ጾም እንደ ጋሻ.pdf
-
word cloud
-
Extraction Summary
ኢማሙ ነወዊ ረሒመሁላህ ፆም ያለኒያ አይሆንም የኒያ ቦታው ደግሞ ልብ ነው ብለዋል ኢብኑ ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁነ ከሙእሚኖች እናት ሐፍሳ ረዲየሏሁ ዓን ሐዲስ በመንተራስ ለያንዳንዱ ቀን ሌሊቱን መነየት ያስፈልጋል ሌሎች ዐሊሞች ደግሞ እነ ዘፍር ማሊክና አሕመድ እንደሚሉት የወሩ መጀመርያ ላይ ለወር መነየት ይቻላል ለምሳሌ እንደ ሐጅ ሥራ ተከታታይ የሆኑት ማካካሻ ከፋራ ፆም የመሳሰሉት በአንዴ ነይቶ ብዙ ስለሚሰራባቸው ለረመዳንም ፆም አንዴ ከነየቱ ይበቃል ይላሉ የፆም መዐዘን ሩክን ፆም ሲባል ትርጉሙ ከፈጅር ጀምሮ ፀሐይ እስክትጠልቅ ድረስ ፆምን ከሚያበላሹ ከሚያስፈጥሩ ነገሮች መቆጠብ ወይንም መታቀብ ኢምሳክ ማለት ነው ። ሖ ሠ ቁኤ።ሙ ፍቭ ኃ ጎኒ ሠ ሠ። ቁህ ኤ ሠ። ኃ ህ ሠ። መ ቁሙ ሠ።
-
Cosine Similarity
ኛ ፆመኛ መገመጥመጥ ዜዜህ ዜዜዜዓዓዓ ኛ ፆመኛ ምግብ ስለመቅመስ » ኛ ዋግምት ወይንም ደም መለገስ ለፆመኛ ኛ ፆመኛ ጥርሱን ስለመፋቅ ዜዜሬ»» ኛ ዖመኛ አክታን ስለመዋጥ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ኛ ብኛ ብኛ ኛ በምክንያት የሚያፈጥሩ ዜዜፊዜዜዜፊ የሽማግሌዎችና የአረጋዊያን ፆም የእርገዝ ሴት ፆም ዜዜዜዜዜዜጨዓፊ ሴቶች የወር አበባን የሚያቆም ኪኒን በሴቶች ላይ የማያቋርጥ ደም ኢስቲሐዳ የረመዳን ቀዲ ዢ ፊቱ ዕቄ ዕ የሸዋል ፆም ዜዜዜፊፊዓ ንን ን « የአሹራ ያም ዜዜዜፊዜዜዜፊፊዓ ን ሻዕባን ወር ላይ ፆም ማብዛት ጊ ዜዜዕ የዓረፋ ቀን ያም ዜዜዜዜዜዜዜዜራሬነ ዕ የሰኞ እና የሐሙስ ፆም በየወሩ ሦስት ቀን መያም ዜዜዜዜቴ ባለትዳር ሴት ስትዖም ባሏን ስለማስፈቀዲ አመቱን ሙሉ ስለመያም ስለ ረጀብ ያያ ዢዜዜዜፊፊፊፊፊፊፊዜነህኀፊዓ ለይለቱል ቀድር ፊፊ ዕዕዕ አል ኢዕቲካናኗ ዜ ዜዜፊዜዜፊፊዜዜ ንዓ ን ስለረመዳን ፆም ጥያቄና መልስ ነ ዜይ ሬኤ ። ራ ሪቹ ህ ይህ «መ ራጋ ትርጉሙም ብይም ጠጪም ተደሰቺም ከሰዎችም አንድን ብታይ እኔ ለአል ረሕማን ዝምታን ፆምን ተስያለሁ ዛሬም ሰውን በፍፁም አላናግርም በይ መርየም እዚህ ላይ ፆም የሚለው ቃል የሚያመለክተው የመርየምን ዝም ማለት ወይንም ከንግግር መቆጠብ ማለት ነው ሌላው በሸሪዓው ፆም ማለት ከፈጀር ጀምሮ ቀኑን ሙሉ ዐዛይ እስክትጠልቅ ድረስ ከምግብ ከመጠጥና ሌሎች ፆምን ከሚያገድፉ ነገሮች አላህን ለመገዛት ነይቶ መቆጠብ መታቀብ ማለት ነው የፆም ደረጃውና ጥቅሙ ኛ ፆም ወደ አላህ ከሚቃረቡበት ከትላልቅ የዒባዳ አይነቶች አንዱ ነው ሙእሚኖች በፆም ከአላህ የሚያገኙት ምንዳ ወደርና ልክ የለውም በመፆም ያለፉት ወንጀሎች ይማራሉ በመፆም ፊቶች ከእሳት ይርቃሉ ፆመኞች ልዩ በሆነው የጀነት በር ይገባሉ ፆመኛ ጌታውን ሲገናኝ ይደሰታል አቡሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም « አላህ የአደም ልጆች ሥራቸው ሁሉ ለራሳቸው ነው ፆም ብቻ ሲቀር ፆም የኔ ነው ምንዳውንም የምከፍለው እኔው ነኝ አለ ፆም ጋሻ ነው ከአንዳቹህ መሐል በሚዖምበት ቀን እንዳይረክስ እንዳይጮህ እንዳይሞኝም አንዱ ቢሰድበው ወይንም ቢጣላው እኔ ፆመኛ ነኝ ይበል ሁለት ጊዜ የመሐመድ ነፍስ በእጁ በሆነው በአላህ እምላለሁ የፆመኛ ሰው የአፉ ጠረን የቂያም ቀን ከምስክ ሸቶ ሽታ የተሻለ ይሆናል ለፆመኛ ሁለት ደስታዎች አሉት ደስታዎችም ፆመኛ ማታ ሲያፈጥርና በአኺራ ጌታውን ሲገናኝ ነው »ብለዋል ቡኻሪ ሙስሊምና ሌሎችም እንደዘገቡት ኛ አቡሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «የረመዳንን ፆም ግዴታ መሆኑን አውቆ በኢማን ምንዳም አገኝበታለሁ ብሎ በኢሕቲሳብ የፆመ ሰው ያለፈው ወንጀሉ ሁሉ ይማርለታል» ብለዋል ቡኻሪ ሙስሊምና ሌሎችም እንደዘገቡት ኛ ሱፄል ቢን ሰዕድ ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም « ጀነት ውስጥ ረያን የሚባል በር አለ የቂያም ቀን ቂዒሚዎች ብቻ የታሉ ዒሚዎች ተብለው ከገቡበት በኋላ በሩ ይዘጋል ከነሱ በስተቀር ማንም አይገባበትም »ብለዋል ቡኻሪ ሙስሊምና ሌሎችም እንደዘገቡት ባጠቃላይ ፆም ማለት ሙእሚኖች ፀባያቸውን የሚያንፁበትና የሚያስተካክሉበት ትልቅ ትምህርት ቤት ነው ይኸውም ከነፍሰ ጋር የሚታገሉበት ስሜትን ከሸይጣን ጉትጎታ የሚከላከሉበት ሰው የሚጎዳበትን ዛይለኝነቱን ዋጥ አድርጎ ትዕግስት ወደ ተላበሰ ሕይወት የሚመለስበትሥርዐትና ደንብ የሚማርበት በልቡ ውስጥ እዝነትና ሩህሩህነት የሚፀድቅበት ሙስሊሞች እርስ በርስ በመተዛዘን የሚተሳሰሩበትና የሚረዳዱበት ትልቅ ማዕከል ነው የፆም አይነቶች ሁለት ናቸው ኛ ግዴታ ዋጂብ የሆነ ፆምና ኛ በውዴታ ተጠውፅ የሚዖም እንደ ሸዋል አሹራ ሰኞ ፃዛሙስ ዐረፋ በየወሩ ሦስት ቀን የመሳሰሉት ናቸው ግዴታ ዋጂብ የሆነው ፆም በሦስት ይከፈላል ሀ ወቅቱን ጠብቆ የሚመጣው ግዴታ የሆነው የረመዳን ወር ፆም ለ ለጥፋት ማካካሻ የሚፆም ከፋራ ሐ ሰው በራሱ ላይ የሚጭነው የስለት ፆም ሃዝር ናቸው የረመዳን ፆም ሕግ ሑክም የረመዳን ፆም ግዴታ የሚሆንባቸው ለአካለ መጠን የደረሱ የአዕምሮም ሆነ የአካል ጤነኞች ሙስሊም የሆኑና መንገደኛ ያልሆኑ ናቸው የረመዳን ፆም ከአምስቱ የኢስላም መሠረቶች አንዱ ሲሆን ይኸውም በቁርአን በሐዲስና በሕዝበ ሙስሊሙ የተረጋገጠ ነው ስለረመዳን ከቁርአን አሬ ለሠ ሩጅ ኖ ሩሬ ዕዴጪሯ ሠ አሄ ቅ ህህ ሪ ይ ዶሪ ኛ » ሦ ሠ ትርጉሙ እናንተ ያመናችሁ ሆይ ፆም በነዚያ ከናንተ በፊት በነበሩ ህዝቦች ላይ እንደተደነገገ በናንተም ላይ ተደነገገ ልትጠነቀቁ ይከጀላል እና የተወሰኑ ቀኖች ፁሙ ከናንተ ውስጥ በሽተኛ ወይንም በጉዞ ላይ የሆነ ሰው ከሌሎች ቀኖች የተወሰነውን መፆም አለበት በቀራ ኢብኒ ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ኢስላም በአምስት ነው የተገነባው ይኸውም ኛ በሐቅ የሚገዙት ከአላህ በስተቀረ አምላክ እንደሌለና የረሱልን ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም መልዕክተኛነት መመስከር ኛ ሰላትን መስገድ ኛ ከንብረት ላይ ግዴታ የሆነውን ዘካት ማውጣት ኛ አቅሙ የቻለ በዕድሜው አንዴ ሐጅ ማድረግ ኛ የረመዳንን ወር መፆም ናቸው አቡሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «የረመዳን ወር ሲገባ የሰማይ በሮች ይከፈታሉ የጀሃነም በሮች ይዘጋሉ ሸይጣኖችም ይታሰራሉ» ብለዋል ቡኻሪና ሙስሊም እንደዘገቡት የረመዳን ወር መግባቱ እንዴት ይታወቃል የረመዳን ወር መግባቱ በሁለት አይነት መንገድ ማወቅ ይቻላል ኛ የረመዳንን ወር ጨረቃ በማየት ለዚሁም አላህ በቁርአኑ ፒሬዩቫፐሥ። ፄሄ « መ ጽ ለሪ ሓጮ ሩኑሖ ዓ ኦ ህሠህ ትርጉሙም ር ከናንተም ወሩን ያገኝ ሰው ይፁመው በቀራ ወር ማግኘት ማለት በጨረቃ አቆጣጠር የጨረቃ ንዑስ ክፍል ምሽት ላይ ብቅ ብላ ስትታይ የወሩ መጀመርያ ሌሊት መግባቱ ይታወቃል ኢብኑ ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ወር ማለት ፃያ ዘጠኝ ሌሊቶች ናቸው ጨረቃን ሳታዩ አትፁሙ ደመናና ጉም የመሳሰሉት ከጋረዳቹሀ ግን ሰላሳውን ሌሊቶች ሙሉ»ብለዋል የቡኻሪ ዘገባ ጨረቃ መውጣቷ የሚታወቀው በማየት ነው እንጂ በሒሳብ አይደለም በኢስላም ረመዳን ሲያዝም ሆነ ሲፈታ ሐጆጅም ሆነ ማንኛውም አቆጣጠር ጨረቃን በማየት ነው ወሩ መግባቱ የሚወሰነው ይህ ደግሞ ለዘመናት ሙሰሊሞቸ የተስማሙበት ነው መጅሙዓ ፈታዋ ላይ ይመልከቱ ኛ የሻዕባንን ወር ሰላሳ ቀን መሙላት ሲሆን እንደሚታወቀው የጨረቃ ወሮች አቆጣጠር ከዛያ ዘጠኝ ቀን አያንሱም ከሰላሳ ቀንም አይጨምሩም ስለዚህ በደመናም ሆነ በጉም ምክንያት የረመዳንን ወር ጨረቃ ማየት ካልተቻለ ሻዕባንን ሰላሳ ቀን መሙላት ብቸኛው አማራጭ ነው ይህ ሻዕባን ሰላሳኛው ቀን የጥርጣሬ ቀን የውመ ሸክ ይባላል በዚህ ቀን ያስለመዱት ፆም ሲቀር ግዴታም ሆነ ትርፍ የሆነ ፆም መፆም ክልክል ነው አቡሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ ባወሩት ሐዲስ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ከናንተ ውስጥ ማንም ቢሆን ከረመዳን አስቀድሞ አንድም ቀን ቢሆን ወይንም ሁለት ቀን እንዳይፆም ነገር ግን ያስለመደው ፆም ካለ መፆም ይችላል » ብለዋል ቡኻሪና ሙስሊም እንደዘገቡት በተረፈ የጥርጣሬውን ቀን እንዳያልፈኝ ብሎ መፆም ትልቅ ጥፋት ነው ዓማር ቢን ያሲር ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳሉት የጥርጣሬውን ቀን የውመል ሸክ የፆመ በእርግጥ አበልቃሲምን ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ተቃወመ ማለት ነው አለ አቡ ዳውድ ተርምዚና ነሳኢ ዘግበውታል አበልቃሲም ማለት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም የቃሲም አባት እየተባሉ የሚጠሩበት የቅፅል ስማቸው ነው የረመዳን ጨረቃ ላል በአንድ ታማኝ ሰው እይታ ብቻ ስለመፅደቁ የረመዳን ወር መግቢያ ጨረቃ ዚላል አንድ ሰው ብቻውን ካየ በሸሪዓው ምስክርነቱ ተቀባይነት አለው በዚህ አቋም አብዛኛዎቹ ዐሊሞች ይስማሙበታል ከነሱም አቢሐኒፋ ሻፈዒይና አሕመድ ሲሆኑ ኢብኑ ሙንዚርም ይህንኑ አቋም ይደግፉታል በተጨማሪ ኢማም ማሊክ ለይስ አል አውዘዒ ሰውሪ ሻፈዒይም ለጨረቃ እይታ አንድ ሰው በቂ ቢሆንም ታማኝ መሆን አለበት የሚለውን ሸርጥ ያስቀምጡታል የአንድ ሰው ለጨረቃ እይታ ምስክርነት በቂ ስለመሆኑ የኢብኑ ዑመር ሐዲስ ማስረጃ ነው ኢብኑ ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ሰዎች ፈላልን ሲፈልጉ እኔ አየኋት ፄጄም ለረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም እንደነገርኳቸው ፆምን ይዘው ሌሎችም እንዲፆሙ አዘዙ አሉ አቡዳውድ ዳሪሚይ እና ኢብኑ ሒባን እንደዘገቡት የጨረቃን እይታ የአንድ ታማኝ ሰው ምስክርነት ፆሙ ሲያዝ ነው እንጂ የረመዳን ፆም ሲፈታ መስካሪዎች ሁለት መሆን አለባቸው የሚል ማስረጃ አለ የጨረቃን እይታ ምስክርነት ወንድም ሆነ ሴት ብትሆን ለውጥ የለውም ለትክክለኛ ፆም መሟላት ያለበት ሹሩጥ ኛ ኒያ ማድረግ ኒያ ማለት አንድን ነገር ለመሥራት ፍፁም ሆኖ መወሰንና ከልብ ጋር መስማማት ማለት ነው የረመዳን ፆም ከኢስላም ዒባዳዎች አንዱ በመሆኑ ያለ ኒያ መፆም ተቀባይነት የለውም አላህም በቁርአኑ ኃ ህ ጮ ዴዜኔን በ ሻ ኤጅ ቹ ራ «ፍ። ኢማሙ ነወዊ ረሒመሁላህ ፆም ያለኒያ አይሆንም የኒያ ቦታው ደግሞ ልብ ነው ብለዋል ኢብኑ ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁነ ከሙእሚኖች እናት ሐፍሳ ረዲየሏሁ ዓንህ ሰምተው እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ከፈጅር በፊት ፆምን ያልያዘ ፆም የለውም» ብለዋል መያዝ ማለት የሚያመለክተው ኒያን ነው በተጨማሪ የግዴታ ፈርድ ፆም ሲሆን ነው ከፈጅር በፊት ኒያ ግዴታ የሚሆነው ነገር ግን ግዴታ ያልሆነ ትርፍ ነፍል ፆም በቀንም ቢሆን ኒያ ማድረግ ይቻላል ኛ ሴት ከወርአበባና ከወሊድ ደም የጠራች መሆን አለባት በረመዳን ለእያንዳንዱ ቀን ይነየታል። በረመዳን ፆም ለያንዳንዱ ቀን ሌሊት ላይ ፅኑ የሆነ ኒያ መነየት ያስፈልጋል እዚህ ላይ የዓሊሞች ልዩነት አለ አብዛኛዎቹ ዐሊሞች የሐፍሳ ረዲየሏሁ ዓን ሐዲስ በመንተራስ ለያንዳንዱ ቀን ሌሊት ኒያ ያስፈልገዋል ይላሉ ምክንያቱም አንድ ቀን እራሱን የቻለ ዒባዳ ነው ከሌላው ቀን ጋር ምንም ግንኙነት የለውም እንዲያውም ወሩን ሁሉ የነየተ ሰው በመፃል በምክንያት ቢያቋርጥ የቀጠላቸው ቀኖች ያለኒያ ፆመ ማለት ነው ስለዚህ ለያንዳንዱ ቀን ሌሊቱን መነየት ያስፈልጋል ሌሎች ዐሊሞች ደግሞ እነ ዘፍር ማሊክና አሕመድ እንደሚሉት የወሩ መጀመርያ ላይ ለወር መነየት ይቻላል ለምሳሌ እንደ ሐጅ ሥራ ተከታታይ የሆኑት ማካካሻ ከፋራ ፆም የመሳሰሉት በአንዴ ነይቶ ብዙ ስለሚሰራባቸው ለረመዳንም ፆም አንዴ ከነየቱ ይበቃል ይላሉ የፆም መዐዘን ሩክን ፆም ሲባል ትርጉሙ ከፈጅር ጀምሮ ፀሐይ እስክትጠልቅ ድረስ ፆምን ከሚያበላሹ ከሚያስፈጥሩ ነገሮች መቆጠብ ወይንም መታቀብ ኢምሳክ ማለት ነው አላህም በቁርአኑ ሲያብራራ ይ ጄ ሠ ሠሠጋ ወ» ሠወሥ ሠ ሠ ነጻ መይ ሬራ ኑሯ ነሁ ሠጾ ሠሥ ን እረይጃ በ ብ ንን ደርጅ በንመ ሙሬ ሠጋመ ጋመወ ጋመጋወሠ ሠ። ሪሟፓ ፈሥ ሥሥ ሁህጩ እ ወ ትርጉም በፆም ሌሊት ወደ ሴቶቻችሁ መድረስ ለናንተ ተፈቀደላችሁ እነርሱ ለናንተ ልብሶች ናቸው እናንተም ለነርሱ ልብሶች ናችሁ አላህ እናንተ ነፍሶቻችሁን ምትበድሉ መሆናችሁን ዐወቀ በናንተም ላይ ተመለሰላችሁ ፀፀታችሁን ተቀበለ ለናንተም ይቅርታ አደረገ አሁን ተገናኙዋቸው አላህም ለናንተ የፃፈላችሁን ነገር ልጅን ፈልጉ ከጎህ የኾነው ነጩ ክርም ከጥቁሩ ክር ከሌሊት ጨለማ ለናንተ እስከሚገልፅላችሁ ድረስ ብሉ ጠጡም ከዚያም ፆምን እስከ ሌሊቱ ድረስ ሙሉ እናንተም በመስጊዶች ተቀማጮች ስትኾኑ አትገናኙዋቸው ይህች የአላህ ሕግጋት ናትና ለመተላለፍም አትቅረቧት እንደዚሁም አላህ አንቀፆችን ለሰዎች ያብራራል እነሱም ሰዎች የተከለከሉትን ሊጠነቀቁ ይከጀላልና አል በቀራህ ይህ አንቀፅ አላህ በፆም ሌሊት ፆምን የሚያገድፉ የሚያስፈጥሩ ነገሮች ሁሉንም ግብረሥጋ ግንኙነትን ጨምሮ መፈቀዱን ያመለክታል በተጨማሪ ነጩ ክር ከጥቁሩ ክር እስኪገለፅላችሁ ማለቱ ፈጅር እስኪደርስ ማለቱ ነው የፆም ሱናው እና ሥርዓቱ አደቡ ሱሑር ስለ ሱሑር አነስ ኢብኑ ማሊክ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ሱሑር አድርጉ በሱሑር ውስጥ በረካ አለ ብለዋል ቡኻሪና ሙስሊም እንደዘገቡት ዓምር ቢን አል ዐስ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «በእኛ ፆምና በአህለል ኪታቦች ፆም መካከል ያለው ልዩነት ሱሑር መብላት ነው» ብለዋል አቡዳውድና ተርምዚ እንደዘገቡት ዓብደላህ ኢብኑ ዓምር ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ሱሑር አድርጉ በአንድ ጉንጭ ውፃም ቢሆን ብለዋል አቡ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ከሙእሚን ሱሑር የተሻለው ተምር ነው ብለዋል አቡዳውድና ኢብኑ ሒባን እንደዘገቡት ሱሑርን ስለማዘግየት አነስ ረዲየሏሁ ዓንሁ ዘይድ ኢብኑ ሳቢት ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዲህ አለ አሉ ከረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ጋር ሱሑር ከአደረግን በኋላ ትንሽ ቆይተው ወደ ሰላት ቆሙ አለ ምን ያህል ጊዜ ይሆናል። አላቸው አሳቸውም ሦስት ጊዜ ደጋግመው ሂድ አዘጋጀልን አሉት ሄፄዶም አዘጋጀላቸው ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ከጠጡ በኋላ «ምሽት በዚህ በኩል ብቅ ሲል ካያቹህ ፆመኛ አፈጠረ ማለት ነው» አሉ ቡኻሪና ሙስሊም እንደዘገቡት ከዚህ ሐዲስ የምንረዳው ፆመኛ የሚያፈጥረው ጀንበር እንደጠለቀች ነው እንጂ አንዳንድ ቦታ እንደሚታየው የግድ ጨለማ እስኪሆን መጠበቅ ስህተት ነው አነስ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ሲያፈጥሩ ከመቕሪብ ሰላት በፊት ካገኙ እሸት በሆነ ተምር ካላገኙም በበሳል ተምር ከጠፋም በውሃም ቢሆን ያፈጥሩ ነበር ለፆመኛ በጣፋጭ ነገር ማፍጠር የተመረጠ ነው ፃዛይል ይጨምርለታል ጣፋጭ ነገር ካልተገኘ ውፃዛም ቢሆን በጣም ጠቃሚ ነው በተለይ ከምግብ በፊት ፆመኛ ትንሽ ውዛሃ ሲቀምስ በፆም የደረቀ ጉበቱን ያረጥብለታል የፆመኛ ሰው ጉበት ድርቀት ስለሚሰማው መጀመርያ በውዛ ከረጠበ በቀጣዩ የምግብ ሂደት በደንብ ሊጠቀም ይችላል ተምርና ውፃ ለልብ በጣም ትልቅ ጥቅም አላቸው ጥቅሙንም የልብ ሐኪሞች ጠንቅቀው ያቁታል ከኢብኑ ቀይም ዛደል መዓድ ላይ ይመልከቱ በፊጥር ወቅት የሚደረግ ዱዓ ኢብኑ ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳሉት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ሲያፈጥሩ ዘህሃበ ደመኡ ወብተለተል ዑሩቅ ወሰበተል አጅር ኢንሻ አላህ ይሉ ነበር ትርጉሙም «ጥም ተወገደ የደም ሥርም ረጠበ የአላህ ፍቃዱ ከሆነ ምንዳውም ፀደቀ » ማለት ነው አቡ ዳውድና ነሳኢ ዘግበውታል ቁርአን መቅራት በረመዳን በረመዳን ቁርአን መቅራት ማብዛት በጣም የተወደደ ነው ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም በረመዳን ከጅብሪል ጋር ሲገናኙ ከምንግዜውም በበለጠ ይተጉ ነበር ፆም የሚያበላሹ ወይንም ምንዳ የሚቀንሱ ነገሮች ፆም ግልፅ በሆነ በመብላት በመጠጣትና በግንኙነት ብቻ ሳይሆን ግልፅ ባልሆኑ ነገሮች ምንዳው ሊቀንስ ይችላል ይኸውም አፀያፊ ቃል በመናገር በዛሜት በማሳበቅ በጭቅጭቅና በመጣላት ምክንያት ፆም ምንዳው ይቀንሳል አላህም ፆምን የደነገገበት ዋና ምክንያት ሙእሚን በኢስላማዊ ሥነ ምግባር ታንዖ አላህን እንዲፈራውና እንዲጠነቀቅ ነው ከቁርአንም አንቀፅ ፇሪዶ ዴ ዕ። ህ መ ሠሠ ትርጉሙም እናንት ያመናችሁ ሆይ ፆም በነዚያ ከናንተ በፊት በነበሩ ህዝቦች ላይ እንደተደነገገ በናንተም ላይ ተደነገገ ልትጠነቀቁ ይከጀላል እና አል በቀራህ ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም አንድ ዒሚ ፀያፍ ንግግሮችንና ፀያፍ ተግባሮችን ካልተወ በስተቀር ምግብና መጠጥ በመተው ለአላህ ጉዳዩ አይደለም» ብለዋል ቡኻሪ አቡ ዳውድና ተርምዚ ዘግበውታል ፃሜትና ፀያፍ ቃል በቀጥታ ፆምን ያበላሻል ወይንስ አያበላሽም በሚለው ነጥብ የዐሊሞች ልዩነት ቢኖርም ለማንኛውም ከፃሜትና ከፀያፍ ቃል መራቁ ሰላማዊ ጉዞ ነው በግልፅ ፆም የሚያበላሹ የሚያስፈጥሩ ነገሮች ኛ እያወቁ ሳይረሱ መብላትና መጠጣት ኛ ግብረሥጋ ግንኙነት መፈፀም ኛ አውቆ ማስታወክ ኛ ሴቶች የወር አበባና የወሊድ ደም በቀን ከመጣባቸው ኛ የዘር ፈሳሽ አውቆ ማስወጣት ኛ አፈጥራለሁ ብሎ በልብ መወሰን መነየት ኛ ከኢስላም መውጣት መክፈር ኛ ዋግምት ማድረግ ናቸው የፆም መበላሸት በሁለት ይከፈላል ኛ ፆም መሆኑን እያወቀ በተለያዩ ምክንያቶች የበላና የጠጣ ያፈጠረበትን ቀን ልክ መተካት ቀዲ ማውጣት ግዴታ ነው በፆም ወቅት በመርሳት የበላና የጠጣ ፆሙ ስለማይበላሽ እንዳስታወሰ መብላቱንና መጠጣቱን አቋርጦ ፆሙን መቀጠል ይችላል ከሐዲስ መረጃ አቡ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ፆመኛ ሆኖ እረስቶ የበላ ወይንም የጠጣ ፆሙን ይጨርስ ምክንያቱም አላህ ነው ያበላውና ያጠጣው » ብለዋል ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል ፆሙ ፈርድም ቢሆን ነፍል ለውጥ የለውም ኛ የመሸ ወይንም ገና ያልነጋ መስሎት የበላና የጠጣ ወይንም የተገናኘ ፆሙን መቀጠል አለበት ወይንስ መካስ ቀዲ አለበት ። በዚህ ላይ የዐሊሞች ልዩነት ቢኖርም የመሸ ወይንም ገና ያልነጋ መስሎት ፆሙን ያበላሸ መካስ ቀዲ ማውጣት አለበት ይህ የአራቱም አኢማዎች አቋም ነው ፆሙ ተበላሽቶ ከፋራ የሚያስገድድ አቡ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ዘንድ ተሰባስበን ቁጭ እንዳልን አንድ ሰው መጥቶ የአላህ መልዕክተኛ ሆይ ጠፋሁኝ አላቸው «ምን ሆንክ» አሉት ፆመኛ ሆጌፄ ሚስቴ ላይ ወደቅኩኝ ተገናኘኋት አላቸው ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ባርያን ነፃ ማውጣት ትችላለህ አሉት አልችልም አላቸው «ሁለት ወሮችን በተከታታይ መፆም ትችላለህ አሉት » አልችልም አላቸው «ስልሳ ምስኪን ማብላት ትችላለህ አሉት»አልችልም አላቸው ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ጥቂት ዝም ካሉ በኋላ እዛው ባለንበት በዕቃ ተምር አምጥተው «ይህንን ውሰድና ተሰደቅበት» አሉት ሰውዬውም ተምሩን ተቀብሎ የአላህ መልዕክተኛ ሆይ በከተማው ከዳር እስከዳር ከኔ የባሰ ድሐ የለም አላቸው ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ፈገግ ብለው እየሳቁ «በል ቤተሰብህን አብላ አሉት ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል ሌላው ሚስቱን በረመዳን ፆም አውቆ የተገናኘ ማካካሻው በወንዱ ላይ ብቻ ሳይሆን በሚስትየውም ከተስማማችና ወዳ ከገባችበት ከፋራ አለባት ነገር ግን ሚስት ያለፍላጎቷ የተገደደች ከሆነ ከፋራ የለባትም በረመዳን ፆም በቀን የግብረሥጋ ግንኙነት የፈፀመ የከፋራው ቅደም ተከትል መጀመርያ ባርያ ነፃ ማውጣት ካልቻለ ሁለት ወር አከታትሎ መፆም ካልቻለ ስልሳ ምስኪን ማብላት ነው በረመዳን ፆም በቀን የግብረሥጋ ግንኙነት የፈፀመ ከፋራውን ቢያወጣም ባያወጣም በድጋሚ በሌላ ቀን ለሁለተኛ ጊዜ ግንኙነት ከፈፀመ የሁለት ቀን ከፋራ ማውጣት ግዴታው ነው ነገር ግን በአንድ ቀን ውስጥ ደጋግሞ የተገናኘ ከፋራው አንዴ ብቻ ነው የፆመኛ ትጥበት በቀን ፆመኛ የሆነ ሰው በቀን በከፊልም ሆነ በሙሉ አካላቱን ቢታጠብ ፆሙ አይበላሽም ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም በረመዳን ከፈጅር በፊት ከግንኙነት በኋላ ገላቸውን ሳይታጠቡ ጁኑብ ሆነው ከፈጅር በኋላ ገላቸውን ታጥበው ያፆመዋል ከሰሐባዎች አንዱ ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ፆመኛ ሆነው ጥም ወይንም ሙቀት ለማስወገድ በራሳቸው ላይ ውዛ ያፈሱ ነበር ብሎ አውርቶዋል አቡዳውድ ዘግበውት ሼኸ አልባኒ ትክክል ብለውታል ፆመኛ መጉመጥመጥና በአፍንጫው ውነን ስለመሳብ ፆመኛ የሆነ ሰው በቀን አፉን እንደፈለገ መጉመጥመጥ ሲችል በውዱ ወቅት በአፍንጫው ውዛ ሲስብ ግን ወደ ውስጥ መሳብ የለበትም ረሱልም ሰለላሁ ዓለይዚ ወሰለም «ፆመኛ ካልሆናቹህ በውዱዕ ጊዜ ውዛን በአፍንጫ ወደ ውስጥ አድርሱ» ብለዋል ስለዚህ ፆመኛ የሆነ ሰው በውዱ ጊዜ በአፍንጫው ውዛ በጣም መሳብ የለበትም ፅ ፆመኛ በውሃ ሲጉመጥመጥ ምናልባት ትንሽ ውሃ ወደ ጉሮሮው ቢደርስና ቢያመልጠው መመለስ እስካልቻለ ድረስ ፆሙ አይፈርስበትም ፆመኛ ምግብ ስለመቅመስ ኢብኑ ዓባስ ረዲየሏሁ ዓንሁ ፆመኛ የሆነ ሰው ወደ ጉሮሮው እስካልገባ ድረስ ፈሳሽ ሆነ ሌላ ነገር ቢቀምስ ምንም አይደለም ብለዋል ሼኸል ኢስላም ኢብኑ ተሚየህ ፆመኛ ያለምክንያት ምግብ መቅመሱ የተጠላ ሲሆን ፆምን ግን አያፈርስም በምክንያት የቀመሰ ሰው በውሃ ከመጉመጥመጥ አይለይም ብለዋል መጅመሙዓ ፈታዋ ዋግምት ወይንም ደም መለገስ ለፆመኛ ዋግምት ማለት ከሰውነት ውስጥ ቆሻሻ ደም በምላጭ እየተበጣ ወይንም በቀንድ እየተመጠጠ የሚያስወግዱበት ባሕላዊ የሕክምና ዘዴ ነው ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ዋግምት ያደረገም የተደረገለትም አፈጠሩ ብለዋል ፆመኛ በቀን ጥርሱን ስለመፋቅ ለፆመኛ በቀን ጥርሱን መፋቅ የሚከለክለው ምንም ሐዲስ የለም በፈለገው ጊዜ መፋቅ ይችላል በዚህ የሐዲስ ተንታኞች ፉቀፃዎች ሁሉም ይስማሙበታል ነገር ግን አብዛኛዎቹ ሻፈዒዮችና ሐንበልዮች ጥርስን ከዙሁር በኋላ መፋቁ ይጠላል ምክንያቱም ከአፉ የሚወጣው የፆመኛ ሰው የአፍ ጠረን ከተፋቀ መጥፎ ጠረን አይኖረውም የጠረኑ መኖር አላህ ዘንድ ከምስክ ሽቶ የበለጠ ያማረ ሽታ አለውና ቢሉም ፆመኛ ዋና የአፉ ጠረን የሚወጣው ከሆዱ ስለሆነ በፈለገው ጊዜ መፋቁ ችግር አያመጣም የጥርስ ማፅጃ ኮልጌት የመሳሰሉትን ፆመኛ በቀን መጠቀሙ የሚከለክለው ነገር የለም ነገር ግን ወደ ጉሮሮው እንዳይገባ መጠንቀቅ አስፈላጊ ነው ኮልጌቱን በማታ መጠቀሙ ደግሞ የተመረጠ ነው ፆመኛ አክታን ስለመዋጥ ከአፍንጫ ወይንም ከደረት አካባቢ በድንገት የሚመጣ አክታን ወደ አፍ ሳይደርስ መዋጥ ዖምን አያበላሽም ምክንያቱም መቆጣጠር አይቻልምና ነገር ግን አክታ ወደ አፍ ከደረሰ በኋላ እያወቁ መዋጥ ዖምን ያበላሻል በሕመም ምክንያት የሚያፈጥሩ በሕመም ምክንያት የሚያፈጥሩ በሦስት ይከፈላሉ ኛ ሕመምተኛ የሆነ ዒሚ ታግሶ ቢፆም የተጠላ ነው ቢያፈጥርም ችግር የለበትም ኛ የከባድ በሽታ ሕመምተኛ ሆኖ ለሕይወቱ የሚያሰጋው ከሆነ ማፍጠር ግዴታው ነው አላህ በቁርአኑ ጅ ረ ማጥ ዶሪፐ ሠ ሥሠ ቨየ ጋ ፐ ሺ ሠሥ ኛ ረ ። ያዳላ ትርጉም ቁርአን የተወረደበት የረመዳን ወር ነው ከናንተም ወሩን ያገኘ ሰው ይፁመው ሕመምተኛ ወይንም በጉዞ ላይ የኾነም ከሌሎች ቀኖች ቁጥሮችን በልኩ መፆም አለበት አላህ በናንተ ገሩን ነገር ይሻል በናንተም ችግሩን አይሻም አል በቀራህ መንገደኛ በጉዞው ወቅት መፆሙ ምንም ችግር የማይፈጥርበት ከሆነ መፆም ይችላል ነገር ግን ጉዞው በፆሙ ምክንያት በጤናው ላይ ችግር የሚያመጣ ከሆነ ማፍጠሩ ግዴታ ነው ኛ ያለበቂ ምክንያት በቀላል ሕመም ለማፍጠር መቸኮሉ ተገቢ አይደለም ቀላል ራስምታት ሆድ ቁርጠት የጥርስ ህመም የመሳሰሉት አያስፈጥሩም የሽማግሌዎች የአረጋዊያንና የከባድ ሕመምተኞች ፆም እድሜያቸው በጣም የገፋ ሽማግሌዎችና አረጋዊያን ወይንም የመዳን ተስፋ የሌላቸው ሕመምተኞች በረመዳን ፆም ማፍጠር ይፈቀድላቸዋል በምትኩ በየቀኑ ለምስኪን ማብላት አለባቸው የእርጉዝ ሴት ፆም በእርግዝና ላይ ያለች ሴት መፆም ካልቻለች ማፍጠር ትችላለች ያፈጠረችባቸውን ቀኖች ቀዲ ስታወጣ ለምስኪን የማብላት ግዴታ ግን የለባትም በወር አበባና በወሊድ ደም ላይ ያሉ ሴቶች መፆማቸው ሐራም ነው ፍፁም ሳይጠሩ ፆም ግዴታ አይሆንባቸውም በጠሩ ግዜ ግን ሌላ ረመዳን ሳይደረብ እንደተመቻቸው ቀዲ ያወጣሉ ሙግኒና መጅሙዓ ይመልከቱ ሴት እኩለ ቀን ላይ ከወር አበባ ከጠራች ግማሹን ቀን መፆም የለባትም እንዳፈጠረች መቀጠል አለባት መብላት መጠጣትም ሆነ አጋጣሚ መንገደኛ ሆኖ ያፈጠረ ባሏን መገናኘት ትችላለች ሴት ከፈጀር በፊት ከወር አበባ ከጠራች ኒያ አድርጋ መፆም ትችላለች ለመታጠቡ ከፈጀር አዛን በኋላ ቢሆንም ምንም ችግር አይፈጥርም ሴቶች የወር አበባን የሚያቆም ኪኒን ስለመውሰድ በመሠረቱ የወር አበባ በአደም ሴት ልጆች ላይ አላህ የፃፈው በመሆኑ በዚህ ወቅት ቢያፈጥሩ ብዙ ሊያስጨንቃቸው አይገባም ኪኒኑን መጠቀሙ የሚወደድ አይደለም ነገር ግን ኪኒኑ ጤንነታቸውን የማይነካ ከሆነና ደሙን ሙሉ ለሙሉ የሚያቆመው ከሆነ ኪኒኑን በመውሰድ መፆም ይችላሉ በሴቶች ላይ የማያቋርጥ ደም ኢስቲሐዳ ሴቶች ላይ ከወር አበባ በተለየ መልኩ ቶሎ የማያቋርጥ ደም ሊመጣባቸው ይችላል ይህ ደም አይነቱ ከወር አበባ ደም ፍፁም የተለየ ነው በዚህን ግዜ ሰላትም ሆነ ፆም መተው ተገቢ አይደለም እየተጠነቀቁ መስገድና መፆምም ይችላሉ የረመዳን ቀዷ በረመዳን ፆም ያለምክንያት ያፈጠረ ሰው ቀዲውን ፆሞ ከተውበትና ከፀፀት ጋር ከፋራም ማውጣት አለበት ይህ የአብዛኛው ዐዓሊሞች አቋም ነው የረመዳን ቀዳ ያለበት በምክንያትም ሆነ ያለምክንያት በፈለገበት ጊዜ ቀዲ ማውጣት ይችላል የሙእሚኖች እናት ዓኢሻ ረዲየሏሁ ዓንሀ በረመዳን ያመለጠኝን ፆም ካለ ስለማልችል እስከ ሻዕባን ድረስ አቆየው ነበር ይላሉ የረመዳን ቀዲ እያለበት ቀዲውን ሳያወጣ ሌላ ረመዳን የተደረበበት ሰው የተደረበውን ረመዳን ፆም ሲጨርስ ያለፈውን ረመዳን ቀዳ ያወጣል የተደረበበት በምክንያት ከሆነ ቀዳ ብቻ አውጥቶ ከፋራ መክፈል የለበትም ነገር ግን የመጀመርያውን ቀዳ ሳያወጣ ሌላ ረመዳን የተደረበበት ያለምክንያት ከሆነ ቀዳውን ሲያወጣ በያንዳንዱ ቀን ለምስኪ ማብላት አለበት ቀዲ ያለበት ሰው ቀዲ ሲያወጣ የግድ በተከታታይ ይሁን አይባልም አቡ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁነ ዊትር እያደረገ ያውጣ ሲሉ አነስ ረዲየሏሁ ዓንሁ ከፈለገ በተከታታይ ይፁም ካልፈለገ ሳያከታትል ቀዷ ማውጣት ይችላል ብለዋል የረመዳን ፆም ቀዲ ኖሮበት ሳይያፆም የሞተ ቤተሰቡ ሊዖምለት ይችላል ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ዖም እያለበት የሞተ ቤተሰቡ ይፁምለት ብለዋል የፍላገጎት ፆሞች ተጠውፅ ከረመዳን ውጪ በፍላጎት የሚፆሙ ፆሞች የሸዋል ፆም የሸዋል ፆም ረመዳንን ወር ዖሞ በሸዋል ወር ስድስት ቀን የፆመ አመቱን ሙሉ እንደፆመ ነው ሰውባን ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም « የረመዳንን ወር የፆመ ወሩ እንደ አስር ወር ይታሰባል ከዒድ ፊጥር በኋላ ስድስት ቀን ሲጨመርበት አመት ሙሉ ሆነ ማለት ነው» ብለዋል አህመድ ነሳኢና ኢብኑ ማጃህ ዘግበውታል የዓሹራ ፆም በሙሐረም ወር ፆም በጣም የተወደደ ነው አቡ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ነብዩ ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ከረመዳን ቀጥሎ የተወደደ ፆም የአላህ ወር ሙሐረም ነው ከፈርድ ሰላት ቀጥሎ የተወደደው የሌሊት ሰላት ነው»ብለዋል ሙስሊም ነሳኢና ኢብኑማጃህ ዘግበውታል አቢ ቀታዳ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ነብዩ ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «የዓሹራ ቀን መፆም አላህ ዘንድ ያለፈውን አንድ አመት ያስምራል» ብለዋል ሙስሊም ዘግበውታል የዓሹራ ፆም የሚውለው ሙሐረም አሥረኛው ቀን ላይ ነው ሻዕባን ወር ላይ ፆም ማብዛት ዓኢሻ ረዲየሏሁ ዓንፃ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም የሻዕባንን ወር አላፈጠሩም እስክንል ድረስ አዘውትረው ይፆሙ ነበር አንዳንዴ ደግሞ አልፆሙም እስክንል ድረስ አዘውትረው ያፈጥሩ ነበር ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ከረመዳን በስተቀር ሙሉ ወር አይፆሙም እንደ ሻዕባን አዘውትረው የሚፆዖሙበት ወር የለም ነበር ብለዋል ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል የሻፅባን ወር ግማሽ ላይ ትስፍ ሻዕባን እየተባለ የሚታወቅ ፆም የለም በአንዳንድ ሙስሊሞች ዘንድ ልዩ ጥቅም አለው የሚባለው ይህ ጾም ከረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም የተገኘ አይደለም የፈጠራ ስራ ቢድዓ ነው ሻዕባን ግማሽ ሲሆን ሌሊቱን ቆቀማቹህ ቀኑን ፁሙ የሚባለው ኢብኑ ማጃህ ቢዘግቡትም በጣም ደካማ ሐዲስ ነው የዓረፋ ቀን ፆም ሕጅ ለማያደርጉ ሰዎች የዓረፋ ቀን ፆም በጣም የተወደደ ነው አቢ ቀታዳ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም የዓረፋን ቀን መፆም አላህ ዘንድ ያለፈውን አንድ አመትና የመጪውን አመት ያስምራል » ብለዋል ሙስሊም ዘግበውታል የሰኞ እና የሐሙስ ፆም ዓኢሻ ረዲየሏሁ ዓንሣህ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም በሰኞና ሐሙስ ቀን ፆም ይተጉ ነበር ብለዋል ተርምዚ ነሳኢና ኢብኑ ማጃህ ዘግበውታ ኡሳማ ቢን ዘይድ ረዲየሏሁ ዓንሁ ለረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ሰለ ሰኞና ሐሙስ ቀኖች ፆማቸው ሲጠይቃቸው ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «እነዚህ ሁለት ቀኖች ሥራዎች ወደ አለማቱ ጌታ አላህ የሚቀርቡበት ቀኖች ናቸው እኔም ሥራዬ ፆመኛ ሆጌ እንዲቀርብ እፈልጋለሁ አሉ ነሳኢ አህመድና በይዛቂ ዘግበውታል በየወሩ ሦስት ቀን መፆም አቢ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ ወዳጄ ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም በሦስት ነገር አደራ አሉኝ ይኸውም በየወሩ ሦስት ቀን መፆም የአዱሐ ሰላት እና ከመተኛቴ በፊት ዊትር እንድሰግድ አሉ ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ለዓብደላህ ቢን ዐምር ረዲየሏሁ ዓንሁን በየወሩ ሦስት ቀን ፁም ሐሰናቱ በአሥር ሲባዛ አመት እንደተፆመ ነው አሉት ነሳኢ አቡ የዕላ እና ጠብራኒ ዘግበውታል ባለትዳር ሴት ስትዖም ባሏን ስለማስፈቀዷ ባለትዳር ሴት የፍላጎት ተጠውፅ ፆም ስትዖም ባሏን ማስፈቀድ አለባት አቢ ሁረይራ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «ሴት ባሏ አጠገቧ እያለ ያለፈቃዱ አትፁም » ብለዋል ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል አመቱን ሙሉ ስለመፆም አቢ ቀታዳ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንዳወሩት ዑመር ረዲየሏሁ ዓንሁ ለረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም አመቱን ሙሉ ለሚፆም እንዴት ነው ብለው ጠየቋቸው « ፆምም የለው ፊጥርም የለው » ብለው መለሱለት ሙስሊም ዘግበውታል ስለ ረጀብ ፆም በረጀብ ላይ ልዩ የሆነ ፆም የለም ከረሱል ሰለላሁ ዓለይዚ ወሰለም ተገኘ የሚባለው ሐዲስ ሁሉ ደካማና ውሸት ነው ዓጣእ ረዲየሏሁ ዓንሁ እንደሚሉት ኢብኑ ዓባስ ረዲየሏሁ ዓንሁ በዓል ሆኖ እንዳይቀር በመስጋት በረጀብ ወር ፆም ይከለክሉ ነበር ለይለቱል ቀድር የመወሰኛይቱ ሌሊት ለይለቱል ቀድር በረመዳን ወር የምትመጣ አንድ ሌሊት ናት በዚህች ቀን ለአላህ በመታዘዝ ያሳለፈ ቡዙ ጥቅሞች ያገኛል ቀኗ የአንድ ሺ ወር ያህል ግምት አላት አላህም በቁርዓኑ ጋ። ራቃ ይ ህ ኛ ጥያቄ የረመዳን ወር ከፈጅር በኋላ መግባቱን ያወቀ ሰው ምን ማድረግ አለበት ። መልስ ከፈጅር በኋላ የረመዳን ወር መግባቱን ያወቀ ሰው ፆም መያዝ አይችልም ቀሪዎችን ቀን ፆሞ ያመለጠውን ቀን ቀዲ ማውጣት አለበት ምክንያቱም ረሱል ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም ኦ ዖፆ የታወ። ቆ ፍቅ ዞታ ፍሠ « ታጋ ረሱልም ሰለላሁ ዓለይሂ ወሰለም «የፆመኛ የአፍ ጠረን አላህ ዘንድ ከምስክ ሽቶ የተሸለ ነው ብለዋል ቡኻሪ እንደዘገበው ኛ ጥያቄ አንዲት ሴት ከወር አበባ ወይንም ከወሊድ ደም ከጠራች በኋላ የሚያጠራጥር ነገር ካየች እንዴት ትሆናለች ። መልስ ፈርድ የሆነ ፆም ቀዲ በመፆም ላይ ያለ ሰው ፆሙን ማቋረጥ አይችልም ፈርድ ነውና ነገርግን የሱና ፆም ነፍል ከሆነ ቀን ላይ ከፈለገ ማቋረጥ ይችላል ኛ ጥያቄ እናቴ የስልሳ አመት አዛውንት ናት አባቴን ካገባች ጀምሮ በወር አበባ ሰበብ ያልፆመቻቸውን ፆሞች ለፃያ ዓመት ቀዳ አላወጣችም ምክንያቱ አባቴ ከፋራ ካደረግሽ በቂ ነው ይላት ነበር አሁን ታድያ ምን ማድረግ አለባት ።
- N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
Commentaires:
