን እድል አግኝተው የጣሊያንን ትምህርት መጨረስ ከቻሉት መካከል አንዱ ነበር። አምፔሪያሊዝም እንዲሁም ጸረ ንዑስ ከበርቲያዊ ከ ጥ ነው ስለዚህ የአብዮታዊ ትግል ዓላማ ከባላባታ መ ን መጣ መ መው መለበጫ መመሙ መ የጥፋት በመን ሥርዓትና ምች ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክን ቁ ት በዚህ ብቻ ን ይመሰከታል ከላይ በርዕሱ ለመግለፅ እንደተሞከረው ግለሰቦቹ ችግራቸውን ሰለፌደራልና ለከልሉ መንግስት አመልክተው ጉዳዩ መጀመሪያ በቀወት ወረዳ የህዝብ ትሪታሚዘከጨትጃ ከበላይ ኃላፊ ማቅረበያ ቅዕ ማሰ ጣ ለሥራ ሥሥ ባጋ ዱክ ባጻ በቸ ገቸ የዓ አባዋ ክተሙ አመልካራ ያአባይ ነጌሶ ጐጥ ነዋሪዎች የሆነ ሚያዝያ ቀን ዐዐዐ ዓም የተፃፈ አቤቱታ ለምክር ቤታችን አቅርበዋል በአቤቱታቸውም ራሳችን በራሳችን የምናስተዳድርበት ቀበሌ ኖሮን በቋንቋችን መማርና መዳኘት በልማትም ላይ የአራላችንን ሚና መጫወት አልቻልንም ስለሆነም ቀበሊያችን በብሄር በሥራ በመልክዓምድር አተማመጥ በሙያና ተዛማጅ ጉዳዮች ተያያዘ ስለሆነ እራሳችንን በእርሳችን ማስተዳደር እንድንችል የአባይ ነጌሶ አካባበ በ ደረጃ እንዲዋቀር እንዲደረግልን የሚል ነው ኤ በእኛ በኩል እንደተመለከትነው አቤቱታው ክልሎች በክልላቸው ውስጥ ተጨማሪ አስተዳደር እርከኖች ወይም የራስ በራስ አስተዳደራዊ አካባቢዎችን ያቋቱጣማሉበሚለው ሥልጣናቸው ሥር የሚወድቅ ሆኖ ስላገኘነው በክልሉ በኩልምላሽ እንዲሰጠው የአቤቱታው ገጽ አባሪበማድረግ የሳክንላችሁ ሥሆኑን እንገልናለን ስ በርሱ በመከባበርና በመፈቃቀር አ ስጴተላለርና ለመዋደድ ለጋራ ብልዕግናና እድገት ሰኣንድነት መንፈስ የተቋቋመና የታገለ ለመሆኑ በክቦርነትዎ በኩል ጸይዳልጥ እንደሚታወቅ ቅንጣት ታህል ጥርጣሬ የለንም» የኢትዮጵያ ሕዝብ ግንባር ቀደም ጥያቄም በእኩልነት ላይ የተመሠረተ ፍትሐዊ አስተዳደር ማግኘት ብቻ ነው። በአርባ ጉጉ አውራጃ በሚገኙ ወረዳዎች ውስጥ በተለይ እገደገና በጮሌ ወረዳ በጥር ወር ዓም በተካሄደው ፀመቻ «የመፀሕድ ኣባል ሊታሐቅ አይችልም ገና ይመታል የመፀሕድ አባል ስለሆናችሁ መሣሪያችሁን አምጡ በማለት ሁማሮች ያለ በቂ ምክንያት ትጥቅ መፍታት አለብህ በማለት ብቻ ሁኔታውን በሕጋዊ መንገድ ላያጣሩ የኦህዲድ ኢህዴን ኢህአዴግ ኃላፈዎችና የታጠቁ ኃይሎች በሥልጣናቸው በመመካት ዱን ሰዎች አለረዋቸዋል። በተጨማሪም እነኝህን ሀማሮች እያንዳንዳቸው አንድ ህ ብር እንዲክፍሉ ዓይክፍሉ ግን በእሥር እንደሚማቅቴ ተነግሯቸው ለመክፈል ባለመቻላቸው እነደታሠሩ ናቸው። ሪ በ ከአለፁ በሚመጡ የሀማራ መንገደኞች ላይ ከፍቀኛ ዝርያ ብር ፖለቅ መቶ ብርና ሻንጣ ሙሉ ልብሳ የኦቶ ግዛው ኪዳኔ ብር ያህ ዝርፈያ የተካሄደው በነርባ ወንዝ በተባለው ዞታ ነው ከሚያዝያ ሁን ዓም የአቦምሣግ ከፍተኛ ኛ ደረጃ ትቤት ዲማ ጐርሜሣና በመሳሎቹ በተካሄደው ሉባሰሳ የ የአስኮ ሀማሮች ለክልሉ ተገዥ ስለአልሆኑ ባሉበት በአሰኮ ቀበሌ በሙሉ እንዲመቱ ወለን ጸ የእአመታቱም ስልትም እንደሚከተለው ነው። ተዋልደውና ተጋብተው ከኦሮሞ ሕዝብ ር ። አልቤርቶ ሰባኪ ሀዐበወፀ ዚ ሀዛበ አ።ር። ነበር ይህ ልጅ አድጎ ዛሬ ዐማራ ሕዝብ ላይ የተከናወነውን የዘር ማጥፋት ወንጀሎችን ፈልፍሎ አውጥቷቸዋል መጽሐፉ በየቦታው የተፈናቀለውጉ የተገደለውን የተዘረፈውን ንብረቱ የወደመውንና የተቀማውጉ ገደል የተጣለውን በጥቅሉ ለመናገር የሚሰቀጥጡ ኢሱበአዊ ድርጊት የተፈጸመበትን ሕዝብ በጥናት አሳይቷል ሸንቁጥ እየለ ዴራሲ በዓለም ላይ የካሄዱ የጅምላ ፍጅቶች ሁሉ የሚያመሳስሏቸው ነገሮች አሉ ከእነዚህም አንዱ የጅምላ ፍጅቱን የሚያካሂዱት ወገኖች የፍጅት ሰለባ የሆነውን ሕዝብ ነጥለው ከለየ በኋላ በማንኑቱ ላይ የሥነ ልቦና ዘመቻ ማድረጋቸው ነው። ይህን ስል በኢትዮጵያ የዐማራውን ፍጅት ከነ ከቱት መካከል አቶ ሙሜ አብዱላሂን የመሰሉ ግለሰቦች ከጎሳ ድንበር ባሻገር ርር የሆነውን የዐማራውን ሕዝብ ሰቆቃ ለኢትዮጵያውያን በማስረጃ ለእ በማቅረቡ ከፍተኛ ምስጋናዬን አቀርባለሁኝ ይህ መጽሐፍ ማንኛውም ሕልውና የሚያሳስበው ሰብአዊ ፍጡር ሊያነበው የሚገባ ነው።

• Cosine Similarity

ማ መዓ መም ወ ኤር ው ቅ እ ም መዱ የጥፋት ዘመን ሙሉቀን ተስፋው ምስጋና ት በሚሠራበት ጊዜ በርካታ ሰዎች ተሳትፈዋል ለዚህ ጥናት መሳካት ያገዙትን ግለሰቦቹ ሁሱንም በሰም መጥራት ሸድ ለዕቪ እ አንዳንዶቹን ስማቸውን ከዚህ ላይ ለመግለጽ ፈቃድም ያስፈልግ ይሆናል ስለዚህ እነዚህን ጠንካራ የዐማራ ሕዝብ ባለውለታዎች እግዚአብሔር ይስጥልን በደከማቾሁት ሁሉ ፈጣሪ ድካማቸሁን ይቁጠር ለማለት እወዳለሁ «አንተን ብቻሀን ልከን ለቸግር አናጋልጥህምኔ በማለት ድሬደዋ ሐረር ጋራ ሙሰለታ ገለምሶ ምጨታና በአካባቢው ባሉ የገጠር ከተሞቾ ሁሉ አብራችሁኝ የተጓዛቸሁትን በእካባቢው ካሉ ዐማሮች ቤት ቁጭ ብዬ እኔ ከእነርሱ ጋር የቡድን ውጄይት ሳደርግ እናንተ በየተራ ከአንድ ሌላ ሰው ጋር በቅርብ ርቀት ደኅንነቴን ስትከታፉቶሉ ምን ያከል ጭንቀት ውስጥ አንደነበራቸሁ አሮውቃለሁ አመሰግናችኋላሁ አቶ አይኩሩ ታፈሰ መንዜውና በርካታ የቀድሞ መዐሕድ እባላት ባይኖሩ የምስራቅ ኢትዮጵያው ጥናት ፈቅ ሊል አይችልም ነበር በገለምሶና መቻራ ስማቸው ከዚህ ያልተጠቀሰ ኹለት የቤተ ክርስቲያን አገልጋይ ካህናት ብዙ ደከመዋል በእርሲ አርባ ጉጉና በኮፈሌ ቆሬ የተሠራውን ያዝ የመኢአድ እባላት በቱለይ አቶ ማሙሸት እማረ እቶ ታጠቅ እሰፋ እቶ ለገሰ ወሐና እና አቶ ለአበበ ውቤ ምሥጋና ይገባቸዋል የአቦምሳው ነዋሪ የቀድሞው ጦር አባል ሰሙ አይጠቀስም እንዲሁም በሻሸመኔና ቆሬ አካባቢ ያገዝዛቾሁኝ ሰዎችም መመስገን አለባችሁ ጅ ገዙኝ የጅ «ፀጋየ መስሪያ ቤቶች የሚሰሩ ዐማሮች ተሳትፈዋል ወደ ወለጋ አብሮን የተጓዘው ኦሮምኛ የሚቹለው ጓደኛችን ገጠር ገብተን ለውጣት መኪና አጥተን በሌሊት በጭነት መኪና ስንጓዝ እሱ እንደ እድቬንቸር እያየ ዘና አድርጎናል በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ከልል በኩል ከፍተኛ ሥራ የሠሩት የቸግሩ ተጠቂ የሆኑት አባ የሸዋስ ትንሳጴ ቄስ መስፍንና በከልሉ ተመልሰው የገቡ ሰማቸወን መጥቀስ ያልቻልኩት በርካታ ዐማሮቹ ናቸው በኣፋር ዞን የሚኖሩት ዐማሮቹ የሚዢም ነው ጀግኖች ናቸው ኞ የኢሰመጉ ባሕር ዳር ቅርንጫፍ ኃላፊ አቶ ዓለማየሁ እንዳገኝ አድርገውኛል በተጨማሪም በየዜው እ የምንግዜም ወዳጄ ሸንቁጥ አየለ በእኔ ላይ የፈጠ ተሰማ የቦታዎችን ካርታ በምፈልገው አግዞኛል አቶ አዳሙ ተፈራ በየጊዜው የዞ እንድተጋ አስቸሎኛአ ዶከተር አከሎጣ ቢራራ እ ገመግመው አስተያየታቸውን ረሺ የዘመኑ የጎሳ ፖለቲ አልነ ይስጥዎት ፋት ዘመ የጥፋት ዘመን ፀሀሣቱ ጋዜጠኛና ተሠራማሪ ኦቶ ሙሉቀን ተሰሩው በተለይ የዐማራ ሦሁራንና ልሐቃን ቸል ያልነውን ልንነካህ የማንደፍሪሠን ሃሀዐማራሁን ሐዝብ አጄግ የሚዘገንን ደረጃ ላይ ይደርሳል ተብሎ የማይታሰበውን ግ ሃጥፋት ማሳደድ ማባረር ማሰር ማደሽያትኖ ቅ በማሰረጃ አቅርቦልናል። ነው ዐማራ በተራራ ላይ የሚኖሮ ሕዝብ ነው መስማትና ማንበብ አዲስ አይደለም በ ርሻ ዐማራ የሚባል ብሔሮ ዋለም» የሚሉ ለዎቹ መሞገት የሚችሉ አይመስሉም ምክንያ ቱም አሁን ዐማራ የሚቆጥር ሕብረተሰብ አለ አሊያም የመኖር ህልውናው አደጋ የገጠመው ደር ኒያ ዐማራ የሚለውን የማያሻማ ትርጉም ለመስ የመኖር አደጋ እየደረሰበት ያለውን አውድ ማየባ በሁሉም አቅጣጫ በዐማራ ላይ ያነጣጠረ ጥ በትንሽ እንደሚከተለው እንቃኝ ችግሩ ወፍ ቹ ሽብ እንዳስሰዋለን ሁሉ ሐረርጌና በአርሲ ብዙ ክርስቲያን ዐማሮች ወተር ጋራ ሙለታ አ ጥቂት ህማራ ያልሆኑ በተጠቀሱት ቦታዎች አልቀዋል የጥፋት « ጥቂት ኖስለሙ ዐማሮች ቁሮሞ። ዶናልድ ሊቪን በ እኤኮኦ የዐማራ ሕዝብ ብዛት ሚሊዮን እንዲሁም የኦሮሞን ሕዝብ ብዛት ሚሊዮን እንደሚሆን ጥናታዊ ገምታቸውን አስቀምጠዋል ከዐሥር ዓመት በጊላ በጊዜያዊ ደርግ አስተዳደር በኢትዮጵያ ማዕከላዊ ስታቲስቲክ ሕፈት ቤት በ እኤአ ዓም በተከናወነው የመጀመሪያ ሕዝብና ቤት ቆጠራ ውጤት መሠረት አሮሞ ዐማራ እና ትግፊ የኤርትራና የኢትዮጵያ ትግሬዎች ድምር ውጤት ያመለክታል በቅደም ተከተል የሕዝብ ብዛት ነበራቸው በሦስተኛው እና እኤአ በተካሔደው ቆጠራ ኦሮሞ ዐማራ እንዲሁም ኢትዮጵያውያን ትግሬ ደግሞ ኤርትራን ሳይጨምር የሕዝብ ብዛት እንዳላቸው የማዕከላዊ ስታቲስቲክ ኤጀንሲ መረጃውን ይፋ አድርጓል በሰንጠረኝየ እንዲህ እናስቀምጠው በ በ በ ዐማራ ሜሚ ከው ተን ኢትዮአያ ቓጅ መሠረታዊ ጥያቄ አንድ ጨጨ ሓመ ዓመ መመመ ዝኒ ከማሁ ከዚ ሬሄብዝር ዮፎሕፒፎ ከ ርለ የጥፋት ዘመን ጨመ ሁሉም ብሔረሰቦች በ ዓመ ዊም ሲጨምሩ ዕርል በሀቪ የዐማሪ ግማሽ እንህን አላደገም። ር ሠ መ ምቱ ህ ማዕከላዊ ስታቲስቲክስ ማዕከል መረጃ መሠረፎች ብናደርግ እንኳ እንድ ሚሲዮን የሚሆን ከዐማራው ክልል ውጭ የሚኖሮ ዐማራ የት እንደደረስ አናውቅም ማለት ነው ይህ እንግዲህ መንግጮት ሁሉ ባቀረበልን ከ እኤአ ጀምሮ ባለው መረጃ ነው ተሬ ማያቹ ጠፍቷል የመኑ ፖለቲካ ቁማር ቁጥር በመሆኑ የሕመሓኮወ ንቼራት ሆን ብሎ የዐማራውን ቁጥር ቀንሶታል ከዐማራ ተባ የሚናሩ ዐማሮች በሌላ ብሔረሰብ ስም ተቆጥረዋል ሰይጅሱዑ በየቦታው በጅምላ ተጨፍጭፏል የዘር ማጽዳት ወጀል ር ተፈጽሞበታል ኙ ሮ ሰውን በስደት አገሩን ጥሎ ሒዷል ይህ የፖለቲካና የኢኮኖሚ ከደፎተቐኞን እንዲሁም ወደ ኢዝራኤል የተሰደዱ ፈላሻዎችን ይጨምራል ማራ መሆን ወንጀል በሆነባቸው አካባቢዎች በሌላ በአካባቢው ኋ ባሰ ብሔር ስም ተቆጥሯል ራሱን ለማዳነ ኮ በቤተሰብ ምጣኔ እንዳይራባና ራሱን እንዳይተካ የተደረገ ብዙ ዐማራ አስሰ በቀይና ነጭ ሽብር በጦርነት ርፃብና በሽታ ተጠቅቶ አልቋል መሠረታዊ ጥያቄኸዊቁቐ የጥፋት ኔ የዐማራ ሕዝብ ላይ በገ ተቀ ተፈጽሞበታል። ፋሽት ባለሥ አቋማቸው በመነሳት በመጀመሪያ ዓመታቅ ሞሶ የፖሊሲ መመሪያ በዐማራ ማኅበረሰብና በቀዶ ከርስቲያን ላይ መንግሥታዊ የጥቃት እይ አነሱ የ በዚህ ረገድ ሰምሳሌ ከ ሺህ እስከ ሺህ የሚገመ ሚናገሩ ነዋሪዎች ከሐረርናኖ ከአሮሞ ሲዳሞ የአስተዳደር ክልሎ ቦዐ ሽዋና የዐማራ የአስተዳደር ክልሎች እንዲባረሩ የዐማራ ፃነኀነበረሰብ አባሎች በሌላ የአስተዳደር ክልሎች እንዲባረሩ የፀማራ ነበረስዘ አባለች በሌላ የአስተዳደር ክልሎች የፖለቲካ ሥልጣን አንዳይ ኩ ተቀጥረው እንዳይሠሩ በሌሳ የአስተዳደር ክልሎች አማርኛ ቋንቋ አእንዳየሠራበት ለማድረግ ፋሽስቶች ብዙ የፖሊሲ እርምጃዎችን ወሰዱሚሜ ዘስከቃላይ በአምሥት ዓመቱ የጣሊያን ወረራ ወቅት ቁጥራቸውን ማወቅም ሆነ መገመት የማይቻል ዐማሮች አልቀዋል አልቦርቶ ስባኪ በቦርነት ብቻ የሞቱት ኢትዮጵያውያን ከ ሺህ በላይ እንደሆነ የኢትዮጵያውያኑን ምንጭ ጠቅሶ ጽፏፈል በርግጥ ይህ አሀዝ ቁጥራቸው አነስተኛ የሆነ የሌላ ነገድ አገር ወዳደድ ኢትዮጵያውያንም ሕይወት ይጨምራል ሴላው በዐማራ ሕዝብ ላይ ፅልቂት ካስከተሉ የአገራችን ኩነቶች አንዱ ነሩ ዌ ሥርዓት ነሙ በደርግቫ በኢሕአፓና በመኢሦን መሥከል ካላት ፍትጊያዎች በቀ ሽብሮ የአለቀውን ሕዝብ ብዛት የሷያዩ እንይ የተለያየ አህዝ ቢያስቀምጡም እስከ ኹለት ሚሊዮን ሊደርስ ኒችል ይገመታል በዚህ ታሉ መካክል የተልጁት በዙሥ ብር ላሰ ጊ ዳሐፍ አዲስ አበባ ሴቦ የኢትዮጵያ ር ከ ጅምር ካፒታሊዝም በመኢሦነ ውስጥ ያሉ የሌላ ብ ባመት ካዛ ዐማሮችን እንዳስጨረሳ በደርግ ተፈጁትን ዜጎች የምርመውጅ ሣኙ የተጠሬዘው የደም ዶሴ የተሰኘው ጥዕሽ ስለ ተይሽብ አብራርቶታል እዚያ ዶሴ ላይ የተዘይክፍ ሰሞችን የቀይ ሽብር ሰለባዎች እነማን እደነበሩ ቀላሉ ለማወቅ በዐማራ ላይ በዘመናት ጅረት የደረሱ ግፎችን መዘርዘር አይደለም ዐማራ አገር የገነባው እንደ መስኖ አትክልቅ አንደ ውኃ እያጠጣ ነው ሌሎችን ለማኖሮ ራሱን ግድ ፀማሮች በብዛት የሞተገደሉባቸው የዐማሮች ዕልቂት በተለያዩ የአገሪ ምስራቅ ሐረርጌ ጋራ ሙለታ ። ሽርክ ተጉዚል ማለት ነው ምንም ረት ወ ፍም እንዲይዝ ምን ያከል ተረቶች አንደተፈጠሩ ለጣማነያ ይውጠ በመሸኛ ር ከዓመታት በኋላ በየካቲት ወር ዓም ደግሞ በጋራ በተለያዩ ቀበሌዎች ሰዎች ተረሽነዋል ይኸውም ዳጉ መድኃኒዓለም ሰዎች ጭሪቻ ሰዎች ደሮባ ኦዋ ሰዎች በዴሳ ወንድማማቾች አሬሌ ሰው ሁሉም ዐማራዎች የሆኑ ተገዴለዋል ሓዓ ዊዋ ው የሰነድ ማረጋገጫ በዚህ ዙሪያ የተገኘ በሕይወት ያሉ ሰዎች ምስክርነት ነው የቀድሞው ንክ የኢትዮጵያ ሰብአዊ መብቶች ጉባኤ ኢሰመጉ አንደኛ መግለጫው ላይ ይህን አስፍሯል በሕረርጌ በጋራ ሙለታ አውራጃ የግራዋና የኩርፋ ጨሌ አካባቢ ነዋዎች መሣሪያ በታጠቁ ቡድኖች ተከበው ከከተሞች ለመውጣት አለመቻላቸውን ኬር የተባለው የእርዳታ ሰጭ ድርጅትም እርዳታ መስጠት ማቋረጡን ገልጸዋል ኢስመጉ በሌሎቹ መግለጫዎቹ ያብራራው ነገር የለም በዚህም ወቅት ምን እንደተፈጠረ መግለጫ አላወጣም በቂ መረጃ አልነበራሻውም አሊያም በሌሎች የባሱ ችግሮች ተጠምደው ሊሆን ይችላል ወተር ከተለያዩ ሰዎች መረጃው በድምጽና በምስል በመታገዝ ተሰብስቧል መረጃ ሰጭ ሰዎች ፈቃደኛ አለመሆን እጅግ ፈታኝ ጊዜንም ገንዘበንም የሚጨርስ ነበር ወንድሙና አባቱ የተገደሉበት ግለሰብ ስንጠይቀው ነቁ የምትሉትን ነገር እንኳን ላየው በሬዲዮም ሰምቼው የፍርሀት ይ ብሎ ኩም አደረገን ሰው ከሚጠበቀው በላይ እያደር የግሰረክ ጾን ውስጥ ገብቷል አንድ ከወተር ሐረር እየተመላለሱ ምገል ያሉ ሰው አይ እኔ አሁንም እኮ ያለሁት ከእነርሱ ኢሰመገ ኣ ሀ»በኛ ። የበደኖ ከተማ ነዋሪ ያለውን ከዚህ ሳይ ማካተቱ ይጠቅም ይሆናሪ የእኛ ቤት ያ በአጁ እየጠቆመ ነው ኹለቅ ሃዋ ይገጥማሉ ወደ ገደሉ ጫፍ ደርሰው የሚ ያሸነፊውም መትረፍ ሳይችል ኹለቱም ገቡ ከኹ በኋላ ከዚህ ኪሎ ሜትር ያክል ርሽ ከጥንታቸው ወጥቷል ሲል ተናግሯል ሮች ስለተጨመሩበት ጉድጓድ አይደ ተጨመሩበት የአንድ ኪሎ ግ ክ ጉድጓድ ከላይ በፎዛ በበደኖ እንቁፍቱ ገደል ነ ሦ ን ው አ ፍካ የነ ሚሉት እጅግ ብዙ ነው በዘ ድይም ቁጥ ተሸፍኖ በምታ እናት የነበሪውን ሁኔታ አንዲህ ታስታውሳለች ግ አሁን ሦሮዋን በአሰበ ተፈሪ ከተማ አካባቢ ያደረገች ጎልማሳ አንቁቱ ማለት በአማርኛ ሲተረጎም የማይሞላ የማፅ ማለት ነው ዐማራ የሆንን በሙሉ እጃችን በገመድ ዐይናችን በሻሽ አየተሸፈነ ወደ ገደሉ ጫፍ እን ከገደሉ ከመጣላችን በፊት ከእጃችን ከጆሯችን አንገታችን ላይ ያለ ወርቅና ብር ይነሳል ጣተ ወርቅ በቀላሉ የማይወጦልቅ ከሆነ ጣት ይቆረ የእ ጆሮ ወርቅ ሶወልቅ ወደ ቻቸ ስበውት ተቀዲል ወደ ሠጀመሪያው አካባቢ በጥይት እየ ገደሉ ይሸኙ ነበር በኋላ ላይ ግን ለዚህ ሁሉ በው ለምን ጥይት ይጨረሳል በማለት በሜንጫ አንገት አንገታቸው ላይ እየተበጠሱ ወደ ገደሉ ይጣሉ ነበር በሕይወትም የተወረወሩት በጣም ብዙ ናቸው አራት ያክል ትግራውያን በስሕተት ተጥለው ወዲያውት ገብተው አውጥተዋቸዋል እኔ በደኖ አካካቢ ጎረቤታችን የነበረ ከገዳዮች አንዱ የሆነ የኦነግ ሠራዊት አይቶኝ እህቴ ናት ብሎ ነው ያተረፈኝ ገደሉ አካባቢ በጣም ሸተተና ከአንድ ሳምንት በ ኬሚካል እየተረጨ ብዙ ሬሳ ወጣ ነገር ግን ከገደሉ መጨረሻ ደረስ ሒደው ስላላወጡት በእኔ እምነት አሁንም ደረስ ያሰወጣ የሞቱ ሰዎች አጥንት ቅሬት ይኖራል ባይ ነኝ አንዲት ወሮ አልማዝ የሚባሉ የአቶ አበበ ምትኬ ባሰቤት ወደ ገደሉ ሲወሰዱ መሔድ ሳይችሉ ቀሩ ወሮ አልማዝ ስውነታቸው ወናራምና በጣም የሚያምሩ መልከ መልካም ሴት ነበሩ ሆኖም በውናረታቸው ምክንያት ወደ መጣያቸው መድረስ ባለመቻላቸው መንገድ ላይ ነፍጠኛ ዐማራ በማለት ሆድ አቃቸውን በሳንጃ ሰረገፉት ሳይሞቱ እያጣጣሩ እያለ ነትተው ወስደው ወደ እንቁፍቱ ጨመሯቸው ባለቤታቸው ነጸፈ ናው ኸለ ጃጃ በንዴት ሕይወታቸው ፏል አንዲት ነዛ እናት ጆ ነ ከ ር ጡር እናትም ሆዷ ተቀዶ ልጂ በስሕተት ተጥሰው ይህ ግለሰብ አባቱን እንዴት እንደ በአርባ ጉጉ አህነሩ ው ርና አርሲዎችን መስለው ፀ በሕወሓት እው ገደሉበት እንዲህ ይነግ እነ ቀደም ብዬ የምኖረው ድሬደዊ ሽይይም በበደኖና አውራጃ ፈርዳ ወረዳ ቁርዳ ቀበሴ ሃበ መናወጥ ሲመጣ በ ዓም አባቴን እኔ አመጣሁት ወዲያው በ ዓም መንግሥ ግን ከዚያው ትኖር ነበር የቀበሌው አስተዳዳሪ የተባለ ግለሰብ እናቴን ሒዶ ምንድን። ነበሩ ሰዎች በአንድ ላይ የተገደሉባቸው ሰዎች አሁንም ድረስ ገለምሶ መድኃኒዓለም በየወሩ የሚታወሱ አሉ የወሮ ማሚቴ መታፈሪያ ልዷ ከነመኪናው የት እንደደረሰ አይታወቅም አቶ ጸደቀ አውለው ገ ሀብሩ ወረዳ ሥጋውን እየቆራረጡ ካበሱት በላ ወርቅ ነ» አውልቀው ወስደው የተለያየ ቦታ ላይ የተቦጫጨቀ ሰውነቱን ጣሉት በገሰምሶ ወረዳ ብቻ ያለቁ ዐማሮች ቁጥር ከ አምስት ሺህ ይበልጣል በጠቅላላው የምዕራብ ሐረርጌ ዞን ግን ከ ዐሥር ሲህ አስከ ዐሥራ አምስት ሺህ ይደርሳል ከቢያም ይበልጣል የሚሉ ቢኖሩም ቀሱ በገለምሶ አካባቢ ብዙ ዐማሮች የተገደሉባቸው ቦታዎች ቀየዎች ከዚህ እንደሚከተለው ቀርበዋል በለምሶ አካባቢ በተለያዩ ቦታዎች የተገደሉ ሰዎች » ቢታንያኞ ፎረኩ ለገምሦ ከተማ ኪሎ ጫትር ያክል ደ ቃል የሚለቁ ዐማሮች ተገድለዋል። ጉዶ ከገለምሶ ኪሎ ሜትር ያክል ይርቓ ዐማራ ብዛት አይታወቅም የጂ ወይኒ ቀሉ ከገለምሶ ኪሎ ሜትር ያክል ይርቃል ዐማሮች ተገድለዋል በገለምሶ ጥርሶ ገደል የተጨመሩ በጎርና እስከ ተስብሰበው የተቀበሩ ዶንያ ያክል የሰው ልጅ ነለንድ ጎመት በኋሳ ገለምሶ መድኃኒዓለም የተቀበሩበት ከር የመቃብር ቦታውን አፈር ስለተደፋበት ሰዎችን ከፊል ስም ዝርዝር መጨረሻ ገጽ ላይ የተቃጠሉ አብያተ ክርስቲያናት የዳሴ ሚህ ር ኔል ቤተ ክርስቲ ሾ ወታደሮች በላውንቸር ጥት ለ ው አቃጠሉት ቭ ተኩሰው በሕይወት ያሮ አቶ ሶሪ ኢዳኮ የገለምሶ ከተማ አስተዳዳሪ ሆኖ ተሹሞ ነበር አሁንም በአካባቢው ይኖራል « አቶ እህመድ በሞ ዐማሮችን እየገደሰ ሀብታቸውንም ሲዘርፍ የነበረ ሲሆን አሁን የናጠጠ ባለሀብት ነው አቶ ሳኖ ሼክ አህመድ ነዋሪነቱ በገለምሶ ከተማ ነው ባስሀብትጉ ፃነው በአሜሪከን አገር የሚገኙ « አስሊ ጭፍጨፋው በበላይነት የመራች ስትሆን በአሜሪካን አገር ሜኖሶታ ግዛት ትኖራለች ከኦሮሞ ሚዲያ ኔትወርክ መሥራቾች አንዷ ናት ሰ ጋ ረጋቶ መቻራ አካበቢ ያለውን ጭፍጨፋ በበላይነት የመራች ስትሆን አሁን በአሜሪካን አገር በስደት እንደምትኖር ታውቋል በሕይወት የሌሉ የሞቱ ገድያቡ ን አ ሲመሩ ከነበሩት ውስጥ ነሜ ዋቆ ን አሊዬ በሕይወት የሌሉ ናቸው ገራሚ ኩነቶች አድ ታዋ ጐ « በ ወች መሰፈር ተይዘው የተቀሪበ ። ቹት የጭርቆሴ ልጀ በበጀጁ ወረዳ አርጆ ቀበሌ በጥቅምት ወር ዓም የአዎችችቻች ብ ዓመት ልጀ በቢለዋ ታርዶ የ ቁሽ ሉቃን የጥፋት ዘመን ገና የኦሮሞ ዮ ተታ ይ ሲሆን እየደረሰ የገረወን ግፍ ለዐማራ ሕዝብ መረጃ አቅብለሀል ተብሎ ጥቅምት ቀን ዐፖ ወሬንሶ ቀበሌ ህ ተዋበች ኃይለ መስቀል የ ዓመት የደረሰች በአርጆ ቀበሌ ገበሬ ማኅበር ነዋሪ ስሃቋች በ ዐም በጥይት ተደብድባ ተገደለች የተገደሉ ሰዎች ብዛት በአካባቢ ። በጀጁ ወረዳ የደረሰ የጉዳቱ ዓይነት ጉዳት የሞቱ ሰዎች የተቃጠሉ ቤቶች የተዘረፉ የጋማና የቀንድ ከ ብ የ ተር ል ወናጮዎች አኛ መግለጫ » ማምቱ ያለታወቀፉ ሽ ዘዚዘር ሙሉ ቀበሌው ግምቱ ያልታወቀ ህ ወረዳ የደረሰ ጉዳት በአርቦዬ ወንጀሉ ቀበሌ የደረሰ ጉዳት ቤቶች በስሰንሳቦ ወሻቦ ቀበሌ በአንደጎቼ ቀበሌ ምኙ በወዳይመና ቀበሌ የደረሰ ጉዳት ቤቶች ነ ጋ ጠልህ በመርቲ ወሬዳ የደረሰ የሞቱ ርት የቆሰሉ ሰዎፖ አል የተቃጠሉ እህል የያኹ ጎተራዎች የተቃጠሉ አንስሳት እ የተዘረፉ የቀንድ ከብቶች የተዘረፉ የጋማ ከብቶች የተዘረፉ በጎች መጠጊያ ያጡ ሰዎች የመዐሕድ የመላው ዐማራ ሕዝብ ድርጅት የ ዓመት ምክንያት በማድረግ አንድ ልዩ እትምዎ አወ ልዩ እትም ላይ ስለ አርባ ጉጉ ዕልቂት በሚከተለው በአርባ ጉጉ አውራጃ በአሰኮ ጉናና መቸም ጥር ቀን ዓም ከተጸፈ አቤቱታ የተወሰደ በግና የተገደሉ ሲሆን ከነዚህ ውስጥ እ« እንስሳ የታረዱ ናቸው ሰዎች በጥይትና በሰይፍ የቀሰሉና ተከበው ሕዘም ተከልክለው የነበሩ ልጃ ገረዶች ተገደውና ታስረው የተደፈሩ በግዴታ ነ መቸ ጋር እንዲኖሩ የተደረገ ዳር ሴቶች ባሎቻቸው ተገድለው በዱደሁ የተ ተገደው በሎት እንዲያገለግሉ የተደረገ እ ተጢ የቀንድና የጋማ ኩ ነህል ተዘርፏል ቀን ዓም ከተጻፈው አቤቱ በአቡሌ የዐማራዎ መንደር የ መውት ጋቫተሥ። ከጊዜው መርዘም ጋር ፎጃ ክባተት ቢኖርም በሻሸመኔ በአርሲ ነገሴና በኮፈሴ ኒነግኝተን ያነጋገርናቸው መረጃ ሰጭዎች የነገሩን ሀቅ ርሲ በኮፈሌና በቆሬ አስቀድሞ በ ዓም የተነሳ የኮፈሌ ኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ተማሪዎች ዛይማናት መካከል በ ዓም ግጭት ተከሰተ ኮፈሌ ኮ የሚገኙ ክርስቲያኖች ኃይል በማየሉ ምክንያት ከኮፈሌ ቾ ሜትር ርቀት ላይ የሚገኘውን ኖጉች መድኃኒዓለም ያን ሒደው በሕብረት አቃጠሉት የመከላከያ ሠ ዞ ከዚሁ ላይ ቀቆምመ ችግር የተፈጠረው በምርጫ የነበረ ነው ለመነሳቱም ችግሩ ለመባባ አካል ከፍተኛ አስተዋጸኦ የኦሕዴድ የምርጫ ቅስሰቀላ ሒደት በአርሲና በዒ መስመር የሳተ ነበር የኦሮሞ ብሔረሰብ አባሳት በግልጽ በመ ላይ እንዲነሱም አበረታትቷል በምርጫ ቅስተቱሳው ወቀት ስብሰባዎች ላይ ሲነገሩ ከነበሩ መልዕክቶች ወሰ ቅንጀት የምኒልክ ዘር ነው ዐማራ ተመልሶ ሊፈ የኦሮሞ ሕዝብ ወልሶ በዐማራ የፊውዳል ሥርዓት መውደቅ የለበትም ና ከ አና የመሳሰሉ በዐማራው ሕዝብ ላይ በአሱታዊ መልኡ አን ሱ የሚያደርጉ መልክቶች እንደነበሩበት በዚህ ጥናት የተሳተፉ ሰዎች ቃላቸውን ሰጥተዋል እ ምርጫው ካለፈ በላ ነገሮች የተረጋጉ መስሰው ነበር ሆኖም ከኮፈራሴ ከተማ ኪሎ ሜትር ርቀት ሳይ ከምትገኝ ቀሬ ከተባለኙ ከተማ ጥቅምት ቀን ዓም ያልታሰበ ግጭት ተከሰተ የቀሬ አማኤል በዓል ለማክበር በድራሩ ብዙ ክርስቲያን ቤተ ክርስቲያን ተሰብስቧል አንድ ክርስቲያን ወጣት ጥበቃ ላይ ተመድቧኳል ከጨለመ በኋላ በርካታ ቁጥር ያለው ሰው እየጮሽና በ ጥይት አየተኮሰ ወደ አማኑኤል ቤተክርስቲያን መጣ ቤተ ደ ክርስቲያን ሳይ ብዙ ምዕመን በመኖሩና የኃይል ሚዛኑ በመመጣጠት በ እየጮኹ የመጡ ኃይሎች ወደ ከተማ በመመለስ የዐማሮችን ዑ እየመረጡ ሲደበድቡና ሲዘርፉ አደሩ ለ ሹ በጊዜው ቆሬ ራሷን የቻለች ወረዳ አልነበረችም በኮፈሴ ወረዳ ትተዳደር ነበር የተመረጡ ጥቃቱ የደረሰባቸው ወገኖች ቁ ሒደው አቤቱታቸውን አቀረቡ የኮፈሊ ወረዳ አስተዳደ ላ የመንግሥት ወኪሎች አቤቱታ ሰማቅረብ በሔዱት ሰ ስቀውና አሹፈው መለሷቸው የወረዳው ባለሥ ካት ስብሰባ ጠርተው ለተፈጠረው ችግር ተጠያቂዎቹ ቦታ በማሰት ለሕዝብ ተናገሩ አስቀድመው ቅነ ጨና ይ ብ ከ ግኒ ቆሬ በጊዜው የኮፈሌ ወረዳ ሥር ስትሆን አሁን ግን ራሷ አጋዘ ለማጥብ ። የወረ ዑ ከተማ ቢፍቱ ከሚዛን ተፈሪ ኪሎ ሜትር ያክል ይርታል በደቡብ የሸኮ ወረዳ በሰሜን የደቡብ ቤንች ወረዳ ምስሪት ከጋምቤላ ክልል እንዲሁም በተወሰነ ከደቡብ ሱዳን ጋርን ዋሰባል ወረዳው በ ቀበሌ የተዋቀረ ሲሆን በስሁኑ ሰዓት ሰጡ ይናርበታል ተብሎ ይገመታል ሲዳማ ትግሬ እአሮዮሞ ዐማራና ሌሎችም በብዛት ይኖሩበታል ጉራ ቂንቂ የአህያ ጆር» የሚል ትርጉም ይሠጣል ፈረዳ በኦርዎና ይህ ጥናት በተሠራበት ጊዜ በጉራ ፈረዳ ወረዳ በግብርና ኢነበስትመጦንት የሚሳተፉ ባለህብች ሲኖሩ ያክሉ ትግሬዎነ ናቸው ሽ ከወረዳው የሚገኙ የዐማራ ኦሮሞ ትሣሬ ከና ሊሎችም ሕዝቦች የአሠፋፈር ታሪክ ተመሳሳይነት አለው በደርፃ ክመን በሠፈራ ፕሮገራም የሔዱ ብዙዎች ናቸው ሆኖም ግን እስከ ዓም ደግሞ የሌላ አካባ ቢ ሕዝቦች በወረዳው እንዲሠፍሩ የሚያበረታታ ሁኔታም ተፈጥሮ ነበር በ ዓም አካባቢ የጉራ ፈረዳ አካባቢ ከብት በማርባት የሚተዳደሩ ሕዝቦች አካባቢው ራሱን የቻለ ወረዳ እንዲሆን ለደበብ ክልል ምክር ቤት ጥያቄ አቀረቡ በክለሉ ምክር ቤት ብአለካባቢው የሚኖረው ሕዝብ ቁጥር ለአንድ ወረዳ የሚበቃ አይደለም የሚል መልስ ተለጣቸው በቤንች ማጅ ዞን ያሉ የጉራ ፈረዳ አዛባቢ ባለሥልጣናት አስቀድሞ በሠፈራ የሔዱትን ዐማሮችና ሌሉ ክቦች ብመዶቻቸህአስመጡ። አንደደረሱ ሦስቱም ሰዎች ጠፍተው ከሸስማቂ ቡድኑ ጋር ተጨመሩ ቱንም የፌደራል ፖሊስ ከባላት ለወሬ ነጋሪ ሳይተርፍ ሸማቂው ቡድን እርምት አድርገው ጨረሷቸው ኩጃ ቀበሌ ላይ ያታገደው ዐማሪ ሙሱ በሙሉ ከማለቁ በፊት የነዚህ ፌደራል ፖሊሶች ዕልቂት የፌደራልና የክልል መንግሥታት ትኩረት አንዲሰጡት አስቻለ መከላከያ ሠራዊት ደርሶ ሙሉ በሙሉ ከማለቅ ተርፈናል የመንግሥት አቃቢ ሕግ ስላለቁት ዐማሮች ሳይሆን ስላቱ ሥሊሶች ሲል ክስ መሥርቶ ሁሉም የወረዳው ካቢኒ አባላት ከ ወር እስከ ዓመት እስራት ተፈረደባቸው ሦስቱ አቶ ምሬሣ ኮማንደር ምስክርና አምሣ አለቃ ከበደ በቃሊቲ ማረሚያ ቤት ይገኛሉ ምባቸው ስማቸው የተተየረ በርጂ ቀበሌ መስከረም ዓም ኮመታ ቀበሌ ከተነሳው ዐማራን የማፈናቀልና የመጨፍጨና ዘመቻ ዒላማ ከሆነ ቀበሌዎች እንዱ በርጅ ነበር ከወረዳው የሚርቀው ኪሎ ሜትር ነው እቅዱ በአንድ ቀንና ሰዓት ሊፈጸም ነበር። ከጥር ጆጸምሮ ጫካውን ያቃጥሉታል ሲሉ ገ በርቿጅ የሚቃጠለውን ደን በቪዲዮ በመቅረጽ ዐጣ አቓጠሰ ይላሉ ሲቃጠል እንጅ ሲያቃጥል ህ ምበል ሂሰፖ ከጥር ጀምሮ ካልተቃጠለ ለከብቶቻቸው ጥፊ አሳር ስሰርበትል በቤንች ማጂ ዞን ደን ማቃጠል ባሕል ሆናም ግን ዐማራና እሣት ያየው ደን አይድንም እስከማለት ኗርሰዋል ገበሬ ማሰልጠኛ ማዕከሎች የዐማራ ማሰሪያ ጋጣዎች ሆነዋል በማንኛውም ሰዓት ወደ ማሰልጠኛ ማዕከል ብትሔድ የታሰረ ዐማራ አታጣም ካሰሩን በላ ገንዘብ ይቀበሉንና ይፈቱናል የአባውራ ሚስቶችን ከግለሰብ ቤት ወስደው በማሰር ይደፍራሉ ይህ ሁሉ የተለመደ ነገር ለ የወረዳው ክቶ ኩራባቸው ስማፐው የተተየረ ኩጃ ቀበሌ ኩጃ ቀበሌ ከወረዳው ኪሎ ሜትር ይርቃል ብዙዎቹ በዚያ አካባቢ መናር የጀመሩት በሠፈራ ፕሮግራም በደርግ ዘመን ነው አብዛኛዎቹ ነዋዎች ከጎንደር ደባርቅ አካባቢ የመጡ በመሆናቸው ቀበሌው ደባርቅ በመባል ይታወቅ ነበር ሆናም በቅርብ የዐማራ ስም አይሆንም ተብሎ ከ ከልዩ ልዩ የዐማራ ክልል አዛባቢዎች በ ምክንያቱም ጉራ ፈረዳ ራሱን ወረዳ እንዲሆን ሕዝብ እንዲበዛ ይበረታታ የትኛውም አካባቢ የወጡ ሰዎች ሕጋዊ ነት ማረጋገጫ ደብተር ጋር ገበሬዎች እያንዳንዳቸው ኹለ። ለመጠየቅ የሔዱ ወቿ ከመዶችም ወሬ አቀባይ ናችሁ ተብለው ታሰሩ ይህ ጽሑላ እስከሚጠናቀርበት ቀን ድረስ ዐማሮች በፖለስ ጣቢያ እንደታሰሩ ይገኙ ነበር ልክ በቤንች ማጂ ዞን የሚሠራ አንድ የመንግሥት ሠራተኛ ዐማራ ተገድለዋል ከንብረት ስንጻርም ብ ሂ ወፍጮዎች ቁጥራቸው ያልታወቀ የሩዝና መካዘጾ ከብቶች ተበትነ ል የ ፃ ያስሪ ል ፐወ ጎንም « ቆሴ ም ያ ል ካ ሰራሳ ፀ በው ለሟጃቱም ዖነፉ ነቃ ከንድ ስማግሌ ዐማራ በዚሁ አካባቢ ከ ዓመት በላይ ኖሯል ከስማቂዎሥቹ ጋር በመተባበር የዐማሮችን ከብት ሲነዳ አያረደም ሲበላ አብሮ ቁየ በወረዳ ባለሥልጣናትም ዘንድ የተወደደ ነበር የዐማሮችን ቤት አብሮ አቃጥሏል ቤታቸውን ቨርፈል የሚገድሉትን ገድለው የቀረውንም አባረው ዐማራ የሚባል በቀበሌው በጠፋ ጊዜ ይህን ሰው በገጀራ አረዳት የሚያሳዝነው አስከሬነም የተገኘ ግለሰቡ ከሞቱ ከ ቀናት በኋላ ሲሆን ሁሉም አካሉ ፈራርሶ ጭንቅላቱ ብቻ ነበር የሚታወቅ ቢፍቱ ቅዱስ ሚካኤል ቤተ ክርስቲያን ሰኔ ቀን ዓም ተነገሩ ማስታሥቲያዎሥች የሞቀ ቤተሰብና ጥሩ ሀብትም ነበረኝ አራት ልዶችን አፍርቼም ነበር የደም ምድር በሆነው ኩመታ ቀበሌ በመስረም ዓም በተቀሰቀሰው የጎሣ ግጭት አንዱ ልጄና ባለቤቴ የት እንደደረሱ ሰው ማል ያ ው ለዐሥር ወራት ያክል ያልፈለግከብት ቦታ በሰው አጠያይቴለሁ የት እንደደረሱ ግን ላውቅ አልቻልኩም ንብረቴ በመሉ ወድሟል ሦስቱን ልጆቼንና ራሴንም መመገብ አልቻልኩም በማለት ቤተ ክርስቲያን አወደ ላይ አስፈቅዶ የተናገረው ማሳሰቢያና ሴላ ተመሳሳይ ግለሰብ ኹለት ልዶቹን አብሮ ወደ መሇ ለ ይዞ በመውጣት ቤቴ የሞላ ነበር ግን የዛፍት ወት በቫሩን መሠረት ነው የጸፍነው እንጅ የአጥፔው። ላይ ነው ስለዚህ የክልሉ ተወላጆች ባለመሆናችሁ ንብረታቸውን በተለያየ ውጡ» በማለት ን አርሶ አደሮች በተለያየ ጊዜ የናና ወረዳ የፖሊስ አዛዥ ኢንስፔክተር ኃይሉ የናና አሎ ቀበሌ ሲቀመንበር አቶ ጎሳየ ገችና መቶ ከርታ ግዛ ዬል ዞቁክሱ የፖሊስ አባላት የቀበሌና የፖሊስ አባላትም በማስተባበር የአካባቢው ሕዝበ በአካባቢው በሚኖሩ የዐማራ ተወላጆች ላይ እንዲነሳሳ በማድረግ ሚያዚያ ቀን ዓም አርሶ አደር አባውራዎችን ለእስራት ከዳረጓቸው በኋላ ቅዳሜ ማለትም ሚዚያ ቀን ዓም ከጠዋቱ በ ሰዓት አካባቢ ዘር በመምረጥ የዐማራ ብሔረሰበ ተወላጆች መኖሪያ ቤትና ንብረት ነው ያሉትን እየመረጡ በአሳት እንዲቃጠል አድርገዋል የታሰሩትን ወንዶች ብልታቸውን አንዲሁም ሴቶች ጡታቸውን በፒንሳ እየጠመዘዙ ቤቱን ለሚቃጠልበት የሚውል ለነዳጅ በማለት ከእያንዳንዳቸው ብር ተቀብለዋቸዋል ከ ገበፊዎች ብቻ ሰብስበዋል ገበሬዎቹ ሲወጡ ሀብት ንብረታቸውም ሆነ የነበራቸው ነገር ሁሉ ወድሞ ነው ያገኙት በንግድ ሥራ የምትተዳደር ወሮ ጌ የተባለች የአካባቢው ነዋሪ የነበረውን ሁኔታ ስትገልጽ ቤታቸው ሲቃጠል ልብሳቸውን ሁሉ አጥተው ራቁታቸውን ደብቂን እያሉ ወደኔ በርካታ ልጆች መጡ። ኑም ነበሩ በር ባ አካባቢ ከቆመ በጎላ ር ር መሆ ራክ ለ ኢሕአዴግ በገባ ማግስት ዐማራ መ »ን ዘመቻ ውስንነት ቢኖርበትም ስ ወካዮች በአካል ቀርበው የሰብ በርካታ ሰዎች በቤት ውስጥ ላይ የተፈናቀሱ ሰዎች ሰ ተለው ነው አያ መቃጠላቸው ሰዎች ተገድለው ብልታቸው ከነ ጀብድና ምልክት መደረጉ ሴት ወንድ ት ተቆርጦ የ ፀሀተው በስለት ተቆር ይለዩ በጥይት ተመተው ሰዎት ሬ ማረስ ቁ መፈናቀላቸው በእርሻ ያለው አክመ ሺ ዜና እህል በሰፈር የተገኙ ከብቶች መዘረፋቸውንና መጋየታቸውን ከ ስልሳ ሽህ በላይ ከአደጉበትና ከኖሩበት ቀዬ በጥቃቱ ፍራቻ አካባቢውን ለቀው ያለልብስ ያለመጠለያና ያለ ሕክምና በመንታ ውኃና በቻግኒ ተፈናቅለው የሚገኙ መሆናቸውን አመልካቾች ገልጸዋል ዛ በስነ ጨጨ ጨ ኤ ማሌ የኢሰመጉ መግሰጫ ውስንነት እንዳለበት መረዳት ቀላል ነወ የመጀመሪያው ኢሰመጉ ቢሮ ሒደው አቤቱታ ያቀረቡ ሰዎቹነ መሠረት በማድረግ የተሠራ መግለጫ ነው ይህም ሪፖርት አድራጊዎቹ የሚናገረት በቀያቸው ብቻ የተፈጸመውን ስንደ ወረዳን እንኳ ማወቅ አይችልም ነው ስለዚህ በሁሉም የመዝ ዘጠኝ ወረዳዎች የሆነውን ከኢሰመጉ እይታ ውጭ ነበር ማሰት እንጅ ከዐሥር ሽህ በላይ ዐማራ ያለቀበት ዐማሮች ና የሚል ሪፖርት ሊወጣ አይችልም ነበር ኹለተኛው የዋ ሰለባዎች እስላም ዐማሮች ብቻ እንደሆኑ ተገልጧል ሆና በመተከል በተደረገው የዐማራ ማጽዳት ዘመቻ እስላምም ከርስ ዐማሮች ናቸው ያለቁት እንጅ እስላም ዐማሮች ብቻ አይደሉ ዐማራ በመተከል ዞን ከ ዓም ዲዲ ሰኔ ቀን ዓም ከመተከል ዞን አስተዳደር አቶ ። አሁን ኅሊናየ ደንዝ ረ በዕውነት ይህ የሆነ ነገር አልመስልህ እያሰ በጭንቀት ልፈነዳ ነዉ እኔም ፊት ለፊት ማየት አልቻልኩም ይልቁንም ሆን ብየ ሀ ሴሎች ሰዎች ዞርኩ ኦነ ተፈናቃዮቹ እንዲህ ይናገራሉ መጋቢት ቀን ዓም ዕለ ለ ይሽ የውኃ ሙላት የመሰለ ነገር በከማሽ ዞን በያሶ ወረ ተከሰተ ሕብረተሰቡ አገር አማን ብሎ ወደ ገበያ በወጣበት ያልተለመደ ስብሰባ ገበያው ላይ ተጠራ ሕዝቡም ምን አዲስ ነዢ ቢኖር ነው በማለት ተሰበሰበ አቶ ታደሰ ሻምበል የወረዳው አስተዳዳሪና መቶ አለቃ ጌታቸው ጅሬኛ የተባሉ የፖሊስ አዛዥ መልዕክት ማስተላለፍ ጀመሩ የዐማራ ክልል መታወቂያ ያላችሁ ያዙት የቤኒሻንጉለ ጉሙዝ መታወቂያ ያላችሁ ሰብስቡት ነው አሉ ከመካከል አንዳንዶች ለምን የዐማራ ሕዝቦች ላይ ብቻ ይህ መልዕክት ማስተላለፍ አስፈለገ በማለት መታወቂያ ከመስጠት ቢያው ባይ ንችን ግን መታወቂያችን ሰጠንና ተሰበሰበ ከዚያ ሕጋዊ ኢር ትዕዛዝ ተላለፈ በደቂቃዎች ውስጥም በተጠቀሱት ሰዎች አማካይነ በር ዳገት ተሰወጠ ከላሪ እየለቀማችሁ ያዙ መልልር ትዕዛዝ ተላለፈ ዐማራ የተባለ ሁሉ ተያዝንም በበቅሎ አለንጋ እየተገረፍ ና አለል ይደ ርን ለትራንስፖረት ብር ክፈሉ ቀ አርድ ብር ሳይዙ የወጡ ሰዎች በጠመንኝ ታቸ ነ የምታያቸው አባት ልጃቸውን ቀብረጡ አንድ ፊታቸው ክረምት የጥፋት ዘመን በያሶ ወረዳ በልጎ ቦቃቀ ቃ ቀበሌ ርው ልቱን ቆርጠጡ አራለን ጠ ቴሉ ለሜ ቤ እስከ አሁን ስለመነሳቱ አናወቅጮ ጥለው ረው አንጽ ተደብድባ ብትባረረም የት እንደገባች ሀ የሁሉንም ሰው እሮሮ ኮሚቴዎችን ጠራሁና ወ ሐር ተሳነኝ ከመካከል ኹሉኑ በመሔድ ዳሞት ኮለት እየጠጣን እንዲህ አወራን እ ኔድ ዳሞት። ምንም ዓይነት እጸ ሣ ሣሣቋዳሚያ አንዳልተደረላዛቸ የእርጻ ግብዓትን ጣለትም እነደ በ ማዱ ያሉ ገኘብዓቶችን እናክነኑ የዚህ እሪ ናችሁ በጣለት እየተከለከሉ ነገር ዓን ለሌሎ ከ እንደሚገኝና በፌዴራል መንግሥትአማካኝነት የዞንና የቀበሌ አስተዳዩር አካላት እናንቶ ከዚህ ክልል ውጪ ናችሁ በማለት ልዩ ልዩ አድ ልዎና መገለል እየተፈፀመባቸው እንደሚገኝ ለሰመጉ አመልክተዋል በባሩዳ ቀበሌ የተመለሱ ሰዎች ያሉበት ሁኔታ ባሩዳ ቀበሌ ቤንሳጓሳንጉል ጮ ዘ ክልል መጮከል ዞን ውስጥ የምትገኝ ቤሆን ብኤር ላይ አተኩር ሕዝበ በብዛት ከተፈናቀሉባቸው ቦታዎች ሀ ዓሠ ያ ሪ ት ህች ናት በዚህ ቀበሌ ዐስጥ ለረሻየም ዓመታት ይኖሩበኞ ኣዛ ቦታ አካባቢ እናንተ የዚህ አካባቢ ሰዎች አይደላች ሁም በማሰት ከተፈናቀሉ በጊላ ወደ ነበሩበ የተመለሱት ፌን ይ የታቸው ይመለሱ እንጂ ምንም ዓይነት እገዛ ከመንግሥ ጎዳልተደረገላቸውና ይባስ ብሉም እንግልትና የተለያዩ አስተዳደራዊ በደሎች እየተፈፀመባቸው እንዳለ ይገልፃሉ ወረዳ ውስጥ የተመለሱ ተፈናቃዮች ባት አና የክ ያችም ክሽ ሚፈልጋችሁ በአስሸ ወጠ አሪውጣቸ እንድንስማማ በግዳጅ ማስፈረም እንፈርምም ወንጀል ከሰራን በሕግ መጠየቅ እንጂ ለምን እንባላሰን ለእና ኣመራሮች እንደመለሷላቸው ሰመጉ ያነጋገራቸው አርሶ እደር አስረድተዋል በብሎን ወረዳ ዶቢ ቀበሌ ውስጥ ነዋሪ የሆኑት አቶ አስማረ አያሌው ቤታቸው በእሳት እንደተቃጠለባቸውና ድብደባ እንደተፈፀመባቸው እንዲሁም ከሺ ብር በላይ መዘረፋቸውን ይህንንም ለሚመሰከታፐው የመንግሥት አካላት ቢያላውቁም ምንም ዓይነት ድጋና ወይም መናነሴ እንዳልተሰጣቸው ገልፀዋል ዐማራ በመተከል በ ዓም የጥፋቱ መነሻ ጐራ ለቺ በ በ ዓም የተከናውነውን ምርጫ ምር ምክገያት በማድረግ በርካታ የቤኒሻንጉል ጉሙዝ ኃይል ፖሲሶች ወደ መተከል ዞን ተመደቡ ቡለ ወረዳዎች የተመደቡ ፖሊሶች ዐማሮችን እየሰበ ያስራቸው ጀመር ለዚህም የተሰጠው ገ ብዙ የጦር መሣሪያ ስለሸከፊፈ ምርጫውን ነበር። በደል ሙሉ በሙሉ ቢጠና ራሱን ችሎ አንድ ሰክ ረር በፀልቃፇይትና በጠገዴ በዐማሮች ላይ ፍጅት ለማጥናት በአዲስ አበባና በነንደር ከተሞች በወልቃይት ጠገዴ የተለያዩ አካባቢዎች የሚኖሩ የአካባቢፁ ተፀላጅ ዐማሮችንና የዐማራ ብሔርተኝነት አስተባባሪ ኮሚቴዎችን እንዲሳተፉ በማድረግ የተገኘ መረጃ ነው ፀልቃይት ጠገዴ በቀድሞው የበጌምድር ጠቅላይ ግዛት ሀይም በአሁኑ የሰሜን ጎንደር ዞን ሰሜናዊ ምዕራብ በወገራ አውራጃ የሚገኙ ወረዳዎች ታሪካዊና ለም የጎንደር ዐማራ መሬቶችን የያዘ ሲሆኑ አዋሳኞቻችንም በሰሜን ኤርትራና የተከዜ ወንዝ በደቡብ ቆላ ወገራ በምስራቅ ትግራይና የተከዜ ወንዝ በምዕራዝ አርግጭሆና ሱዳን ናቸው የወልቃይት ጠገዴ ሕዝብ አማርኛና የራሱ የሆነ ዘይቤና ምልአት ያለው የአረብኛ ትግርኛ የድንበርተኛ ቋንቋዎች ይሂኛቦቹ ለሮም የሀዘን እንጉርጉሮው ቀረርቶውና ሽለላው እንዲሁም ግርኛው አነጋገሮቼ ሳይቀር በአማርኛ የሚከወኑ ሲሆን አረብኛውና ትግር ከሌዳን ከኤርትራና ከትግራይ ድንበር እየራቀ ሲሔድ የሚችሉ ሰዎችም ቁጥር በዚያው ልክ ይቀንሳል ጀመሪያውን ጦርነት በወል ት ዓም ሰ ት ዐማሮች መካከል አቶ የልፋለም ተኩ ፌ ኣለነ ኣጤ ያቸ አታላይ አበራ አቶ በየነ ያእብዮ አባ ኃ ላ ሌሎችም ይገኙበታል በዕለቱ በተደረገው ጦርነት ወያኔዎች ሰዎችን አጥተዋልአ ዚ ዕለት ጀምሮ ወያኔዎች የወልቃይት ጠገዴንኖ የጠለምት ዐግ ሊጨርሱት እንዳሰቡ ሲገነዘብ ወጣቱ ራሱን ከፋኝ የሚል ቡድን አቋቁሞ ለመመከት ተነሳ በ ዓም በግንቦት ወር የከፋኝ ጦር አንድ የወያኔንን ኃይል መ ሰው የያዘ በወልቃይት ወረዳ በአወራና አቀወርቅ ንዑስ ወረዳ ለዩ ስሟ ድሽቃ በምትባል ቦታ ከቦ በማጥቃት ከ የወያኔ ታቾ ። ወል ይቀ በገዴ ሕዝ ህር ይጀፆምራል ከወፀሓቶች ሠ ሌስለዬ ክር ከዚህ ጊዜ ሴመለከ በመፊቱ ለሦነት ጎመጁ ዞረው ሥፊሬራዞን ለመውሰድ ሕዝቡን በልዩ ግሰታየተትና ከአካባቢው ሃፈናቀልን ሥራ ተያያዙሁት በዚህ መወንዛድ ቆ ወቁት በ አስጠልላችኋል ደግፋችኋል በማለት በወልቃይት ሕን ላይ መከራውን አንድ ብሎ ጀመረ ያኔ የተጀመረው ከራ አሁንም ይበልጥ ተጠናክሮ ቀጠለ እንጂ አልቆመሦ ኢሕኤፖን አስሰጠግተዋል ያላቸውን ዐማሮች ቤትና ንብረት ማቃጠል የጀመረው ሕወሓት ከዘያን ጊዜ ጀምሮ የወልቃይት ወጣቶችን ሰበብ እየፈለገ መግደል ሥራው ሆነ የግፍ አገዛዙ በሕዝብላይ ተጫነ የሱዳን መንግሥትም በወልቃይት ሕዝብ ላይ የሚደርሰውን ግፍ በመደገፍ ትልቅ ሚና ተጫውቷል አሁንም ቢሆን የሱዳን መንግሥት የጥፋት እጆች አልተሰበሰቡም ሕዝባችን በኹለት መንግሥታት ነው እየተቀጠቀጠ ያለው ልቃይት ጠገዴ ዐማሮች የተከፈተባቸው ጥቃት የግገተናዊና ከብዙ አቅጣጫ ነው የኢኮኖሚ የማኅበራዊና የሥነ ልቦናዊ ጦርነት ሰለባ ፈፍቸሁን በመንግሥት መሥሪያ ቤቶች ሰቅድሚያ ቅድሚያ ነ የሚሰጠው ለትግራይ ተወላጆች ነው የወል ር በአገሩ ባይተዋር ነው የወልቃይት ሌጆች ትምህርት ር በአግርኛ መሣማር አይችለም ትምህርት ኤ ርይ በአግርኛ ቋንቋ ነውራትም አይችሌም አደበ ቁ አዘሓት በዚያ አካባቢ መንቀሳቀስ ብ ንስቶ ከሰ ዓመታቅ የዓለም አ አጋ ጂጵቋያ የሕወሓት ግፍ ወዶ ንና ለቅሷቸውን እንኳ በቋንቋቸሬ አዖ ቸውም የዳንሻ ከተማ ከንቲ እንዲገልጹ ዕድል ችሁ ሰለምን አማርኛ ያወራሌጌ ራ ራቁቱ የአደባባይ ሚሰጥር ነው በማለት ሕዝቡን ይ ባዎች የኢሕአቻ ቅሪዩች ይ አካላትም የዐማራ መብት ሃየላቸውም ሃሕግ ርይ አ ያስተናግዱም የወልቃይት ተወላጆች አባላት ጋር ተጋጭተው ወይም ሊ ከትግራይ ብሔረሰብ ነባቸው ለሚመለከተው የፍትሕ አካል በደል ደርሶባ ቢያመለክቱ የፍትሕ አካሉ ለትግራዩ እንደሚያዳላ ማንም ያውቃል የተለመደ ነገር ነው ትግርኛ በአግባቡ ባለመናገራቸው በደል የሚደርስባቸው የወልቃይት ዐማሮች ብዙ ናቸው ነ የአካባቢው ሕዝብ ባሕሉም ሥነ ልቦናውም ምርጫውም ዐማራነት እንደሆነ ይታወቃል እንግዲህ ሕዝቡ ለትግራይና ኤርትራ ቅርብ በመሆኑ እንዴሌሎች በአዋሳኝ አካባቢዎች እንደሚኖሩ ሕዝቦች የተለያየ ቋንቋ ይናገራል የዚህ ዓይነት ሁኔታ በየትም አካባቢ ያለና ተፈጥሯዊ የሆነ ነገር ነው የድሬዳዋ ሕዝብ ከአማርኛ ሌ ሶማሊኛም ኦሮምኛም እንደሚናገር ይታወቃል በሌ ፌኩ አካባቢዎችም እንዲሁ ነው እንደሟ ውበጥ በተ ሠ ሶዶ ወረዳ ውስጥ ቤሪ ሰሚ ሓፍ ዓርቋ ከ ዎች ኦሮምኛ ቋንቋ ይ ይሁን እን ነ ማሴ ከ ስለሚናገሩ ኦሮሞ ናቸው በ መሆኑን አረጋ የወልቃይት ግጠ ማ ይሀን ላ ለለ ተምህርት ተማሪዎች ኣሌ ፈድ ንቅቀኤ ሣጽ ሚዝ ፀ ግጽራ ወዘተ የአማርኛ ፈሬ ቀ ምሳሴ ነ ን ያላቸው ጥላ ቻ የበዛ ር ሰለሚታሰቡ ታወቅ ያሰበት የብሔረሰቦቹ ረረ ሪ መብት ተአስብሯለ እየተ ድቢ በሚመታበት በዚህ ዘመን የሠልቃይት ገለ ያለታሪኩና ፍላጎቴ ጠይገገ ጣሬይ ይዊ እንዲጠቃለል የተደረገዜ ር መማለል አፈሙዝ ነው ሕዝቡ ፈ እንዲገልጽ ዕድልም አልተሰጠውም ክልል ሥር እንዲሆን ከተሀሰነ ጀምሮ መብ የሚያነሱ ልጆቻችንን ሰንቀብር ኖረናል ጥያቄው እንዳይቀርብና ፋይሉን ለአንዴና ለመጨረሻ ጊዜ ለመዝጋት ሲባል በሺሕዎች የሚቆጠሩ የትግራይ ተወላጆችን በአያት ቅድመ አያቶቻችን ርሰት ላይ በማስፈር የትግራይን የበላይነት ለመፍጠር ያልተሞክከረ ነገር የለም የሕዝባችን በደል ድርብ ድርብርብ ነው የምንልበት ምክንያት በደሉ በባለመሣሪያው ሕወሓት የሚፈጸም በመሆኑ እንደሌሎች ሕዝቦች ጥያቄ በኢትዮጵያ ሕዝብና በዓለም አቀፉ ማኅበረሰብ ዘንድ እሰካሁን ጎልቶ ባለመውጣቱ ነውጡ ከቅርብ ጊዜያት ወዲህ የተሻለ ሀኔታ ቢኖርም ከደረሰብን በደል ጋር ሰናወዳድረው በጣም በጣም የሚያሳዛን ነው የዳን መንግሥት የወልቃይት ዐማሮች ላይ የሚያደርሰውን ዉጻል በተመሰሴተ ሣ ቲቢ ነው የሱዳን መንግሥት እኮ ለአገራችን የአጥንት ይፏቁ ጋር ንያን መንግሥት የወልቃይትን ዐማሮች አናወቃለን አይት አድርጎ እንደፈጃቸው በጣገባ ች በሕዝባችን ዓዶ ጄምሮ እነዚህ ኹለት ኃይሉን ረች ይ ያደረሱት በደል ተዘርዝሮ ገ ርን ው ቫ ው ደድ ያ ድ ደ ጅጅ መይም ና ሰው ይልዛለ ሰላይ አስቀድመው ር ህፈቁች ሰላዮች በራሰ መተማጪ ነው አሰቀድመው በሕሠሓት ጸሪ ሕዝብ አሠራር ደ ያለውንና ሆን ሻት ወጣት ሰም ዝርዝር ሰሱዳዋዔ ተቃውሞ ያነሳል ሐርቹ የሌለው መኪና ይዘው ይገባሌ ይልካሌ ሱዳና ቾ ህደ ግዛታቸው ይሠሰደቸዋል እክሊ ወጣቶቹን ለ ስሎይና ተወሰደ። የምንረግጠው መሬት ኮቀናት አሊያም ከወራት ግፋ ቢል ከዓመታት በፊት ሰው የተገደለበት ር ሸአሰሰበት ነው የማያባራ የጎሳ ጦርነት አለበት ጥይት ሳይጮህ በው ሳይገደል ሳምንት አይደፍንም በዚህ ቦታ ዎና በጎሳ ግጭት የሚያልቁ ሰዎች ቁጥር አ ያደር ያክል ይለያያል በዚህ ቦታ ዐማራ አል ሣዎች ብዙ ናቸው በዚህ ቦታ ዐማራ ኦሮሞና ከንድ አገር ሳይሆን ለግድያ እንደሚፈ የሚበበበቁበት ነው ይህ ቦታ ሕግን እን ቅ አይመስልም ሁሉም በ የሚጠብቀው ውቃቢው የሚጡ የ ቨመ ፌርፌር ለለ አካባቢው ከጥንት ጀምሮ በሸዋ ክፍሰ አገር ሥር የነበረ ቦታ ነጨ የዓባይ ነጌሶ ቀበሌ ቀደም ባሉት ጊዜያት በደን የተሸፈነ ነበር በ ዓም የደርግ መንግሥት ከሸዋና ከወሎ የተውጣጡ ሰዎችን አሰፈረበት የአርሻ መኪናዎችም ጥቅም ላይ ዋሉ። በአጪሩ በአፋር ክልል የሚኖሩ ዐማሮች ሆኑ ዓባይ ነጌሶ ቀበሌ ያለው ዐማራ ክልል ድንበር ላይ ሲሆን የሚኖሩበትም ሙሉ በሙሉ ዐማሮች ናቸው ታዲያ ለምን ወደ አፋር ክልል ተመደቡ። የሚል ጥያቄ ቢነሳ በቂ መልስ አይኖርም ምናልባት አካባቢው በብዛት በመስኖ የሚለማ በመሆነ ሊሆን ይችላል ምንም ዓይነት ወንዝ አሊያም ተራራ ለድገበር አከ ሻ ስላመችም አይደሰም ዓባይ ነጌሶን አልፎም የዐማራ ክልል የሆነ ቦታ አለ ለምሳሌ በርበሬ የሚባለው ቀበሌ ክል ዐማራ በዓባይ ነጌሶ በ ዓም ቦታው ወደ አፋር ክልል አቱ ኣ ጉልዲ ። ምናልባትም እንደ በርበሬ ቀበሌ ሰዎች ሙሉ በመሉ አሊያም ተሰደው ሲያልቁ ይረሱ ይሆናል ከዐማራ አንደኛው ለአቤቱታ የፌደራል መንግሥት ሒዖ ሳለ « ሙ ቤቱ ሙሉ በሙሉ ነዶበት አገኘው የኖሩት ሁሉ አብሮ ነደደ ከቃ ር ጥ ጥቂቶች ቀጥሉ ባሉ ገጸች ቀርበዋል ዐማራ በዐማራው ክልል እስካሁን ባሉት ክፍሎች ሕወሓት በሠፈራሻቸው ሌሎች ክለለ መኖር እንደማይች ተናል በየሔደበት ያለ ምንም እንደሚጨፉራጨቸ በገደልም እንደሚጣል የጭካኔ መላዉ እንደሆነም ተመሰክተናል አሁን ደግሞ ዐማራ ሕወሓት በወሰነ የዐማራ ክልል እንዴት እየኖረ አንደሆን እናያለን በርሀብና በበሽታና በወረርሽ በተናጠልና በጀምላ ዐማራው በዐማራ ክለለ ተጨፍጭፏል የወባ ወረርሽኝን ለመከላከል ክልልኮ ግብሮች ሙሉ በሙሉ ሕፀ ተጀምረው የነበሩ መርሃ የዐማራ ሕዝብ በየቀኑ እንደ አሸን ረግፏል ስካባቢዎች ሰው ቀባሪ እስከሚያጣ ድረስ ሕዝቡ መቀመጫ በሆነችው ባሕር ዳር እንኳ እ ከዝቡ አብረን ተጨንቀና ዐማር ኑር ሮ ነጡ ቀናል ይህ ሁሉ እየጨረሰ በቀሌ የሚደርስለት ድርጅትም ሆነ ቱ አገርም ተነፍጓል ሆኗል እንደ ግለሰብ ከ ም አገር ላይ አለ ሕዝብ ያክል ገፈት ሰያየ ጊዜና ወቅት በኹለት ምክንያት ቀላል ረጅመሬ ሙሉቀን ተስፋው ሟሟ የጥፋት ዘመን መተማና ቋራን በሙሉ ተሰጥፀታል ኘን በነዚህ ጫካዎች ጋፌ ሁሉ ዐማራ ደሥ ተዘርቷል ስና ወያኔዎች ከጎንደርም ከወሉም የቻሉትን ያክል ለም ሰም የሀነቤ መቋ ሁሱ መርጠው ሰራሳው ሞድበኖልስስ በበንመመስበዛቁጨ በቻሉት ሁሉ በየቦታው ጨፈጨፉት መሀል ዐማራ መጨቸፍጨኮ ሲፈልጉ አንድ አጋጣሚ ተፈጠረ ገረ ስብከት ሊቀ ጳጳስ በወቅቱ አቡነ እንድሪያስ ው ከ እንድሪያስ የደርግን ቀይ ሽብር በግልጽ የሚቃወመነ በሕዝቡም ዘንድ እጅግ የተከበሩ አባት ነበሩ በአሳቸው የጵጵስና ዘመነ ሲመት አባ አምሀየሱስ የተባሉ ወጣት ባህታዊ በ ዓም ከዋልድባ ገዳም መጡ። የተወሰነ ራቅ ብለው የሚናሩት የዘቢደር እናት ወሮ የሰራሽ ወርቁ ደግሞ ልጄን ገደላት ብለው ሲጣድፉ እንደደረሱ ኹለተኛው ሟች እንዲሆኑ ታዘዘ ይህ ሰው በርካታ ጥይቶችን ከዘቢደር ቤት ካፈፈሰሰ በንላ ወደ ብአዴን በር አካባቢ ሲደርስ አቶ ታደለ ያለው የተባሉ የ ዓመት ሰው ከጓደኛቸው ሱቅ አምሽተው ሲወጡ ያያቸዋል አቶ ታደለ ከሰፈር ወደ ቤት ይገባሉ ሲተኩስባቸው በአንድ ጥይት ሳይሞቱ እሳቸውም እባክህን ልጅ አሳዳጊ ነኝ አትግደለኝ በማለት ቢማጸነጎም የዚህ ፖሊስ አንጀት የሚራራ አልነበረም አቶ ታደሰ የኹለት ል አ ባለቤታቸውም ነፍሰ ጡር ነበረች ግን ም የውን እጓለማውታ ባለቤታቸውን ጋለሞታ አድ ለመሰነሻ ተገደጁርቄ ማታን ብ ዘከጻን ቸርነት የሚባል ቦዜ ዛ ብአዴን ጽሕፈት ቤት ለጎ መሙ እያለች ከእህቲ በል። ኛዉ ለአማራ ብሐራዊ ክልላዊ መንግስት የህዝብ ቅሬታ ሰሚ ባህር በዞገበሰሙ ርቢ ወረዳ የአባይ ነጌሶ ጐሞ የአማራ ተወላጅ ጉዳዩ በአፋር ብክመ አርሶ አደሮች አቤቱታን ይመሰከታል ከላይ በርዕሱ ለመግለፅ እንደተሞከረው ግለሰቦቹ ችግራቸውን ሰለፌደራልና ለከልሉ መንግስት አመልክተው ጉዳዩ መጀመሪያ በቀወት ወረዳ የህዝብ ቅሬታ ሰሚ በት ቀርቦ እንዲታይ ከክልል በስልክ ተገልጾልናል ብለው ችግራቸውን በዝርዝር ለጽበታችን በአመለከቱቱ መሠረት የተደረሰበትን የውሳኔ ሀሳብ ከዚህ ሸሺ ገፅ በመጻፍ የላክን መሆኑን አንገልፃሰን ቃዊ ክኣዳኤ ረ መ መኣ ፈደ ኣኳ ዔ ግልባጭ ፋ ሰሰሰሜን ሸዋ ዞን የህዝብ ቅሬታ ሰቀወት ወረዳ ዋና አስተዳዳሪ ለተወት ወረዳ አስተዳደር ቤት ታን ሰአቶ ጫኔ አበጋዝና ለአቶ አህመድ ሀሰን ዜን እ ኣሙሙሒ ትዳዩን ለማጣራት የ ደረገ ጥረት ኸ ጥያቄው የብዙሃኑ ወነኑ ግለሰቦ የተህክሌ መሆነኑ መረጃ እንዲያቀርቡ ተጠይፃውፁ ተወካይ አቶ ጫኔ አበጋዝና አህመድ ሀሠን ወጥ በሆነ መልኩ የ ዘ ሰዎች ፊርማና የወከሉ መሆኑን በደብዳቤ ገልዐዋል ስማቸውን ለመግለዕ ያልፈለጉ የአከባቢ ሰዎችን ስለ ትዳዩ ተጠይቀው የለጡን መልስ ተዕኖ አለባቸው ነገር ግን ተዕኖው ያ ን ሙሉ በመሉ ገልፀን ከመረጃ ጋር መስጠት አንችልም በሚል በተመሣሣይ ገልፀዋል ከተወት ወረዳ ከሚመለከታቸው ካብኒና ዋና አስተዳዳሪ ጋር ስለ ጉዳዩ በስፋት ተወያያተን የተደረሰበትን ሀሳብ የግለሰቦቹን ችግሮ በትክክል በቦታው ላይ ሂዶ አጣርቶ ለሚመሰክከተው አካል ማሣወቅ ወሳኝና አሣማኝ ጉዳይ ሲሆንም በሌላ ክልል ላይ ሂዶ ጉዳዬችን ማጣራት የወረዳውን መብትና ስልጣን ካለመሆኑም አልፎ በግለሰቦች ላይ ጉዳተ ሊያስከትል ስለሚችል በቂ ጥንቃቂ በተሞላበት መልኩ በክልል ደረጃ ተጠንቶና ተጣርቶ አፋጣኝ መፍትሔ የሚሰጥበት መንገድ ቢመቻች የተሻለ አማራጭ መሆኑን ስምምነት ላይ ተደርሷል ስሳዚህ ከላይ የቀረቡት ያቤቱታ ነጥቦችን በወረዳው የህዝብ ቅሬታ ስሚ ጽቤት በኩል አጣርቶ ለመላክ የሌላ ኣኣና ወረዳ ስለሆነና ከአቅም በሳይም ስለሆነ በቂ ጥንቃቄ በተሞላበት ሁኔታ በክልል ደረጃ ተጠንቶና ተጣርቶ አፍጣኝ መፍትሔ እንዲሠፕበት የወሳኔ ሀሳባችንን በዚህ ደብዳቤ አሣውቀናል ን « ያከሠላምታ ጋር ካሴ ፄቴ የተወት ወረዳ የህዝብ ትሪታሚዘከጨትጃ ከበላይ ኃላፊ ማቅረበያ ቅዕ ማሰ ጣ ለሥራ ሥሥ ባጋ ዱክ ባጻ በቸ ገቸ የዓ አባዋ ክተሙ አመልካራ ያአባይ ነጌሶ ጐጥ የአማራ ተወላጃ አርሶአደሮች አደራሻ ክልል አፋር ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት ዞን ወረዳ ሰሙ ሮዜ ጉዳዞ በአጭሩ ሰባዊና ሀገ መንግስታዊ ዘለ ደርሰፀፃል ሚቹ ይህም ማለቶቀ ሰ ባጪው ዓመተ ያለሀግና ያሰ ዓናድ ከ ሰዎች በላይ ተገድሎባናጴ። የጥፋት ዘመን የሞቱበት ቀን ነሀሴ በጅምላ ሸዋረጋ አበባው ም መንግሥቱ ወጋየሁ ዳምጤ መ ሥመ ቁ ተ ም ጣህጂ ተሾመ ጉታ ተስፋዬ አለመ አንግዳየሁ አበበ አጥላው ወንድመ ደግፍ አለ ዓ ነጋዐብሬ ት ኖሀ ተስፋየ ደስታ ተ መንግሥቱ ኒቨ መርሻ ገጸዲቅ ጻጋ ፍም ደመረ ተፈሪ ዘውዱ መሠረት ግዛው በየነ በለጠ ተፋረደኝ ካሳ ልች ሲገደል አይቶ አብዲል አባ ገብረማርያም ተጨማሪ ስም ዝርዝሮች በኹለተፕ ኣር የግጣራት ወቅት የተገደሉ ሰዎች ስም ንይ ካር ር መስከረም በጥይት ነሀሴ በጥይት የተገደሉ ደመቀ ደጀኔ ማንደራስ ደሳለኝ ብዙነህ አማኔ ይርገዱ ወንድም አሰቦት ጉዳም ወደ ገደል የተጣሉ መነኮሳትና አርድእት አባ ገብረ መድህን አባ ገብረ መስቀል አባ ተስፋ ከባ መኮንን ስባ ገብረ ስላሴ አባ ፍቅረ ማርያም አባ ሰሉሞን አባ ተስፋ ማርያም አባ ሳሀለ ስላሴ አቶ አጎናፍር አቶ ደበበ አቶ ስለሽ አቶ ሻዝል አቶ ተመሰለው ማሞ አቶ ስዩም በሰጠ ር አቶ ዮሴፍ ዘበነ ኣር ዳሜ ር ባት ለካዋጋያዲ ሙጨ ይመች ነ የጥፋት ዘመን ፍደ«ረእሶፀለ ቶድጮሪ ፆ ፕፕፕፒፒጊ ኩጐ ፕ ዣ ያኔ የያን ፆ ያ ያ ያ ረክ ጩ ር ወር ዓም ርጋ ምዕራብ አርሲ የተገደሌ ዐሣርሄ አቶ እሸቱ ተሃይማኖት አቶ በሪሶ ንጌሜ ን አቶ ጌታሁን ገጊወርጊስ አቶ ተስፋዬ ገብረ ኪዳን አቶ ስንታየሁ ተማሪ ሚሊዮን ማዘንጊያ መምቻውርጩየ በወለጋ የተገደሉ ሰዎች ዝርዝር በ ዓም በወሰጋ የተገደሉ ዐማሮች ስም ዝርዝር በከፊል ሁሉም ስም ዝርዝሮች ክኢሰመጉ ኛና ኛ መግለጫዎች ላይ ይገኛሉ ብዛት አሰገድ አባተ ካሳ ዮ ሺ «ለ ውቤ ሞንሟኔ እጅጉ ወ ባዳ ሽ ወስም ውባለም ወ ጠቃው ዋለልኝ መሌ በቀለ ልጆቻቸው አብረው የተገደሉ ።

• N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
  • https://github.com/millzon/textSummarizer-am
  • https://github.com/icoxfog417/awesome-text-summarization#motivation